اعتراضات به رد صلاحیت‌ها در انتخابات ریاست جمهوری را بررسی می‌کند:

آرمان امروز، گروه سیاسی: اعتراض به ردصلاحیت‌ها در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌های انتخاباتی تبدیل شده است و در هر دوره بنا به شرایط سیاسی اجتماعی جامعه، عدم اجازه برای حضور برخی چهره‌ها واکنش‌های بسیاری را به همراه داشته است. اگر به‌عنوان مثال به ماجراهای انتخابات ۱۴۰۰ نگاهی بیندازیم می‌بینیم اعتراض‌ها و واکنش‌ها به ردصلاحیت یکی از چهره‌ها آنقدر بالا رفت که در نهایت مقام معظم رهبری شخصا وارد موضوع شدند و خواستند از او دلجویی شود. حالا در فاصله کمتر از ۳ سال از آن روزه‌ها با یک انتخابات زودهنگام و حساس دیگری در سطح ریاست جمهوری روبه‎رو هستیم و به همین دلیل نگرانی‌های برخی از جریان‌های سیاسی به‌خصوص اردوگاه‌های غیر اصولگرا از تشدید ردصلاحیت‌ها ابراز نگرانی می‌کنند حتی رییس مجلس پیشین در نامه اعتراضی به نیروهایی اشاره کرد که قصد حذف برخی چهره‌ها را دارند. او آنها را «خالص‌ساز» خوانده بود که با استفاده از این تاکتیک میسر انتخابات را تغییر می‌دهند.

آمار مشارکت در ادوار اخیر انتخابات روند کاهش دارد و بسیاری از کارشناسان معتقدند که ردصلاحیت‌های گسترده از سوی شورای نگهبان باعث سیر کاهشی مشارکت شده است ولی از سوی دیگر شورای نگهبان که متولی اصلی بررسی صلاحیت کاندیداها محسوب می‌شود معتقد است که بر اساس قانون سوابق را بررسی می‌کنند و هیچ نگاه حزبی ندارد. حادثه سقوط بالگرد رییس جمهوری پیشین و هیات همراه باعث شد که خیلی زودتر وارد فاز انتخاباتی ریاست جمهوری شویم و در این حوزه ردصلاحیت‌ها و اعمال نظرآنچه خالص‌سازی نام گرفته باز هم یکی از چالش‌ها محسوب می‌شود ولی هفته گذشت و پیش از شروع ثبت‌نام‌ها هادی طحان، سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که در این دوره از انتخابات که هشت تیرماه برگزار خواهد شد امکان اعتراض به ردصلاحیت‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری وجود ندارد. هنوز تحلیل دیگری در این مورد تشریح نکرده‌اند ولی باید دید تا در ادامه ردصلاحیت‌ها چه واکنش‌هایی به همراه خواهد داشت.

در ادامه این گزارش نگاهی خواهیم به واکنش‌هایی که چهره‌های انتخاباتی به ردصاحیت ها داشتند.

نگاه قانون به ردصلاحیت‌ها

‌قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبین رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف ماده واحده به موجب این قانون کلیه مراجع رسیدگی کننده صلاحیت داوطلبان در انتخابات مختلف (‌به استثناء انتخابات خبرگان رهبری که‌مطابق اصل یکصد و هشتم (۱۰۸) قانون اساسی خواهد بود، موظفند صرفاً براساس مواد قانونی و براساس دلایل و مدارک معتبر که توسط مراکز‌مسؤول قانونی به مراجع اجرائی و نظارتی ارسال شده است، به بررسی صلاحیت داوطلبان بپردازند و چنانچه صلاحیت داوطلبی را رد کردند باید‌علت رد صلاحیت (با ذکر مواد قانونی مورد استناد و دلائل مربوط به داوطلب) ابلاغ شود.

ردصلاحیت‌ها در انتخابات ۱۴۰۰

در بین ۴۱ نامزد سرشناس که برای انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۰) نام‌نویسی کرده بودند، شورای نگهبان صلاحیت ۷ نفر را تایید کرد. رد صلاحیت محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور اسبق، علی لاریجانی، رییس سابق مجلس و اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور، بحث‌انگیزترین رد صلاحیت‌های این دوره بود که واکنش‌هایی در پی داشت. در این دوره از انتخابات هیچ چهره سرشناس اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرایی توسط شورای نگهبان تایید نشد.

بررسی جنجالی‌ترین ردصلاحیت

علی لاریجانی که واکنش به ردصلاحیت‌ش بسیار زیاد بو در تاریخ ۲۲ خرداد ۱۴۰۰ طی نامه‌ای به شورای نگهبان، درخواست دلیل ردصلاحیت خود را داد و سخنگوی شورای نگهبان در توئیتی نوشت:«احراز و عدم احراز صلاحیت داوطلبان ریاست‌جمهوری بر اساس اسناد و مدارک کافی و قابل اعتماد انجام پذیرفته و برای اعتراض به عدم احراز صلاحیت و انتشار عمومی دلائل آن در قانون انتخابات ریاست‌جمهوری حکمی پیش‌بینی نشده است.»

در ادامه لاریجانی که پیشتر از شورا نگهبان دلیل ردصلاحیت خود را خواسته بود پس از دریافت نامه‌های شورا نگهبان، در یک نامه به‌صورت محرمانه ۳۰ صفحه‌ای برای سران سیاسی کشور ارسال کرده و مسائل مطرح شده را توضیح داد اما از انتشار عمومی این نامه برای افراد جلوگیری کرد.

منبع:آرمان امروز