این روزها ساحت سیاست در ایران تحت الشعاع شهادت شهدای خدمت است و مسلما این اتفاق بر تمامی فرآیندهای سیاسی نیز سایه افکنده و تاثیر می‌گذارد. چنانکه برگزاری نخستین اجلاسیه ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری با حال و هوای شهدای خدمت برگزار شد. چرا که آیات رئیسی و آل‌هاشم هر دو از منتخبین مجلس ششم خبرگان بودند که به این مجلس نرسیدند.

لذا به نظر می‌رسد نخستین اجلاسیه مجلس دوازدهم شورای اسلامی نیز تحت الشعاع شهدای خدمت باشد اما آنچه مسلم است مجلس دوازدهم با رویکردهای خاص نمایندگان از همان روز اول به کار خواهد پرداخت. مجلسی که گرچه حاصل یک انتخابات حداقلی بود، اما با این همه باز هم می‌توان تا حدی تنوع و تکثر تفکرات و سلایق را در آن مشاهده کرد. چه اینکه بخش اعظمی از مجلس را اصولگرایان اعم از میانه‌رو و تندرو و بخش دیگر را مستقلین، معتدلین و اصلاح طلبان تشکیل می‌دهند. در این میان نوع کنشگری جریانات مختلف سیاسی و آرایش و چینش آنها در مجلس دوازدهم بسیار حائز اهمیت است. چنانکه می‌تواند بر نحوه عملکردها، تصمیمات و قانون‌گذاری‌های پارلمان نیز موثر باشد. لذا همانطور که گفته شد اکثریت مجلس دوازدهم از آن اصولگرایان است، اما مانند مجلس یازدهم جریان مستقل و معتدل آنقدر کوچک نیست که دیده نشود و تاثیرگذار نباشند. بلکه حضور بیبش از 100 نفر نماینده مستقل، معتدل و اصلاح طلب در مجلس فعلی بیانگر فراکسیون اقلیتی قدرتمند و تاثیرگذار است. نمایندگانی که بر خلاف اینکه گفته می‌شد مجلسی افراطی و تندرو تشکیل خواهد شد با حضور خود میانه‌روی و قوه عاقله مجلس را تقویت کرده‌اند. در چنین شرایطی مساله مهم که حتی از ماه‌ها قبل از تشکیل مجلس مطرح بوده و رایزنی‌ها و لابی‌ها در این خصوص به صورت قدرتمندی ادامه داشته بحث هیأت رئیسه مجلس است. مشخصا ریاست مجلس؛ نواب رئیس و دبیران که برای هریک از این کرسی‌ها نامزدهای مختلفی مطرح هستند. این در حالی است که به واسطه شرایط خاص کشور به جهت فقدان رئیس جمهور و برگزاری انتخابات زودهنگام حدود یک ماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری نیز برگزار خواهد شد و برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی دولت و مجلس کار خود را با یک ماه تاخیر همزمان آغاز خواهند کرد. روالی که در انتخابات مجلس و یاست جمهوری بعدی نیز تکرار خواهد شد. حال پرسش اینجاست که در چنین شرایطی چه کسانی برای ریاست مجلس دوازدهم کاندیدا هستند که احتمال ریاست‌شان هم بالا باشد.

*مثلث ریاست

آنچه مسلم است تاکنون به طور مشخص نامزدی محمد باقر قالیباف، منوچهر متکی و حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور تایید شده و به نظر هم نمی‌رسد که شخص دیگری بخواهد به این مثلث بپیوندد. اما نکته مهمی که می‌تواند تاثیر بسزایی در ریاست هر کدام از این افراد بگذارد نوع تعامل آنها با سایر گروه‌های فکری در داخل مجلس است. مشخصا قالیباف به عنوان رئیس مجلس پیشین رایزنی‌های خود را با همه طیف‌های حاضر در مجلس انجام داده و از تندروهای بالا آمده از لیست امنا، صبح ایران و شریان گرفته تا مستقلین، معتدلین و اصلاح طلبان رایزنی‌های خود را انجام داده و به نظر هم می‌رسد که او از بالاترین شانس برای تکیه مجدد بر کرسی ریاست مجلس برخوردار باشد. منصور حقیقت پور، نماینده معتدل ادوار مجلس معتقد است: «اگر قالیباف و مشاورینش درایت داشته باشند، متوجه این نکته می‌شوند که ظرفیت مستقلین قابل قبول و خوب است. بعضی از ظرفیت‌ها که در اختیار مستقلین است به ویژه در حوزه اقتصادی، اجتماعی و امنیتی بسیار ممتاز است و مستقلین می‌توانند به خوبی حاضر شوند. همه این موارد به مذاکرات جریان مستقلین با قالیباف بستگی دارد. اگر بحث هزینه و فایده باشد، مستقلین برای قالیباف بهتر هستند، به این ترتیب که اگر قالیباف مستقلین را مجاب کند، دل آنها را به‌دست بیاورد و با آنها کنار بیاید، موفق‌تر خواهد بود.» از سوی دیگر منوچهر متکی که برای نخستین بار نمایندگی ملت را تجربه می‌کند در پی رسیدن به کرسی ریاست مجلس است و اتفاقا او هم آنطور که از مواضعش پیداست فقط به دنبال اصولگرایان و رایزنی با آنها نیست؛ بلکه از ظرفیت مستقلین ، معتدلین و اصلاح طلبان نیز آگاه است و درصدد است که حمایت آنها را با خود همراه کند. اما مجتبی ذوالنور چشم امیدش فقط به اصولگرایان داخل مجلس است که ریاستش را تضمین کنند. لذا احتمال کمتری برای ریاست وی بر خانه ملت داده می‌شود. نکته دیگر اما گیر کردن قالیباف بر سر دوراهی بهارستان و پاستور است. چنانکه از هم اکنون گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر احتمال حضور وی در انتخابات ریاست جمهوری 8 تیر مطرح می‌شود. حال باید دید که از مثلث قالیباف-متکی- ذوالنور چه کسی بر کرسی ریاست مجلس تکیه خواهد زد.

* کاندیداهای ریاست، نایب رئیسی و دیگر سمت‌ها

یک منتخب مردم تهران در مجلس دوازدهم، با اشاره به نامزدهای نهایی هیأت رئیسه مجلس دوازدهم، اظهار داشت: آقایان محمدباقر قالیباف، حجت الاسلام مجتبی ذوالنور و منوچهرمتکی تاکنون برای ریاست مجلس دوازدهم اعلام نامزدی کرده‌اند. همچنین برای گزینه‌های نایب رئیسی نیز آقایان علی نیکزاد، حمیدرضا حاج بابایی، حسینعلی حاجی دلیگانی و حمید رسایی اعلام کاندیداتوری کردند. علیرضا سلیمی گفت: برای سایر جایگاه‌های هیأت رئیسه نیز تعدادی اعلام نامزدی کردند. مثلاً برای جایگاه دبیران تاکنون آقایان روح ا... متفکر آزاد، مجتبی یوسفی، محمد رشیدی، صدیف بدری، احمد نادری، علی اصغر باقرزاده اعلام حضور کرده‌اند و همچنین برای جایگاه نظار مجلس نیز خودم، آقایان عبدالحسین روح الامینی، سید محمد میرمحمدی و رحیم زارع اعلام نامزدی کرده‌اند. عضو هیأت رئیسه مجلس تصریح کرد: این اسامی طبق شنیده‌های بنده از داخل مجلس است و قطعاً افراد دیگر نیز به این لیست اضافه خواهد شد؛ زیرا برای جایگاه‌های دبیری و نظار تعداد کاندیداها زیاد است. سلیمی تصریح کرد: روز دوشنبه افتتاحیه مجلس برگزار می‌شود و اداره جلسه مجلس بر عهده رئیس سنی خواهد بود و انتخابات هیأت رئیسه مجلس در اجلاسیه اول روز بعد در صحن علنی مشخص خواهد شد.

* جز ریاست، متقاضی مسئولیت دیگری در مجلس نیستم

یک منتخب مجلس دوازدهم در خصوص احتمال ریاستش بر مجلس آتی اظهار داشت: من هنوز به طور رسمی اعلام نکرده‌ام که داوطلب ریاست مجلس هستم و هفتم خرداد اعلام می‌کنم اما به طور جدی مدتی است که موضوع اداره مجلس را مورد بررسی قرار می‌دهم، پیگیر هستم و در حال گفت و گو با نمایندگان و صاحبنظران هستم. منوچهر متکی در ارتباط با توافقش با مجتبی ذوالنور برای کناره‌گیری یک نفر گفت: من با آقای ذالنوری هیچ توافقی نکردم. صحبت‌هایی در این زمینه داشتیم ولی چون کار، شکلی و محتوایی به درستی در دست انجام نبود بنابراین منتفی است. وی بیان کرد:‌ متکی یکی از گزینه‌های قطعی ریاست مجلس است ‌. من به عنوان بخشی از یک کیک قدرت به بحث ریاست مجلس فکر نکردم. به همین دلیل، معتقدم که باید در کار مجلس تحول ایجاد کرد. به همین دلیل من متقاضی هیچ قسمت و مسئولیت دیگری در مجلس نیستم. وی تصریح کرد: اگر ما توقع داریم که جریان‌های متفاوت سیاسی در مجلس، محتوایی مشارکت کنند، آنها انتظار دارند در اداره مجلس هم مشارکت داشته باشند. لذا بنده به صراحت اعلام کردم مجموعه قابل‌توجه اصلاح‌طلبان و مستقلین باید در اداره مجلس مشارکت داشته باشند. اداره مجلس در هیأت‌رئیسه و کمیسیون‌هاست.

منبع:ارمان ملی