انتقادها به بازار آشفته تیم اقتصادی

آرزو بخشنده: «یاسر جبرائیلی» تئوریسین تندروها در ایران می‌گوید در سال گذشته صادرات رکورد تاریخی را زده است. اما او اما و اگرهای این صادرات را این‌طور بیان می‌کند که تراز تجاری ایران 53 میلیارد دلار بوده، با این وجود با افزایش نرخ ارز نیمایی که از 28 هزار 500 تومان به 38 هزار و 500 تومان رسیده، رانتی است که دولت به عده‌ای خاص داده است. به گفته او این رانت از جیب مردم تامین شده است و صادرکنندگان بدون هیچ زحمتی سالانه از جیب هر خانواده 5 نفره حدود 31 میلیون تومان برداشته‌اند. در همین حال برنامه‌های صدا و سیما هم گاهی از وضعیت اقتصادی شکوه دارند. در برنامه‌ سیما یکی از کارشناسان با محاسبه دلاری حقوق و دستمزد این تصویر را برای مردم روشن می‌کند که قبل دریافت حقوق فروردین ماه، ارزش مزد 4 دلار کمتر از سال گذشته است و در حالیکه وزیر کار از تناسب تورم و مزد می‌گوید و معاون اول رئیس جمهور مدعی است سفره‌ها را مدیریت کرده، ایرانیان قبل از دشت اولین حقوق ماهانه خود در سال 1403 فقر را بیشتر لمس خواهند کرد.

از طرفی افزایش قیمت دلار و سکه در روزهای ابتدایی امسال که با تنش‌های سیاسی همراه بوده ممکن است در ماه‌های پیش‌رو تورم و گرانی بیشتری را از ناحیه تامین مواد اولیه کارخانه‌ها و تحمیل افزایش قیمت کالاها را بر دوش مردم بگذارد. به همین دلیل است که بهار امسال با هشدارها و انذارهای فراوان در حوزه سیاست‌های اقتصادی دولت آغاز شد. سطح انتقادها از دولت هر روز افزایش می‌یابد. سکوت بازارساز و تعلل وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در کنترل نرخ ارز دولت را در وضعیت آشفته قرار داده است. در یکسال گذشته به رغم افزایش مقطعی نرخ ارز و طلا در بازار دولت با ارزپاشی و گاهی با حراج سکه توانست کمی از التهابات را کاهش دهد اما این یک موفقیت نبود، چراکه سیاست خارجی زیر سایه میدان هر بار مقهور تصمیم‌های بالادستی شد. بعد از حادثه کرمان التهاب ارز اوج گرفت و یک جهش کوتاه به اقتصاد و یک شوک به کابینه وارد کرد. همان زمان بسیاری بر این عقیده بودند که سیاست دولت و وعده‌های رئیسی درباره ارتباط با همسایگاه به جای دیپلماسی باز و مذاکرات برجامی زیر تصمیم‌ مسئولان در میدان بی‌اثر شده که البته با فشار ارزی آمریکا از سمت بانک‌های عراقی و تنش با پاکستان محصولی جز رفت و آمدهای زودهنگام امیرعبداللهیان برای به دست آوردن دل همسایگان نداشت. دلار مرز روانی 50 هزار تومان را در نوردیده بود و دیگر به کانال گذشته بازنگشت. سکوت دولت در این باره نشان داد که دیپلمات‌های دولت رئیسی از ابتکار عمل برای بهبود شرایط سیاسی و اقتصادی در کشور برخوردار نیستند و گرایش آنها به تندروها در کشور اجازه نمی‌دهد مواضعی غیر از روند موجود بگیرند.

ورود دیرهنگام مجلس

دیپلماسی و کارکردهای اقتصادی دولت زیر سایه اقتدار «میدان» کارکرد خود را برای رفع تنش‌ها یا حداقل رفت و آمدهای دیپلماتیک آشکار که می‌توانست سیگنال مثبتی به بازارها بدهد، از دست داده است. سیگنال کارشناسان اقتصادی و مجلس به دولت از ناحیه مشکلات در وزارت اقتصاد و بانک مرکزی رو به افزایش است. البته خبرهای منتشر شده درباره برکناری خاندوزی و رئیس بانک مرکزی در روزهای گذشته تکذیب شد و رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت این خبر را تلاش تروریست‌های اقتصادی برای تزلزل در تیم اقتصادی دولت دانسته، اما از طرف نمایندگان مجلس سیا انتقادها روان است.

نامه پورابراهیمی به رئیس جمهور که با سرزنش تلویحی تیم اقتصادی دولت نیز همراه بود نشان می‌دهد که نمایندگان هم از وضعیت موجود راضی نیستند و بخش اقتصادی مجلس می‌گوید؛ سیاست‌های ارزی بانک مرکزی تغییر کند. او در نامه‌اش گفته، ما معتقد بودیم که اگر دولت به سیاست‌هایی که مجلس و کمیسیون اقتصادی در زمینه مباحث ارزی مدنظر قرار داده، عمل کند نرخ ارز کاهش پیدا خواهد کرد،سیاست‌های ارزی مورد پیگیری بانک مرکزی بر مبنای سرکوب صادرات و تشویق واردات بوده است که این خود به تنهایی می‌تواند عاملی برای ایجاد تنش در حوزه ارزی کشور قلمداد شود. بنابراین ما به جای اینکه صادرات کشور را افزایش دهیم، سیاست‌هایی را اتخاذ کردیم که صادرات کاهش پیدا کند.

وی با اشاره به گزارش کمیسیون اقتصادی در رابطه با مباحث ارزی در جلسه غیر علنی مجلس، در سال گذشته گفت: ما چند ماه قبل از پایان سال با حضور رئیس کل بانک مرکزی مباحث ارزی را مورد بررسی قرار دادیم. به واقع این جلسه، جلسه‌ای بود که ما مشکلات حال حاضر را در آن پیش‌بینی کرده بودیم و متاسفانه این مشکلات در حال تحقق است.

وی با بیان اینکه برخی با طرح این گونه موارد به دنبال اتهام زنی به مجلس و کمیسیون اقتصادی بودند، گفت: ما اساساً به دنبال افزایش نرخ ارز نبودیم با این حال سوال ما این است که دوستان و دولتمردان به چه نحوی می‌خواهند افزایش نرخ ارز موجود در کشور را توجیه کنند

وی با بیان اینکه تعیین نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی - ارز ترجیحی- اساساً کاری غیر کارشناسی بود و به نوعی ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی دولت قبلی را تکرار می کرد، گفت: با این حال در دولت آقای روحانی یک نرخ ارز ترجیحی بود دومی هم مدنظر قرار گرفته که همان نرخ ارز ترجیحی مرکز مبادله قلمداد می‌شود که در حال حاضر به میزان ۵۰ درصد با نرخ ارز بازار غیر رسمی فاصله گرفته است که این مسئله می‌تواند اساساً به ایجاد رانت و فساد در اقتصاد کشور دامن بزند.

هشدار درباره تبعات افزایش نرخ ارز

هشدار درباره تبعات رشد بی رویه قیمت طلا و ارز در سفره‌های خالی کارگران و کارمندان وانتقاد از عملکرد صولت مرتضوی در روزهای گذشته نشان داد پس‌لرزه‌های تعیین مزد و عقب‌ماندگی معیشت کم‌درآمدها ادامه دارد.

عضو فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مشکل اصلی بازنشستگان حداقل بگیرها هستند،گفته: ارتقای معیشت حداقل بگیران بازنشسته باید در دستور کار قرار بگیرد، امروز رشد بی رویه قیمت ارز و طلا تبعات گرانی داشته که نتایج آن را در سفره خالی اقشار ضعیف جامعه از جمله کارگران و بازنشستگان شاهد هستیم.

فاطمه محمدبیگی ضمن انتقاد از عملکرد وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در خصوص میزان اعمال افزایش حقوق کارگران و با بیان اینکه قوانین تصویب شده باید توسط دولت اجرایی شود، افزود: با وجود مصوبه مجلس شاهد عدم اجرای کامل آن توسط دولت هستیم، نمی شود که وزیر کار وظایف قانونی خود را به دوش مجلس بیندازد. در این خصوص تذکر جدی به وزیر کار خواهیم داد.

محمدبیگی با انتقاد از کسر مالیات از حقوق بازنشستگان و کارگران، تاکید کرد: در کشور با انواع مختلف فرار مالیاتی روبرو هستیم، اما حقوق بگیرانی همچون کارگران و کارمندان بیش از دریافت حقوق مالیاتشان کسر می‌شود که از رییس جمهور درخواست داریم به این مسئله به صورت ویژه ورود داشته باشند.

وضعیت تورم برای اقشار مختلف غیر قابل تحمل شده است

همچنین یک نماینده مجلس گفت: اصلی‌ترین اولویت به اعتقاد من کنترل تورم و کنترل نقدینگی‌ست. به هر حال کاهش ارزش پول ملی یک سری پیامد هایی را در پی داشته که قدرت خرید مردم پایین آمده و این وضعیت برای اقشار مختلف به خصوص دهک های پایین درآمدی غیر قابل تحمل است.

«علی کریمی فیروزجایی» عضو هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایلنا، در رابطه با چالش‌های کشور در سال ۱۴۰۳ و راهکارهای مواجهه با آن، گفت: عمده مشکلات کشور در حوزه اقتصادی و تامین معیشت مردم است و به اعتقاد من حل این مشکلات نیازمند عزم عمومی قوای سه گانه مخصوصا همکاری دولت و مجلس است. به هرحال دولت فعلی در یکی دو سال گذشته تلاش‌هایی را انجام داده و به هر دلیلی منجر به نتیجه مطلوب نشده که الان چنین مشکلاتی به وجود آمده است، امیدواریم مجلس جدید بتواند راهکارهایی را پیش روی دولت بگذارد.

وی ادامه داد: اصلی‌ترین اولویت به اعتقاد من کنترل تورم و کنترل نقدینگی‌ست به‌هرحال کاهش ارزش پول ملی یک سری پیامد‌هایی را در پی داشته که قدرت خرید مردم پایین آمده و این وضعیت برای اقشار مختلف به خصوص دهک های پایین درآمدی غیر قابل تحمل است.

کریمی فیروزجایی تصریح کرد: همه امیدواریم که دولت بتواند راهکارهای جدیدی را با همکاری مجلس در پیش بگیرد که بتواند فشار اقتصادی را از روی دوش مردم کمتر و کمتر کند.

عضو کمیسیون آموزش مجلس در واکنش به این نکته که «یکی از اضلاع مسائل اقتصادی ارتباط و مناسبات بین‌المللی است»، اظهار داشت: دولت تلاش هایی را انجام داده و امیدواریم گشایش هایی در عرصه بین‌المللی به وجود بیاید.

نماینده بابل در مجلس در پاسخ به این سوال که « بازگشت احتمالی ترامپ در آمریکا به نظر شما چه تبعاتی خواهد داشت؟»، گفت: این مطالبی که اشاره کردید نسبت به انتخابات آمریکا فعلا همه در حال پیشگویی هستند اما آمریکا هنوز وارد عرصه انتخابات نشده ولی در هر صورت ما باید نقشه راه‌هایی متفاوت و مبتنی بر شرایط گوناگون داشته باشیم.

همچنین «میرتاج‌الدینی» نماینده تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از وضعیت گرانی‌ها گفت: ما در این زمینه پاسخی برای مردم نداریم؛ امروز کنترل تورم به عنوان یک دستورالعمل اصلی است، اما چرا حاصل نمی‌شود و باید عوامل این موضوع خشکانده شود.عباس گودرزی هم در نشست علنی دیروز مجلس شورای اسلامی در تذکری با انتقاد از موج گرانی‌ها در کشور گفت: متأسفانه گرانی‌ها در کشور مهار نشده و افزایش قیمت ارز و مسکن، معیشت مردم را دچار مشکلات کرده است. آقای رئیس جمهور و دولت باید پاسخگو باشند که چرا وضعیت قیمت ارز در بازار با رهاشدگی مواجه شده است.