روزنو : ديد و بازديدهاي نوروزي اين روزها دیگر مانند گذشته ساده برگزار نمیشود و هر رفتوآمدی، هزينههای زيادي روي دست خانوارها ميگذارد؛ خانوادههایی كه به گفته رئيس پژوهشكده پولي و بانكي، همگي درسال ۱۳۹۱ فقيرتر از قبل شدهاند. اما به هرحال نوروز تعطيليبردارنيست؛ ميشود حاشيههايش را جمع وجور كرد اما جمعوجور شدهاش هم بايد برگزار شود و اين دیگر گريزناپذير است.
شب عيد كه اصولا از نيمههاي اسفند ماه در ايران آغاز ميشود تا حول و حوش نيمههاي فروردين به پايان ميرسد و ملزومات خاص خود را دارد. از ميوه، شيريني، شكلات، آجيل و چاي که ملزومات ثابت سفره عيد هستند و به فراخور وضعيت خانواده اين سفره تغييراتي پيدا ميكند. غالبا ۲ ميوه سيب و پرتقال براي نوروز ذخيرهسازي ميشود و خانوادهها به قدرت خریدشان اقلام ديگري را به ظرف ميوهشان اضافه ميكنند.
هرچند نميتوان برآورد دقيقي از هزينه ديد و بازديد نوروزي داشت، چرا كه شمار دوستان، آشنايان و بستگان هرخانوادهاي با خانوادهاي ديگر متفاوت است اما دركل ميتوان هزينه هر ميهمان را بهطور نسبي مورد ارزيابي قرار داد.
مایحتاج میهمانیهای ساده
اگر ميهمانان شما از آن دسته افرادي باشند كه زياد مينشينند و بازديدهاي اندكي را در برنامه روزانه خود ميگنجانند، طبيعتا برايتان بار هزينهاي بيشتري به همراه خواهند داشت. بانكمركزي متوسط قيمت هر كيلو سيب درجه يك را ۴هزار و ۵۰۰ تومان اعلام كرده است اما گزارش ميداني خبرنگار «شهروند» نشان ميدهد که سيب در مناطق متوسط به بالاي شهر قيمتي حدود ۶هزار تومان دارد و در مناطق متوسط به پايين با نرخي حدود ۴تا ۴هزار و ۵۰۰ تومان فروخته ميشود. قيمت پرتقال درجه يك نيز بين ۳هزار و ۲۰۰ تا ۴هزار و ۵۰۰ تومان است. هر كيلو موز نيز در سطح شهر یا قیمتی حدود ۴ تا ۷هزار تومان خریداری میشود.
باتوجه به اينكه نرخهاي اعلامي، نرخ ميوههاي درجه يك است، ميتوان اين طور نتيجه گرفت كه هر عدد سيب درجه يك حدود ۲هزار تومان، هر عدد پرتقال نيز حدود یکهزار تا ۱۵۰۰ تومان و هر عدد موز حدود ۱۵۰۰ تا ۲هزار تومان قيمت دارد.
شيريني كيلويي چند؟
درست است كه هرسال اتحاديه قنادان قيمتي را براي فروش شيريني درجه يك و درجه دو اعلام ميكند اما افزايش قيمت شيريني در ايام نوروز گريزناپذير است. اگر كسي وسواس فراوان براي تعيين نرخها داشته باشد و به فروشنده نرخهاي اتحاديه را گوشزد كند، مطمئنا با اين توضيح روبهرو میشود كه مواد ما درجه يك، ممتاز و... است با اين توجيه ميتوان شيريني را به قيمتي بالاتر از قيمتهاي مصوب اتحاديه فروخت. اتحاديه قنادان قيمت هر كيلو شیرینی تر و خامهای درجه یک را ۱۰هزار و ۵۰۰تومان، شیرینی دانمارکی درجه یک را ۸هزار تومان، شیرینی زبان، پاپیونی و برنجي درجه یک را ۹هزار تومان و کیک یزدی درجه یک را ۷هزار تومان اعلام كرده است اما در قناديهاي سراسر شهر با نرخهاي ديگري روبهرو ميشويد. هرچند بازار فروش شيريني هنوز داغ نشده و مردم خريد شيريني را به همان ۲، ۳ روز منتهي به عيد موكول ميكنند و اغلب در ايام نوروز نيز شيريني فروشيها با انبوه مشتریان روبهرو میشوند اما از همين حالا قيمتها در اين واحدهاي صنفي رو به افزایش است. اگر براي پذيرايي از ميهمانان از شيرينیهاي نام برده استفاده كنيد، بايد براي خريد هر كيلو از آن متوسط بين ۱۰ تا ۱۵هزار تومان هزينه كنيد. غالبا يك بسته شيريني براي پذيرايي از حدود ۱۰ تا ۱۵ميهمان است به شرط آنكه ميزبان براي ايجاد راحتي در منزل بيش از حد خودش نيز پذيرايي نكند.
آجيل، ميهمان گرانقيمت سفره عيد
هنوز در موبايل برخي افراد جوكهايي كه درخصوص گراني پسته، پرايد و... شب عيدسال گذشته رد و بدل ميشد باقي است. جايتان خالي در پرايد نشسته بوديم و پسته ميخورديم كه... وقتي قيمت هر كيلو پسته به ۶۰هزار تومان رسيد كمپين « نه به پسته» راه افتاد. آن وقت بود كه حتي حيدري (مجری صدا و سیما)، رو در روي رئيسجمهوری سابق نشست و گفت: شما آجيل ميخريد؟احمدينژاد زيركانه از پاسخ گفتن طفره رفت و گفت: ميخواستيم خانه شما بياييم و آجيل بخوريم. قضيه به شوخي برگزار شد اما بعدها آمار و ارقام نشان داد حجم خريد آجيل از سوي مردم واقعا كاهش محسوسي را تجربه كرده است. اين روزها در سطح شهر هر كيلو آجيل شور معمولی بین ۲۰ تا ۳۰هزار تومان و آجیل درجه یک (مرغوب) بین ۳۵ تا ۶۵هزارتومان در واحدهای خشکبار به فروش میرسد. سالگذشته قیمت هر کیلوگرم آجیل معمولی ۲۵ تا ۴۰هزار تومان و آجیل درجه یک (مرغوب) بین ۶۵ تا ۹۰هزار تومان بوده است. نرخ هر کیلوگرم پسته درجه یک اکبری در سطح شهر بین ۴۲ تا ۵۲هزار تومان، مغز گردو ۳۷ تا ۶۴هزار تومان، انجیر بین ۲۰ تا ۴۰هزار تومان و بادام درختی ۳۸ تا ۴۸هزار تومان در نوسان است. حالا اگر هر ميهمان
صد گرم آجيل هم مصرف كند، طبيعتا بين ۲ تا ۶۵۰۰ تومان از جيب ميزبان برداشت كرده است.
و اما چاي
هر چند اين روزها برخيها ميهمانانشان را با قهوه، كاپوچينو و انواع ژله بستني پذيرايي ميكنند اما هنوز نوشيدني فراگير در اين نشست و برخاستهاي كوتاه چاي است كه صد سالي است وارد فرهنگ ايرانيان شده و جاي خوبي نيز براي خود باز كرده. قيمت هر بسته نيم كيلوگرمي براساس اعلام بانك مركزي حدود ۱۴هزار و ۹۰۰ تومان است. بخش عمده چاي مصرفي ایرانیان را نيز اين روزها، چاي خارجي تشكيل ميدهد و چاي ايراني چندان راهي به استكانهاي بلوري و سينيهاي پذيرايي نيافته است. به جز چاي بايد به قند، شكلات، باسلوق، پولكي و... نيز فكر كرد. اگر اهل چيدن شكلاتهاي رنگارنگ هم نباشيد، بايد هزينه بالايي را براي خريد شكلات بپردازيد. هر كيلوگرم شكلات با توجه به شكل و شمايلش، برندش و... بين ۱۵ تا ۶۰هزار تومان قيمت دارد. اينها بخش پيداي هزينههاي عيد نوروز است. طبيعتا عيدي كودكان و ميهماناني كه سر ظهر میرسند و بعد از ناهار ميروند يا موعد شام ميرسند و پس از آن ميروند هزينهها را افزايش ميدهند.
عیدی پدر بزرگان و مادربزرگان
طبق گزارشات ثبت احوال در سالهای ۳۵ تا ۷۰ تعداد فرزند خانوارها ۴ تا ۵ تن است. این موضوع نشان میدهد که پدربزرگها و مادربزرگها بیش از ۵ فرزند را در خانواده دارند. اگر بهطور میانگین هر خانواده ۴ فرزند داشته و همه آنها ازدواج کرده باشند و هرکدام از آن فرزندها نيز ۲ فرزند داشته باشند هزینه پدربزرگها و مادربزرگها چند برابر میشود؟ اگر پدربزرگی بهطور میانگین به هر نفر ۱۰هزار تومان عیدی بدهد باید ۱۶۰هزار تومانی کنار بگذارد. البته این موضوع به شرط این است که دختر، پسر، عروس، داماد و نوه یکسان عیدی بگیرند که این کار خیلی مرسوم نیست. خانوادههایی هم هستند که به فرزندانشان طلا یا سکه عیدی میدهند. این کالای زرد رنگ هم رشد قیمت را به دلیل وضع کشور اوکراین تجربه کرده و باعث شده تا نابسامانی آن کشور در بازار کشورهای دیگر مانند ایران تاثیر بگذارد.