اصولگرایان حداقل با 4 لیست در تهران

درحالی‌که جبهه اصلاحات و احزاب اصلاح‌طلب اعلام کرده‌اند لیستی برای 30 کرسی انتخابات مجلس دوازدهم در تهران ندارند و درعین‌حال، علی مطهری فهرستی متشکل از 30 نامزد میانه‌رو و توسعه‌گرا را با عنوان «صدای ملت» منتشر کرده است؛ جریان اصولگرا دست‌کم با چهار لیست در انتخابات حضور دارد. این درحالی است که سران شورای ائتلاف اصولگرایان (تشکیلات محوری جناح راست) از کاهش اختلافات با جبهه پایداری و نهایی شدن فهرست انتخاباتی تهران با سرلیستی محمدباقر قالیباف خبر می‌دهند.

لیست اول: راست سنتی با سرلیستی منوچهر متکی

نخستین فهرست انتخاباتی که از سوی جریان‌های اصولگرا منتشر شد، مربوط به راست سنتی بود. طیف سنتی جناح راست که با محوریت جامعه روحانیت مبارز و حزب مؤتلفه اسلامی در عرصه سیاسی شناخته‌شده است، در این دوره از انتخابات با رهبری محمدعلی موحدی‌کرمانی تحت‌عنوان «شورای وحدت اصولگرایان» نامزدهای خود را معرفی کرده است. این لیست انتخاباتی، دوم اسفندماه و با سرلیستی منوچهر متکی، وزیرخارجه دولت احمدی‌نژاد، منتشر شد. متکی گرچه بیشتر به‌خاطر دوران وزارتش برای افکارعمومی شناخته می‌شود، اما درعین‌حال چهره حزبی و تشکیلاتی باسابقه‌ای است. او که دبیرکل کانون اسلامی فارغ‌التحصیلان شبه‌قاره هند (از تشکل‌های عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری) است؛ سوابقی چون عضویت در حزب جمهوری اسلامی، ریاست ستاد انتخاباتی شورای هماهنگی نیروهای انقلاب در سال 1384 (که ریاست آن را علی‌اکبر ناطق‌نوری برعهده داشت و از نامزدی علی لاریجانی حمایت می‌کرد) و ریاست خانه احزاب ایران را در کارنامه خود دارد. متکی در هفته‌های اخیر به مصاحبه‌های انتقادی درباره دولت و مجلس روی آورده و در جدیدترین اظهاراتش کارنامه مجلس یازدهم را قابل دفاع ندانسته است. مصطفی پورمحمدی (دبیرکل جامعه روحانیت مبارز) و اسدالله بادامچیان (دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی) از دیگر سران این ائتلاف هستند که البته فعالیت آنها در این دوره، بیشتر متوجه انتخابات خبرگان و حمایت از لیست جامعه روحانیت مبارز خواهد بود. سرلیستی متکی در فهرست راست سنتی پس از آن رقم خورد که محمدرضا باهنر، دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین، پس از آگاهی از تصمیم ائتلاف اصولگرایان برای سرلیستی قالیباف، ترجیح داد ریسک نکند و حوزه انتخابیه خود را به کرمان تغییر داد. در میان نامزدهای «شورای وحدت اصولگرایان»، جز متکی چهره چندان شاخصی دیده نمی‌شود و شاید ابوالقاسم رئوفیان، دبیرکل حزب اسلامی ایران زمین، و لاله افتخاری معروف‌ترین آنها باشد.

لیست دوم: ائتلاف اصولگرایان با سرلیستی قالیباف

تا زمان تهیه این گزارش، هنوز لیست نهایی ائتلاف محوری اصولگرایان تحت عنوان «شورای ائتلاف نیروهای انقلاب (شانا)»، منتشر نشده است؛ اما مشخص شده که سرلیست آن محمدباقر قالیباف، رئیس کنونی مجلس، خواهد بود. ریاست شانا را غلامعلی حدادعادل برعهده دارد، اما در آستانه انتخابات و با تعیین پرویز سروری به سمت رئیس شورای ائتلاف شهر تهران، به نظر می‌رسد نقش حدادعادل کاهش یافته و سروری که چهره‌ای رادیکال‌تر و مورد تایید همزمان اصولگرایان قدیمی‌تر و جبهه پایداری است؛ برای به ائتلاف رساندن دو طرف، نقش‌آفرین شده است. سروری در مصاحبه اخیر خود با ایسنا، احتمال توافق شانا با جبهه پایداری را «بالا» دانست و گفت: «نظر شخصی من این است که ۵۰ درصد از ترکیب لیست شورای ائتلاف چهره‌های جدید خواهند بود». اظهارات سروری درباره احتمال توافق بالا با جبهه پایداری در شرایطی مطرح شد که پیش از این، علی خضریان، عضو شورای مرکزی جبهه پایداری، گفته بود که این تشکیلات راست رادیکال در صورت نرسیدن به وحدت با سایر گروه‌های انقلاب اسلامی لیست ۳۰نفره جداگانه‌ای در تهران منتشر خواهد کرد. سروری درباره چگونگی سرلیست شدن قالیباف هم گفته: «این لیستی که در مجلس کنونی وجود دارد، در گذشته شکل گرفته و ما در گذشته بررسی‌هایی کردیم و طی آن چهار سال پیش به سرلیستی آقای قالیباف رسیدیم و این روندی که طی شده را دوباره طی نمی‌کنیم. آن فرایند طی شده تا ما به سرلیستی آقای قالیباف برسیم و الان هم طبیعتاً این اتفاق تکرار می‌شود». سرلیستی مجدد قالیباف برای انتخابات مجلس دوازدهم، درحالی رخ می‌دهد که او در روزهای اخیر با ماجرای درخواست اقامت دائم یکی از فرزندانش در کانادا و حساب‌های بانکی ارزی او، بار دیگر حاشیه‌ساز شده است و این موضوع، بحث‌ها و مجادلات گسترده‌ای را در محافل رسانه‌ای و تشکیلاتی اصولگرایان به همراه داشته است؛ چنان‌که سایر طیف‌های جناح راست حاضر نشدند قالیباف را در لیست خود قرار دهند. شورای ائتلاف به همراه جبهه پایداری در انتخابات خبرگان از لیست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حمایت می‌کند.

لیست سوم: ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب احتمالاً با سه سرلیست

مرزبندی طیفی از نامزدهای جریان حاکم با قالیباف و شورای ائتلاف، آنها را به سمت ایجاد تشکیلات انتخاباتی دیگری تحت عنوان «ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (امناء)» کشانده است. گرچه دولت رئیسی و به‌ویژه مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی، هرگونه فعالیت انتخاباتی و معرفی نامزد را تکذیب می‌کنند، اما به نظر می‌رسد این ائتلاف انتخاباتی نزدیک‌ترین لیست به حامیان دولت سیزدهم باشد؛ چراکه این ائتلاف، عملاً تداوم گروه موسوم به «شبکه راهبردی یاران انقلاب اسلامی (شریان)» است که اسفندماه گذشته با سخنرانی افتتاحیه بذرپاش اعلام موجودیت کرد. حمید رسایی، نماینده مجلس نهم نیز ریاست کمیته انتخابات شریان را برعهده دارد که اخیراً درباره نسبت این تشکل با «ائتلاف امناء» به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «اولویت اول شریان از ابتدا این بود که مجموعه‌های منتقد شورای ائتلاف را دور هم جمع کند تا براساس شاخصه‌های تعیین‌شده و شایسته‌گزینی و نفی سهمیه‌بندی، برای تهران لیست ارائه دهند. در این زمینه، با «مصاف» و «رزما» و مجموعه‌های دیگر گفت‌وگو داشتیم و بسیاری از این تشکل‌ها به ائتلاف پیوستند که درنهایت «ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (اُمناء)» شکل گرفت». وی در آن مصاحبه به‌صراحت گفته بود: «اساساً شریان برای زدن زیر میزشورای ائتلاف تشکیل شده و هرچند در امور متعددی اشتراک داریم، ولی چون از نظر روش و منش انتخاباتی با شانا و تیم آقای قالیباف اختلاف داریم، دنبال ارائه لیست جدا هستیم». آنطور که از مصاحبه رسایی برمی‌آید، آنها برای مقابله با قالیباف حتی با راست سنتی (شورای وحدت اصولگرایان) هم وارد رایزنی شده بودند، اما در نهایت با آنان به توافق نرسیده‌اند. هرچند هنوز لیست «امناء» منتشر نشده، اما پیش‌بینی می‌شود آنها سرلیست مشخصی نداشته باشند و حمید رسایی در کنار سیدنظام‌الدین موسوی (عضو هیئت‌رئیسه مجلس یازدهم) و لاله افتخاری (نماینده تهران) سه نامزد مهمتر این لیست باشند. برخی نزدیکان محمود احمدی‌نژاد نیز در تشکیلات امناء نقش مؤثری دارند؛ از جمله مسعود زریبافان (رئیس بنیادشهید در دولت‌های نهم و دهم) که سخنگوی ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب (اُمناء) است. او روز پنجشنبه درباره وضعیت لیست تهران این ائتلاف گفته بود: «تاکنون با بررسی حدود هزار کاندیدای تهران که از کانا‌ل‌های مختلف و معتبر معرفی شده‌اند و طی شش مرحله بررسی، براساس شاخص‌های ارزشی و با بررسی از طرق مختلف علمی و کاهش تدریجی تعداد، شب گذشته موفق شد به یک فهرست ۴۰نفره برسد و انشاءالله امروز (پنج‌شنبه) به لیستی 30نفره خواهیم رسید». بااین‌حال، تا عصر روز جمعه هنوز این لیست منتشر نشده است. در این میان، اتفاق خبرسازی افتاد و لیستی 30نفره تحت‌عنوان «ائتلاف فراگیر جبهه مردمی انقلاب» به شکل پوستر تبلیغاتی در فضای مجازی منتشر شد که رسایی، نظام‌الدین موسوی، مرتضی آقاتهرانی و احمد نادری (نمایندگان تهران) سرلیست آن بودند و تصاویر رهبری و سیدابراهیم رئیسی به همراه چند تن از علما و حکما هم در آن دیده می‌شد؛ اما تصاویر امام‌خمینی و مصباح‌یزدی در آن وجود نداشت. انتشار این فهرست تحت عنوان «جبهه انقلاب» و بدون عکس امام واکنش‌های زیادی را برانگیخت؛ تا آنکه روز گذشته سخنگوی این ائتلاف پوستر منتشرشده را مجعول خواند و تصویری جدید از آن در خبرگزاری ایرنا منتشر شد که عکس امام هم در آن دیده می‌شود. به نظر می‌رسد انتشار شتاب‌زده این پوستر در فضای مجازی، اقدامی از سوی جریانی درون ائتلاف امناء بوده که خواسته نامزدهای همسو با خود را به شکلی پیش‌دستانه و به‌عنوان فهرست نهایی معرفی کند.

لیست چهارم: جبهه صبح ایران با دبیرکلی رائفی‌پور

اما چهارمین و عجیب‌ترین لیست انتخاباتی اصولگرایان را می‌توان فهرستی برآمده از بخشی از نیروهای فعال این جریان در فضای مجازی و محافل و مجامع جنجالی این جریان دانست که با محوریت علی‌اکبر رائفی‌پور و سعید محمد شکل گرفته است. این مجموعه تا همین چند روز قبل نامی نداشت و بیشتر با عنوان «مصاف» (مؤسسه فرهنگی و هنری تحت هدایت رائفی‌پور) شناخته می‌شد. اما ناگهان هفته گذشته و در آستانه آغاز تبلیغات انتخاباتی، رائفی‌پور از تشکیلاتی به نام «جبهه صبح ایران» پرده برداشت و خود را به‌عنوان دبیرکل آن معرفی کرد. وی دراین‌باره گفت: «من به‌دنبال تشکیل جبهه سیاسی نبودم. ما در انتخابات گذشته لیست نداده و کنار ایستادیم، دیدم که نمی‌توان نمایندگان را مدیریت کرد. این دفعه لیست می‌دهیم که بتوانیم مدیریت‌شان کنیم؛ البته مدیریت به معنی بد نیست، یعنی پاسخگویشان کنیم. گفتند براساس قانون جدید اگر می‌خواهید لیست بدهید حتماً باید حزب یا جبهه باشید. حزب را ثبت کردیم و بعد گفتند چند حزب به هم بیپوندند و جبهه شود. ان‌شاء‌الله در حوزه‌های انتخابیه که فرد اصلاح را بتوانیم پیدا کنیم و شرایط ما را بپذیرد». چهره شاخص دیگر این جریان، سعید محمد است. او که زمانی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء سپاه بود، در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 هم با سروصدای زیاد نامزد شد؛ اما تاییدصلاحیت نشد. در نشست خبری اعلام موجودیت جبهه صبح ایران، سعید محمد هم حضور داشت. محمدرضا غلامرضا، معاون سیاسی سابق وزارت کشور که با فشار نمایندگان مجلس یازدهم برکنار شده بود، دیگر چهره شاخص این تشکیلات جدیدالتأسیس است. ظاهراً این تشکیلات برخلاف شریان و امناء، مرزبندی تندی با قالیباف و ائتلاف اصلی اصولگرایان ندارد و به نظر می‌رسد بیشتر در اعتراض به حذف از دولت سیزدهم، به فعالیت سیاسی و معرفی لیست روی آورده‌اند. چنان‌که رائفی‌پور درباره دلایل قرار ندادن نام قالیباف در لیست این گروه گفته: «برای من گفتمان مهم است و اگر در ۵ روز گذشته آقای قالیباف درخواست می‌کرد در لیست ما قرار می‌گرفت. البته می‌گویم ۵ روز گذشته برای قصه‌ای است که پیش آمده است. (سوال خبرنگار: یعنی به خاطر قصه پسر آقای قالیباف؟) بله، من پاسخی از ایشان، شورای ائتلاف، جبهه امنا و هر جای دیگر نشنیدم». این درحالی است که رائفی‌پور اخیراً به انتقادات تندی علیه مجلس یازدهم روی آورده بود. باید دید سرنوشت این لیست عجیب و ناگهانی به کجا خواهد انجامید.