اختلاف میان اتحادیه پوشاک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا بالا گرفته و آمارهایی که از میزان ورودی غیرمجاز این بخش بیان می‌شود، نشاندهنده عمق مشکلاتی است که از یکسو اشتغال را تهدید می‌کند و از سوی دیگر بازار شب عید تولیدکنندگان داخلی را به‌هم ریخته است. با وجود تفاوت آمار قاچاق در صنعت نساجی بین ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و اتحادیه پوشاک ایران، اما قاچاق چند میلیارددلاری این بخش، فرصت اشتغال دستکم ۵۰۰ هزار نفررا به مخاطره انداخته و بازار ۴۰۰ میلیون نفری منطقه را از ایران دور کرده است.

اخیرا «دهقانی‌نیا» سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز - گفته که قبلا پوشاک قاچاق در بازار ۳.۲ میلیارد دلار بود، اما در حال حاضر میزان آن نزدیک به ۱.۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

این در حالی است که تولیدکنندگان معتقدند؛ قاچاق پوشاک بر اساس گزارش‌های میدانی بیش از این رقم است. مدتی پیش «افتخاری » عضو هیئت مدیره اتحادیه پوشاک ایران گفت که در حال حاضر با بالاترین حجم پوشاک قاچاق در سطح عرضه مواجه هستیم و اخیرا علاوه بر پاکستان، ترکیه و بنگلادش، درهای چین هم باز شده و این کشور در حال جبران عقب افتادگی‌های خودش در دوران کرونا است و کالاهای استوک و تاناکورا به صورت کیلویی و با قیمت خیلی پایین وارد کشور می‌شود.

تولیدکنندگان پوشاک معتقدند به صورت تخمینی در حال حاضر بیش از سه میلیارد دلار پوشاک قاچاق در سطح عرضه وجود دارد که این میزان معادل بیش از ۳۰ درصد حجم بازار پوشاک در ایران است.

البته به نظر می‌رسد موضوع دیگری که برآوردها در حوزه قاچاق را دشوار می‌کند، فروش کالای ایرانی به نام محصول خارجی برای تبلیغ و جذب مشتری بیشتر است. تا جایی که ستاد هم معتقد است بخش قابل توجهی از پوشاکی که در بازار، قاچاق تلقی می‌شود، همان پوشاک داخلی است که بدون نام و نشان و یا با نشان‌های خارجی به فروش می‌رسد.

هشدار درباره تعطیلی تولید

نایب رئیس اتحادیه پوشاک در فیلمی که از سوی «نود اقتصادی» منتشر و در یک سخنرانی با لحن هشدارآمیزی به مسئولان گفت:« ما جمع نشدیم که با شما صحبت کنیم، بلکه به شمار هشدار می‌دهیم. اگر این روند ادامه یابد بسیاری از واحدهای تولید تعطیل کنند و دیگر با کوچک کردن واحدها هم مشکلات حل نمی‌شود. »

وی با بیان اینکه همه فعالان عرصه پوشاک و صنعت نساجی در حال محدود کردن تولید هستند افزود: «آقایان مسئول از الان هشدار می‌دهیم جمع وسیعی از صنعت نساجی بعد از عید بیکار خواهند شد. به تعهدی که دارید عمل کنید و یا اگر عمل نمی‌کنید هم با شجاعت بگویید و ما را به بازی نگیرید.»

وی با بیان اینکه درخواست تجمع در مقابل سازمان مبارزه با قاچاق را ارائه داده‌ایم تصریح کرد: «ما درخواست‌هایمان را ارائه دادیم و منتشر خواهیم کرد. آنچه که مسئولان به عنوان امنیت مطرح می‌کنند، چیزی است که بعد از عید و در سال جدید با خیل بیکاران صنعتی نساجی اتفاق خواهد افتاد.»در همین حال مجید افتخاری عضو هیئت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران با بیان اینکه شب عید بازار مهمی برای تولیدکنندگان است، به مهر گفته: « شاهد تبلیغات گسترده قاچاقچیان در شبکه‌های اجتماعی هستیم و حتی از سلبریتی‌ها، بازیگران و بلاگرها هم برای تبلیغات خود استفاده می‌کنند و هیچکس با آن‌ها برخورد نمی‌کند. این در حالی است که در گذشته انتقال و فروش کالای قاچاق پنهانی انجام می‌شد.

درخواست تجمع و اعتراض

افتخاری گفت: «اتحادیه نامه‌ای نوشته تا از وزارت کشور بخواهد مجوز برای برگزاری راهپیمایی جلوی ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز در تاریخ ۲۵ بهمن را صادر کند. صنعت پوشاک ما مستعمره بنگلادش و ترکیه شده است؛ در این بین حتی بازارهای مختلف هم تقسیم‌بندی شده و می‌گویند که عبدل‌آباد محل فروش کالای بنگلادشی، بازار تهران برای کالای چینی، سقز برای پوشاک اروپایی و سیستان و بلوچستان برای پوشاک پاکستانی است. از طرف دیگر بازار در اختیار کالای قاچاق استوک است که کیلویی پنج دلار وارد می‌شود و اصلاً امکان رقابت با آن وجود ندارد.‌بازارهای مختلف هم تقسیم‌بندی شده و می‌گویند که عبدل‌آباد محل فروش کالای بنگلادشی، بازار تهران برای کالای چینی، سقز برای پوشاک اروپایی و سیستان و بلوچستان برای پوشاک پاکستانی است.»

عضو هیئت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران با بیان اینکه متولی برخورد با قاچاق هم همه هستند و هیچ‌کس نیست، تاکید کرد: ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز، معاونت عمومی وزارت صمت و دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صمت از جمله متولیان این حوزه هستند و همه هم می‌گویند نیروی انتظامی سر کار نمی‌آید. اتحادیه جلساتی با نیروی انتظامی هم داشته، اما آن‌ها می‌گویند که فقط اگر انبار کالای قاچاق پیدا کردید گزارش دهید، چرا که برخورد در سطح عرضه با کالای قاچاق امنیت را به هم می‌ریزد. به نظر می‌رسد قاچاقچی امنیت دارد، اما تولیدکننده ندارد.

در حال حاضر در حوزه صنعت پوشاک حداقل ۱۲۰ هزار واحد صنفی تولیدی ثبت شده که این آمار به غیر از مجموعه واحدهای مشاغل خانگی و مزون‌هایی است که توسط وزارت ارشاد دارای مجوز هستند. حداقل ۲۸۰ هزار واحد صنفی توزیعی نیز در حوزه پوشاک فعال است که این آمار نیز به غیر از فروشگاه‌های فعال در حوزه فضای مجازی و بعضاً بدون مجوز است.

در حال حاضر ۱۰۰۰ واحد صنعتی تولیدی در حوزه پوشاک در کشور فعال است. در این تعداد واحد صنعتی- تولیدی به‌علاوه ۱۰۰ هزار واحد صنفی-تولیدی مابین ۷۰۰ هزار تا یک میلیون نفر اشتغال دارند که با احتساب اشتغال در حوزه توزیع، حدود دو تا ۲.۵ میلیون نفر (آمار ثبت شده رسمی واحدهای رسمی) در صنعت پوشاک کشور مشغول به کار هستند.