در گفت‌وگویی اخیر در برنامه رادیو فولاد، علیرضا مولوی زاده به عنوان مدیر متالورژی و روش‌های تولید در شرکت فولاد مبارکه، به جزئیات و دستاوردهای برجسته این بخش پرداخت. او اعلام کرد که تولید حدود ۵۵۰ گرید تجاری در این شرکت به عنوان یک دستاورد مهم به ثمر رسیده است. در این مصاحبه، مولوی زاده به تحلیل عملکرد و توانمندی‌های بخش متالورژی و روش‌های تولید پرداخته و جزئیات بیشتری از پروسه تولید و کیفیت گرید‌های تجاری معرفی کرده است.

لطفاً درباره فعالیت‌های این مدیریت توضیح دهید.

در واحد متالورژی و روش‌های تولید، تمامی مراحل متالورژیکی و توسعه فرآورده‌های جدید با توجه به نیازهای بازار و سفارشات مشتریان به اجرا درمی‌آید. این واحد به دو زیرمجموعه مهم تقسیم می‌شود. واحد تروپروسس مسئولیت طراحی محصولات جدید با توجه به نیازهای مشتریان را بر عهده دارد. این بخش به عنوان یک ترجمان مهم بین مشتریان و خطوط تولید عمل می‌کند، که مشتریان نیازهای خود را بر اساس استانداردهای بین‌المللی اعلام می‌کنند و خطوط تولید بر اساس پارامترهای تعیین‌شده توسط MPT (مدیریت تولید) در برنامۀ کاری هر خط به تولید محصولات موردنیاز مشتریان می‌پردازند. بخش TSC نیز یکی از فعالیت‌های این واحد است و مسئول هزینه‌یابی استاندارد است. این بخش با بررسی هزینه‌ها به صورت استاندارد، ابزاری کلیدی در مدیریت بهره‌وری و بهبود فرآیندهای تولیدی این واحد محسوب می‌شود.

به منظور دستیابی به این هدف، واحد تروپروسس پارامترهای لازم برای تولید محصولات فولادی را به زبان عملیاتی منتقل و ترجمه می‌کند. این بخش در واقع به عنوان واسطه بین واحد فروش و نواحی تولیدی عمل می‌کند، که با درک نیازهای مشتری و خطوط تولید، سعی در تطبیق توان تولید با نیاز بازار دارد.

با توجه به شرایط تحریمی و کمبود تأمین برخی از گریدها از طریق واردات، شرکت فولاد مبارکه تصمیم به اولویت دادن تأمین نیازهای بازار داخل در زمینه توسعه سبد محصولات خود گرفته است. نتیجه این سیاست در حوزه محصولات و عملکرد شرکت در سال جاری چگونه بوده است؟

ماموریت اساسی شرکت فولاد مبارکه در تأمین نیازهای مشتریان متمرکز است. با توجه به چالش‌های شدت یافته در چند سال اخیر در کشور، سیاست اصلی این شرکت این بوده که حداکثر توان تولیدی فولاد مبارکه و شرکت‌های وابسته به آن به کار گرفته شود، تا با همکاری و هم‌افزایی با شرکت‌های مشابه، بتوانیم به بهترین شکل نیازهای کشور را تأمین کنیم. در این راستا، تلاش شده است تا محصولاتی که پیش از این از خارج از کشور وارد می‌شدند، در داخل کشور تولید شوند. این جهت توسعه تولیدات داخلی با موفقیت همراه بوده و اکنون توانسته‌ایم بسیاری از گریدهای مختلف را، که قبلاً وابسته به واردات بودند، در داخل کشور تولید و حتی به کشورهای دیگر صادر کنیم. در زمینه محصولات، فولاد مبارکه تنوع وسیعی دارد، از جمله تختال که به عنوان یک محصول نیمه‌تمام شناخته می‌شود و نیازمند فرآیندهای تکمیلی برای بهره‌برداری کامل از آن است. این محصول با ضخامت‌های ۲۰۰ و ۲۵۰ میلی‌متر و با تا عرض حداکثر ۲ متر تولید می‌گردد و به بازارهای مختلف جهان صادر می‌شود.

در بازارهای داخلی و صادراتی، شرکت ما محصولات فولادی زیادی را تولید می‌نماید. این تولیدات شامل کلاف و ورق گرم می باشد که به ورق سیاه فولاد مبارکه نیز معروف است، این محصول رقبای زیادی از جمله اکسین اهواز در بازار دارد، برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ورق سیاه این دو برند، مقاله "ورق سیاه اقتصادی و باکیفیت؛ فولاد مبارکه یا اکسین اهواز" را مطالعه کنید. این ورق‌ها با ضخامت‌های متنوع از ۱.۵ تا ۱۶ میلی‌متر و عرض تا ۱۸۵۰ میلی‌متر تولید می‌شوند. همچنین، تولید و عرضه کلاف و ورق سرد نیز انجام می‌پذیرد که در بازار به "ورق روغنی" مشهور است. این ورق‌ها با ضخامت ۰.۳ تا ۳ میلی‌متر و عرض تا ۱۶۲۰ میلی‌متر تولید می‌شوند.

در زمینه محصولات اسیدشویی نیز، شرکت ما این محصول را از ضخامت ۱.۵ تا ۵.۳ میلی‌متر و عرض تا ۱۶۳۰ میلی‌متر تولید می‌کند. همچنین، محصولات پوشش‌دار شامل گالوانیزه، رنگی و قلع‌اندود نیز به بازار ارائه می‌شود. محصولات گالوانیزه با ضخامت ۰.۲۵ تا ۲ میلی‌متر و عرض تا ۱۳۰۰ میلی‌متر تولید می‌شوند. محصولات رنگی با ضخامت ۰.۳ تا ۱.۵ میلی‌متر و عرض تا ۱۳۰۰ میلی‌متر و محصولات قلع‌اندود با ضخامت ۰.۱۶ تا ۰.۴ میلی‌متر و عرض تا ۱۰۵۰ میلی‌متر تولید و به بازار عرضه می‌شوند.

در توسعه سبد محصولات، الزامات زیست‌محیطی چگونه مورد توجه قرار می‌گیرند؟

مباحث زیست‌محیطی از جلوه‌های مهم در تمام دوره زنجیره تولید فولاد به حساب می‌آید. این موارد شامل ابتدایی‌ترین مراحل مانند طراحی و تولید، تا مسائل مرتبط به مراحل پس از تولید و حتی در محیط‌های کارخانه مشتریان و همچنین بازیابی محصولات و استفاده از قراضه‌ها می‌شود. در مرحله طراحی، تلاش می‌شود گریدهای با وزن کمتر و استحکام بیشتر تولید شوند؛ این عمل به کاهش وزن فولاد منجر شده و در زمینه‌های مختلف مانند صنعت خودروسازی، کاهش مصرف سوخت و افزایش کارایی انرژی را به‌دنبال دارد. به‌عنوان‌مثال، در خودروسازی، تولید خودروهای با وزن کمتر نه تنها به بهبود عملکرد خودرو کمک می‌کند بلکه در کاهش آلایندگی محیط‌زیست نیز نقش مهمی دارد.

در مرحله تولید، در خطوط رنگی، توجه به اموری چون حذف خطوط رنگ در کارخانه مشتری و تولید ورق‌های پیش‌رنگ با کمترین آلایندگی مطرح است. این اقدامات هدف از کاهش آثار منفی بر محیط‌زیست و ایجاد محصولات با کیفیت بالاست. همچنین، در مراحل طراحی، بهینه‌سازی مصرف انرژی از طریق تولید محصولات با مصرف انرژی کمتر نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این اقدامات به صرفه‌جویی در مصرف منابع چون آب، برق و گاز منجر و درنتیجه به حفاظت از محیط‌زیست کمک می‌نمایند.

درباره تولید محصولات جدید در فولاد مبارکه توضیح دهید

شرکت با هدف تولید ۲۰ محصول جدید در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳، تاکنون موفق به ارائه ۸ نمونه جدید در ۹ ماه ابتدایی این دوره شده است.

در حال حاضر، فولاد مبارکه با توان تولید حدود ۵۵۰ گرید تجاری، با افزودن این ۲۰ گرید جدید به محصولات خود، سبد محصولات خود را به شکل متنوع‌تری گسترش خواهد داد.