خلیل خوش‌سیما: خالص‌سازی؛ تصفیه و یا اصرار بر ریزش؛ هرچه می‌خواهید نامش را بگذارید. اعلام رد صلاحیت‌های برخی نمایندگان مجلس کنونی برای انتخابات آتی هیچ نشانی جز تنگ‌تر شدن حلقه خودی‌ها در دایره بسته ندارد. کوچک شدن حلقه خودی‌ها ممکن است چنین استباط شود که انحصار طلبان یا آنچه که برخی با نام «خالص سازان» می‌نامند، بر این رویکرد اصرار دارند که یکدست سازی حاکمیتی فرصت تصمیم سازی و سیاستگذاری بدون دغدغه را نزد آنان در اداره امور فراهم می‌کند. این یک وجه از برداشت رد صلاحیت‌هایی است که درباره برخی نمایندگان حاضر در مجلس کنونی صورت گرفته است. این در حالی است که این مجلس الگویی کم سابقه را در تاریخ مجالس گذشته ارائه کرده است؛ الگویی از تابعیت‌هایی که به رغم برخی بالا رفتن صدای حنجره‌ها در مقاطع مختلف رخ داده است. اما چرا دایره چنین تنگ شده که حتی خودی‌هایی چنین نیز نباید تحمل شوند؟ این همان پرسشی است که وجه دیگر در این تنگ شدن حلقه خودی‌ها را به رخ می‌کشد. این وجه، بیان شکست باورمندان حاکمیت یکدست در افزودن شمار هم‌سویان و ایجاد شکاف در باور جریان‌های رقیب به نفع خود است.

انحصار طلبان اکنون ریزش را در دستور کار خود قرار داده‌اند. به سخن دیگر این طیف از فعالان سیاسی که به دلیل تجربه دو انتخابات گذشته و حضور کم شمار رأی دهندگان در پای صندوق‌های رأی، به راستی نمی‌توانند خود را صاحب اکثریت آراء بنامند، همچنان نگران از رقابتی هستند که ممکن است امکان حفظ موقعیت آنان را با خطر حذف روبرو کند. دلیل این امر کسادی بازار تبلیغاتی آنان است که کمترین استقبال را نزد مردم داشته و در این حال سبب ایجاد گسل‌ها و شکاف‌هایی میان جریان‌ها و طیف‌های اصولگرا نیز شده است. با این‌حال انحصار طلبان «خالص خواه» به پشتوانه امکاناتی که در غیبت رقیبان در صحنه برایشان فراهم شده، نه تنها نگران ریزش‌ها نیستند، بلکه آن را فرصتی برای پیاده کردن حتی دوستان سابق خود از قطار نظام تلقی می‌کنند.
بدیهی است وقتی تیغ رد صلاحیت برای نیروهای «پیش از این خودی» تیز است، دیگرانی چون اصلاح‌طلبان از جنس‌ها و طیف‌های مختلف نیز باید پیشاپیش حساب کار خود را کرده باشند. مهم‌ترین این جریان بسا حزب کارگزاران سازندگی و یا حزب اعتدال و توسعه یا حزب ندای ایرانیان باشند که تصور رویکرد اعتدالی آنان ممکن بود جاده را برای حضورشان در رقابت‌های انتخاباتی فراهم کند. اظهارات تعجب آمیز سخنگویان احزاب یاد شده پس از اعلام صلاحیت‌ها از سوی هیئت اجرایی وزارت کشور، واکنشی دور از واقع‌گرایی می‌تواند باشد؛ وقتی کسی مانند «علی لاریجانی» خطر «خالص سازان» را برای حذف رقیبان از هر جنس در پهنه رقابت‌های انتخاباتی مدت‌ها پیش از این هشدار داده بود.

نکته مهم این است که خالص سازان نه نگران پیاده کردن هرچه بیشتر غیر خودی‌ها از قطار نظام هستند و نه آسیب کم شمار بودن رأی دهندگانی که قرار است منتخبان خود را از درون صندوق‌های رأی بیرون بیاورند. هرچه هست، فعلا تنگ شدن دایره خودی‌هاست.

با این حال، روز گذشته اخبار متنوعی در باره رد صلاحیت‌ها و یا تجدید نظر در این باره نسبت به نمایندگان کنونی مجلس منتشر شد که چکیده آن را در پی می‌خوانید:
*«جلال رشیدی کوچی» نماینده مرودشت و «بهزاد رحیمی» نماینده سقز تائید صلاحیت شدند.
*«مصطفی نخعی» نماینده خراسان جنوبی گفت: عدم احراز صلاحیت را ابلاغ کردند و هواداران خود را به آرامش دعوت می‌کنم و در چارچوب قانونی پیگیری لازم را انجام خواهیم داد.

*«غلامرضا نوری قزلجه» رئیس فراکسیون مستقلین مجلس شورای اسلامی رد صلاحیت‌ها توسط هیئت اجرایی را تعجب آور عنوان کرد و به جماران گفت: این خالص سازی بی‌پرده در حال رخ دادن است که به ضرر کشور است و مطمئن هستم این جریان جایی متوقف می‌شود و نمی‌تواند دستاوردهای انقلاب و نظام را از بین ببرد.

نوری قزلجه در رابطه با دلایل رد صلاحیتش، اظهار داشت: ما همواره سعی می‌کردیم در چارچوب انصاف، انتقاد کنیم، ولی دولت این راه هم بر نمی‌تابد. این رد صلاحیت تا حدودی عجیب بود ولی با سلیقه‌ای که دولت در حوزه سیاسی در پیش گرفته است، برای من یک مقداری قابل پیش بینی بود. چون رفتارهایی که بعضا در وزارت کشور خصوصا در استانداری شاهد بودیم، جلساتی که بعضا علیه ما برنامه ریزی می‌کردند، مهندسی که در هیات اجرایی انجام می‌دادند و تغییر و تحولاتی که مسیولان بدون اطلاع و هماهنگی انجام می‌دادند، نشان می‌داد که برنامه‌ای علیه ما دارند.

نماینده بستان آباد در مجلس گفت: هیئت اجرایی در شهرستان ما به شدت مورد انتقاد مردم قرار گرفت که نمی‌توانند به عنوان معتمد مورد اعتماد عامه جامعه باشند؛ اما علی رغم این انتقادات، تشکیلات وزارت کشور در رده‌های مختلف تا امروز حفظ شد تا رأی دلخواه خود را بگیرند که الان هم به هدف خود رسیدند.

وی با اشاره به دلیل رد صلاحیت خود گفت: به صورت مکتوب نامه دادند که در هیئت اجرایی به استناد بندهای ۱ و ۲ و ۴ ماده ۳۱ قانون انتخابات رد صلاحیت شدید؛ یعنی در مباحث مربوط به اعتقادات و اسلام، التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی و اصل ولایت فقیه و قانون اساسی ایراد دارید به همین دلیل رد صلاحیت شدید.

نوری قزلجه ادامه داد: اعتراض می‌کنم و نامه دادم که مستندات و دلایل را کتبا به من اعلام کنند که بر اساس کدام مستندات و دلایل قانونی من را رد صلاحیت کردند تا بر اساس آن دفاعیه بنویسم.

رئیس فراکسیون مستقلین مجلس شورای اسلامی در رابطه با تاثیر نداشتن آزادی بیان در آینده مجلس، گفت: این‌ها قصد دارند اعلام کنند که هر کسی که به مجلس می‌آید تا در برابر دولت از حقوق مردم، آزادی آنها و قانون اساسی دفاع کند اینگونه با او برخورد خواهند کرد و درسی هم برای مجلس های آینده باشد.

وی در رابطه با رد صلاحیت پزشکیان، رحیمی جهان آبادی، بیگی و منادی سفیدان اظهار داشت: این رد صلاحیت‌ها واقعا تعجب آور است و به نظر من دولت بد سلیقگی به خرج داد و تا جایی که اطلاع دارم این افراد از همکاران سالم ما هستند که دغدغه آنها همیشه منافع ملی و دفاع از حقوق مردم بوده و از نزدیک با دیدگاه‌های آنان آشنا هستم که دنبال دفاع از قانون اساسی و حقوق جامعه بودند.

* علیرضابیگی از رد صلاحیت خود و مسعود پزشکیان و علیرضا منادی سفیدان نمایندگان تبریز خبر داد.
علیرضابیگی نماینده تبریز به جماران گفت: فرماندار تبریز طی تماس تلفنی با بنده خبر داد که من به دلیل محکومیت پرونده فیدلیتی‌ها رد صلاحیت شده‌ام.
وی همچنین گفت: دلیل رد صلاحیت پزشکیان و منادی سفیدان را نمی‌دانم.