آیا شوک ارزی در راه است؟

پارسا سپهری: بنا بر گزارش مرکز آمار و بانک مرکزی تورم بیش از 40 درصد چند سال است که در کشور حاکم است. البته میزان تورم سالانه خوراکی‌ها 55 درصد و میزان تورم در مسکن بیش از 45 درصد در مهرماه بوده است. این در حالی است که نرخ کالاها وابسته به نرخ دلار است یعنی افزایش قیمت دلار منجر به افزایش قیمت دیگر کالاها شده و می شود. قیمت دلار در آغاز جنگ غزه افزایش یافت و تا 52 هزار تومان هم بالا رفت. قیمت دلار در هفته جاری با کنترل نرخ ارز توسط بانک مرکزی در کانال 49 و 50 هزار تومان در نوسان بوده است. از سوی دیگر قیمت طلا همسو با افزایش قیمت جهانی طلا، افزایش‌یافته است. در این ارتباط عبدالناصر همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی نسبت به احتمال وقوع شوک ارزی مجدد هشدار داد و در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «تورم، بدترین و مخرب‌ترین نوع مالیات است که پس‌انداز را متوقف و سرمایه‌گذاری را دچار نخوت می‌کند. هرچند یکی از دلایل و نه‌تنها دلیل تورم، شوک‌های منفی ارزی است، ولی تلاش برای تثبیت دستوری نرخ ارز، بدون خاموش کردن موتور تورم، موجب رانت، خروج بیشتر سرمایه و شوک مجدد ارزی می‌شود.» همچنین کامران ندری، استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق گفت: «به دلیل شکننده بودن شرایط اقتصادی و احتمال بازگشت تحریم آمریکا، این خطر وجود دارد که شوک ارزی در اثر کوچک‌ترین تکانه رخ دهد و با روند فزاینده تورم مواجه شویم.» در ادامه گزیده نظرات وی را به نقل از خبر آنلاین می‌خوانید.

تورم مهمان آزاردهنده‌ی اقتصاد

کامران ندری، استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق در خصوص تاثیررشد پایه پولی بر نرخ تورم گفت: به نظر نگرانی‌ها در خصوص تأثیرات تورمی افزایش پایه پولی و همچنین افزایش سهم پول از نقدینگی واقعی است و باید سیاست‌گذار به این موضوع توجه جدی نشان دهد. در غرب که تورم تحت کنترل است، اقتصاددانان معتقدند که افزایش نقدینگی و رشد پایه پولی تأثیر مستقیم و کوتاه مدت ندارد اما بی‌تردید افزایش پایه‌ی پولی و حجم نقدینگی در بلندمدت بر رشد تورم اثرگذار است. وی با اشاره به اینکه تورم کنونی نیز محصول رشد پایه‌ی پولی و افزایش سهم پول از نقدینگی و همچنین رشد نقدینگی است، گفت: با توجه به شرایط کنونی، در کوتاه مدت دولت تلاش می‌کند با مهار نرخ ارز، تورم را مهار کند البته تورم در ایران همچنان بالاتر از چهل درصد است و این وضعیت رشد مؤلفه‌های پولی نیز نشان می‌دهد در سال آینده نیز تورم در این محدوده مهمان ناخوانده آزاردهنده‌ی اقتصاد ایران خواهد بود.

شوک ارزی

ندری گفت: بانک مرکزی در تلاش است که فعالانه در بازار ارز حضورداشته باشد و روند قیمت‌ها را مهار کند اما نکته اینجاست که این شکل مهار نرخ ارز خود عواقب سختی را می‌تواند داشته باشد. به‌عنوان‌مثال به دلیل شکننده بودن شرایط اقتصادی و احتمال بازگشت تحریم آمریکا، این خطر وجود دارد که شوک ارزی در اثر کوچک‌ترین تکانه رخ دهد و درنتیجه با روند فزاینده تورم مواجه شویم. تغییرات کمیت‌های پولی نشان می‌دهد تورم در سال آینده نیز دوام خواهد داشت و درنتیجه مؤلفه‌ی ارز در اقتصاد ایران اثرگذار خواهد بود.

مهار تورم با مهار قیمت ارز

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: در شرایط فعلی مهار تورم تنها با مهار قیمت ارز اثرگذار است و با شرایط فعلی تحریم نیز این امکان دور از دسترس است که بتوان نرخ ارز را در همین محدوده نگه داشت یا پایین آورد.
وی به مقامات بانک مرکزی توصیه کرد که برای پیشگیری از بروز بحران احتمالی و وقوع شوک ارزی باید قیمت ارز در دوره‌های کوتاه مدت مورد ارزیابی قرارگرفته و به تدریج تعدیل اتفاق بیفتد تا احتمال وقوع شوک ارزی به حداقل برسد.