کاهش فرزند آوری و افزایش طلاق

داده‌های مرکز آمار از «وضعیت فرهنگی و اجتماعی کشور در بهار ۱۴۰۲» نسبت به سال 1401 نشان می‌دهد که سیاست‌ها درباره افزایش ازدواج و فرزند آوری موفق نبوده است. به عقیده جامعه شناسان و روانشناسان الگوی مهم و مؤثر در افزایش ازدواج و فرزند آوری اقتصاد است. وقتی اوضاع اقتصادی بد و تورم بالاست و بیکاری زیاد باشد نمی‌توان انتظار افزایش ازدواج و همچنین فرزند آوری را داشت. متأسفانه شرایط نامناسب اقتصادی منجر به طلاق می‌شود.

جمعیت کشور ۸۴ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر

مرکز آمار نوشت: بر اساس نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ و پیش‌بینی‌های جمعیتی متکی بر آن جمعیت کشور از ۸۱۰۵۳ هزار نفر در سال ۱۳۹۶ به ۸۴۷۰۰ هزار نفر در سال ۱۴۰۱ افزایش‌یافته است؛ جمعیت ایران در سال ۱۴۰۱ به ۸۴ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر بود.

روند نزولی فرزندآوری

در گزارش مرکز آمار آمده: «تعداد ولادت‌های ثبت‌شده از ۱۴۸۷۹۲۳ نفر در سال ۱۳۹۶ به ۱۰۷۵۲۳۱ نفر در سال ۱۴۰۱ رسیده است که نشان‌دهنده روندی نزولی است.» الگوی کاهشی فرزند آوری در هر دو مناطق شهری و روستایی تکرار شده است.

آمار طلاق و ازدواج

تعداد ازدواج و طلاق در بهار ۱۴۰۲ به ترتیب برابر ۱۳۰۳۰۵ و ۳۸۰۱۳ مورد بوده است. بر اساس این اطلاع رویداد ازدواج نسبت به فصل قبل ۳۶ درصد افزایش و نسبت به فصل مشابه سال قبل ۹.۳ درصد کاهش و رویداد طلاق نسبت به فصل قبل و فصل مشابه سال قبل به ترتیب ۲۷.۶ و ۱۷.۵ درصد کاهش داشته است.

افزایش سن ازدواج

میانگین سن در اولین ازدواج در مناطق شهری بالاتر از مناطق روستایی بوده است. در بهار ۱۴۰۲، میانگین سن در اولین ازدواج در مردان 28.1 و زنان 23.9 سال بوده است. همچنین میانگین سن در زمان ازدواج برای بهار ۱۴۰۲ در مردان ۳۰.۷ سال و در زنان ۲۶.۵ سال بوده است. با وجود تلاش‌ها برای افزایش ازدواج و فرزند آوری، همچنان آمار‌ها در این زمینه فاصله دارد.

کودک‌همسری، کودک‌مادری و کودکان مطلقه

آمار ازدواج کودکان، تولد فرزند از مادران کودک و کودکان مطلقه یا بیوه چالش‌برانگیز است و به اختلاف بین گروه‌های سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است. یک بحث تعریف «کودک» در ایران است که اگرچه کنوانسیون جهانی حقوق کودک هر فرد زیر ۱۸ سال را کودک می‌نامد و ایران هم با یک تبصره به این کنوانسیون پیوسته است.
بر اساس قانون ازدواج دختران بالای ۱۳ سال و پسران بالای ۱۵ سال می‌توانند ازدواج کنند.

ازدواج دختران و پسران
زیر سن قانونی
بر اساس داده‌های مرکز آمار در زمستان ۱۴۰۱ به ترتیب تعداد ۲ پسر و ۶۲۲۷ مورد ازدواج دختر کمتر از ۱۵ سال سن ثبت‌شده است. همچنین ۳۰۶ دختربچه زیر ۱۵ سال تولد فرزند داشتند. این آمار برای فصل پاییز، ۳۵۵ مورد، برای تابستان ۱۴۰۱ هم ۳۵۵ مورد و برای بهار این سال هم ۳۷۶ مورد بوده است. بررسی سالانه این آمار می‌گوید که در سال ۱۴۰۱، ۱۳۹۲ دختربچه زیر ۱۵ سال تجربه مادری و تولد فرزند داشتند و سال ۱۴۰۰، این عدد ۱۳۴۹ مورد بوده است.

همچنین در سال ۱۴۰۱، ۶ کودک زیر ۱۵ سال پدر شدند و سال 1400 این عدد سه نفر بوده است.
در سال ۱۴۰۱ براساس گزارش تازه مرکز آمار ایران، ۲۶ هزار و ۹۷۴ دختربچه زیر ۱۵ سال ازدواج کردند.

طلاق

سال ۱۴۰۱، ۷۷۹ دختربچه زیر ۱۵ سال از همسران خود طلاق گرفتند که همین عدد در سال پیش از آن یعنی ۱۴۰۰، ۸۵۳ دختربچه بوده است. درباره طلاق زنان بین ۱۵ تا ۱۹ ساله، اما در سال ۱۴۰۱، به‌طور دقیق ۱۵ هزار ۷۱ زن طلاق گرفتند و این عدد در سال پیش از آن هم ۱۵ هزار و ۱۱۲ نفر بوده است.