با وجود تاکید قانون بودجه بر لزوم شفافیت تسهیلات کلان بانکی، بانک مرکزی همچنان بخش عمده این اطلاعات را منتشر نکرده است. بسیاری از آمارهای مهم اقتصادی نیز از سوی بانک مرکزی سرکوب می‌شوند.

وضعیت شبکه بانکی در همه کشورها، تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد آنها دارد و نحوه فعالیت بانک‌ها، از عواملی است که می‌تواند تعیین‌کننده مسیر حرکت اقتصاد یک کشور باشد. در این شرایط، یکی از مشکلاتی که همواره در نظام بانکی ایران وجود داشته، فقدان شفافیت کافی در عملکرد بانک‌ها بوده است.

از همین روی، در سال‌های اخیر قوانین جدیدی در راستای بهبود روند پایش وضعیت بانک‌های کشور تصویب شد. به طور مثال، مجلس برای اولین بار در قانون بودجه ۱۴۰۱، حکمی در مورد شفافیت تسهیلات کلان و اشخاص مرتبط بانکی و انتشار عمومی آن تصویب کرد. این موضوع در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ نیز با برخی تغییرات تکرار شد اما به نظر می‌رسد که بانک مرکزی و دیگر بانک‌های کشور، این قانون را جدی نمی‌گیرند. چرا که بسیاری از موارد ذکر شده در قانون بودجه سال جاری، مرتبط با شفافیت بانک‌ها، یا به طور کلی عملی نشده‌ و یا ناقص اجرا شده‌اند. بند «ط» تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کشور، بانک مرکزی را موظف می‌کند که با استفاده از سامانه اطلاعاتی خود و اطلاعات دریافتی از بانک‌ها و موسسات اعتباری، برخی از موارد را به تفکیک هر یک از بانک‌ها و موسسات، در وبسایت رسمی خود افشا کند.

این موارد شامل اطلاعات تسهیلات و تعهدات کلان و اشخاص مرتبط بانک، اطلاعات مربوط به اموال غیرمنقول هر بانک و میزان تسهیلات پرداختی بانک‌ها به دستگاه‌های اجرایی است که طبق این تبصره از قانون بودجه، بانک مرکزی باید حداکثر سه هفته پس از پایان هر فصل، این داده‌ها را به‌روزرسانی کند.

با این وجود حالا که پس از پایان تابستان، در چهارمین هفته مهرماه هستیم، همچنان آمارهای کاملی از این موارد توسط بانک مرکزی منتشر نشده است. اوج بی‌اعتنایی بانک مرکزی در انتشار آمار عملکرد بانک‌ها، مربوط به داده‌های تسهیلات و تعهدات پرداختی به دستگاه‌های اجرایی قابل مشاهده است. طوری که با گذشت حدود یک ماه از پایان سه ماهه دوم سال، همچنان هیچ آماری از این موضوع منتشر نشده است.

از سوی دیگر، با وجود اینکه در قانون بودجه تاکید شده که این اطلاعات باید به تفکیک بانک‌ها و موسسات اعتباری منتشر شوند، در گزارش منتشر شده مربوط به سه ماهه اول سال نیز، هیچ نامی از هیچ بانکی آورده نشده و تنها نام دستگاه‌های وام‌گیرنده ذکر شده است.

در موضوع داده‌های تسهیلات و تعهدات کلان جاری و غیرجاری و همچنین تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط با بانک‌ها نیز، آمارهای تعداد قابل توجهی از بانک‌ها هنوز منتشر نشده است. در این میان، بانک‌های ملی، صنعت و معدن، مسکن، اقتصاد نوین، صادرات، آینده، قرض‌الحسنه مهر ایران، قرض‌الحسنه رسالت و موسسه اعتباری کاسپین، داده‌های مربوط به هیچ کدام از این موارد را افشا نکرده‌اند.

به علاوه، از میان ۳۱ بانک و موسسه اعتباری که نام آنها در وبسایت بانک مرکزی درج شده است، (بدون در نظر گرفتن موسسه اعتباری توسعه که اخیرا منحل شد) ۱۳ بانک آمار تسهیلات کلان جاری، ۱۲ بانک داده‌های تسهیلات کلان غیرجاری و ۱۰ بانک اطلاعات مربوط به اعطای وام به اشخاص مرتبط را منتشر نکرده‌اند.

منبع:آرمان امروز