بازار سیاه مهاجرت

مشاهدات میدانی از سیستم نوبت‌دهی سفارت آلمان و ایتالیا از گردش مالی ۵۰۰ میلیارد تا ۳ هزار میلیارد تومانی کاسبان مهاجرت حکایت دارد. پنج سالی است یک بازار با گردش مالی چند هزار میلیارد تومانی ظهور کرده. ما به آن «بازار سیاه سفر» می‌گوییم، سفارت آلمان از آن به‌عنوان «بازار ثانویه احتمالی نوبت‌دهی» نام می‌برد.

نام این بازار هر چه باشد؛ در ماهیت دلالی آن تاثیری ندارد. از سفر موقت یا دائم به آلمان و ایتالیا صحبت می‌کنیم. پس از آنکه شرایط تحصیل و کار در این کشور‌ها راحت‌تر شد، تقاضا برای مهاجرت هم افزایش یافت. اما همین تقاضای زیاد، حالا مهاجران و مسافران را به تله کاسبان سفر انداخته است. ارتباط با سفارت آلمان برای ارائه و تایید مدارک چه برای سفر کوتاه گردشی و درمانی باشد و چه برای مهاجرت، دیگر مانند گذشته مستقیم نیست. سفارتخانه برای راحت شدن کار، بخشی از امور را به یک شرکت خصوصی واگذار کرده و این شرکت را نماینده قانونی خود می‌داند: ویزامتریک. در ظاهر یک شرکت واسط است، اما مصاحبه‌های متعدد با متقاضیان و دلالان که اسامی برخی از آن‌ها را در گزارش مستعار نوشتیم، ما را با شبکه‌ای تو در تو مواجه کرد که سر آن به ویزامتریک می‌رسد.

هدف، راحت‌تر شدن کار‌ها و سرعت بخشیدن به امور بود. ولی آنچه اتفاق افتاد، ایجاد دالانی پیچیده و صعب‌العبور است که قفل آن تنها با کلیدی به نام پول باز می‌شود. به گزارش اقتصاد۲۴ یکی از کارشناسان سفارت آلمان می‌گوید از سال ۲۰۱۸، رسیدگی به درخواست روادید به شرکت خدمات‌رسان ویزامتریک واگذار شد. تا پیش از آن متقاضیان به‌صورت مستقیم، وقت ارائه مدارک و مصاحبه را از طریق سایت سفارت آلمان می‌گرفتند. تعیین وقت کاملاً رایگان بود و با شرط رایگان بودن به ویزامتریک سپرده شد. امروز هم ویزامتریک هزینه‌ای برای تعیین وقت دریافت نمی‌کند.

اما پشت ماجرای وقت‌دهی اتفاقات زیادی در جریان است. در سال‌های اول واگذاری، متقاضیان دریافت ویزای دانشجویی، کار یا گردشگری می‌توانستند از سایت این شرکت وقت بگیرند، ولی رفته‌رفته وقت گرفتن دشوار و شرایط برای ظهور واسطه‌ها مهیا شد. کانال‌ها و پیج‌ها در پیام‌رسان‌های مختلف با عناوینی مثل «ویزامتریک دریافت وقت»، «دریافت وقت فوری»، «مهاجرت به آلمان»، «ویزامتریک اپوینت منت» و… ادعا می‌کنند در اسرع وقت امکان گرفتن نوبت دارند به شرط آنکه متقاضی مبالغی به ریال، دلار یا یورو پرداخت کند. نرگس جعفری قصد مهاجرت برای تحصیل دارد. او به هم‌میهن می‌گوید: «برای گرفتن وقت سفارت باید مدام سایت ویزامتریک را چک می‌کردیم، چون فقط گاهی سایت برای گرفتن وقت باز می‌شود. من به همراه تعدادی از متقاضیان، گروهی برای کشیک دادن ایجاد کردیم و نوبت گذاشتیم که به صورت ۲۴ساعته سایت را چک کنیم تا به محض باز شدن یکدیگر را خبر کنیم. بعد از سه ماه کشیک دادن بالاخره سایت باز شد، اما متاسفانه مراحل کار برای ما قفل بود و هیچ‌کدام نتوانستیم نوبت بگیریم.»

جعفری از نحوه آشنایی خود با شبکه دلالی می‌گوید: «زمان داشت از دست می‌رفت. اگر نمی‌توانستم وقت را به سرعت بگیرم، مهلت ثبت‌نام دانشگاه را از دست می‌دادم. از طرف دوستان با کانال‌هایی آشنا شدم که می‌توانستند وقت سفارت بگیرند. با ادمین چند کانال صحبت کردم. همه آن‌ها مدعی بودند که می‌توانند وقت بگیرند، اما در ازای آن باید مبالغی پرداخت می‌کردم. قیمت‌ها متفاوت بود. بیشترشان ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان می‌گیرند. ولی وقت‌های پرایم (VIP) 20 تا ۳۰ میلیون تومان است.»

منبع:ارمان امروز