گام به گام تا توافق نهایی

شنیده ها حاکی از این است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش فصلی آتی خود احتمالاً کاهش سرعت غنی‌سازی اورانیوم در ایران را اعلام خواهد کرد.

شبکه خبری بلومبرگ گزارش داد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آماده می‌شوند تا گزارش فصلی پادمانی ایران را تا پیش از برگزاری نشست شورای حکام آژانس در اوایل سپتامبر منتشر کنند.

در این میان برخی مقامات هسته‌ای ارزیابی می‌کنند که داده‌های آژانس اتمی نشان می‌دهد، ایران در حال تعدیل غنی‌سازی اورانیوم در سطوح بالاست.

انتظارات مبنی بر تعدیل غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران پس از آن مطرح شد که برخی رسانه‌ها عنوان کردند که تهران و واشنگتن همزمان با توافق بر سر تبادل زندانیان در ازای آزادسازی پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی با هدف کاهش تنش‌ها درخصوص کاهش غنی‌سازی در ایران نیز توافق کرده‌اند.

سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید پیش از این در رابطه با گزارشات مبنی بر کاهش سرعت غنی‌سازی ایران، بدون اینکه آن را تائید و یا رد کند، گفت: اگر ایران حتی اقداماتی برای کاهش سرعت غنی‌سازی خود اتخاذ کرده باشد، من در جایگاهی نیستم که آن را تایید کنم. اگر تهران چنین کاری را انجام بدهد، این خبر خوبی است.

مقامات آمریکایی به طور خصوصی اذعان کرده‌اند که از قبل شروع به کاهش اجرای تحریم‌ها علیه فروش نفت ایران کرده‌اند و به تهران اجازه می‌دهند تا تولید خود را به بالاترین سطح از زمان شروع محدودیت‌ها در پنج سال پیش بازگرداند. ایران که چهارمین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد، بیشترین نفت خام را در یک دهه گذشته به چین ارسال کرده است.

الی گرانمایهن، عضو شورای روابط خارجی اروپا در این باره گفت که کشور‌های غربی به جای احیای تلاش‌ها برای امضای یک توافق بزرگ با ایران برای حل و فصل مسائل هسته‌ای یا پیچیده امنیت منطقه‌ای، رویکردی جزئی را با هدف کاهش تنش‌ها اتخاذ کرده‌اند.

وی افزود: ما باید انتظار داشته باشیم که در سال آینده، قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، چندین دوره کاهش تنش وجود داشته باشد – شاید هر چند ماه یکبار.

«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اما درباره برخی ادعا‌ها مبنی بر کاهش غنی‌سازی ایران اظهار کرد: غنی‌سازی بر اساس قانون اقدام راهبردی پیش می ‌رود و در چارچوب تدابیر کلی نظام تدابیرش پیش می ‌رود و ما هم طبق همان اقدام می ‌کنیم.

بر اساس گزارش شرکت‌های رصد کننده محموله‌های نفتی در سراسر دنیا، تولید و صادرات نفت ایران در ماه اوت با وجود ادامه تحریم‌های آمریکا افزایش یافته است زیرا تهران به خریداران مختلف از جمله چین نفت می‌فروشد.

تحلیلگران گفتند که این افزایش صادرات نفت ایران بیشتر نتیجه موفقیت ایران در دور زدن تحریم های آمریکا و توافق واشنگتن در اجرای آنها است زیرا دو کشور به دنبال توسعه بهتر و بیشتر روابط هستند. با وجود اینکه دولت آمریکا از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق این کشور در سال ۲۰۱۸ از توافق سال ۲۰۱۵ قدرت های هسته ای جهان با ایران خارج شد و تحریم هایی را با هدف محدود کردن درآمدهای دولت ایران اعمال کرد، همچنان به دنبال محدود کردن صادرات نفت ایران بوده است اما کارشناسان صنعت نفت معتقدند سطح صادرات نفتی ایران در دوره ریاست جمهوری جو بایدن افزایش یافته است و چین یکی از خریداران اصلی آن به شمار می رود.

با نزدیک شدن به زمان انتخابات نوامبر ۲۰۲۴ در آمریکا، قیمت های بالای نفت نیز یک خطر سیاسی برای بایدن به حساب می آید، چون عرضه بیشتر نفت در بازار جهانی می تواند قیمت های آن را پایین نگه دارد.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: این کشور به اجرای تحریم‌ها علیه ایران ادامه می‌دهد و ارقام صادرات نفت در طول زمان و بر اساس روش‌شناسی دقیق در نوسان است. وی افزود: ما همچنین به طور منظم با سایر کشورها در تعامل هستیم تا به شدت آنها را از انجام اقداماتی که مغایر سیاست های تحریمی علیه ایران است منصرف کنیم. به گفته تحلیلگران، ایران برای سال‌ها تحریم‌های نفتی را از طریق اقداماتی مانند انتقال کشتی به کشتی نفت و یا دستکاری فرستنده‌های موقعیت یاب نفتکش ها در موقعیت‌های مختلف دور زده است و این کشور هر سال این تاکتیک‌های فرار از رصد را توسعه بخشیده است.

«بن کیهیل» تحلیلگر مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی آمریکا، گفت: ایران تخفیف‌های زیادی برای محموله‌های نفتی خود به چین داده است، چیزی که به تشویق خریداران برای افزایش خرید نفت کمک کرده است. تعجبی ندارد اگر روی نفت خود تخفیف دهید، تقاضا برای آن را افزایش می یابد. من فکر می کنم که متوقف کردن این تجارت در ایران سخت است.

به گفته تحلیلگران و داده های کشتیرانی، نفت ایران به کشورهای سوریه و ونزوئلا نیز منتقل می شود.

بر اساس آمار سازمان کشورهای صادرکننده نفت که ایران نیز یکی از اعضای آن است، نرخ تولید ۳.۱۵ میلیون بشکه در روز بالاترین رقم برای ایران از سال ۲۰۱۸ خواهد بود.

طبق برآورد یکی از موسساتی که محموله های نفتی را رصد و عملکرد آنها را ارزیابی می کند، صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران از ابتدا تا بیست و هفتم ماه اوت ۱.۹۲ میلیون بشکه در روز بوده است. بر اساس ارقام این شرکت، صادرات نفت در ماه اوت بالاترین نرخ ماهانه در سال جاری میلادی بوده است.

علی اصغر زرگر، تحلیلگر مسائل بین الملل در این رابطه می گوید: این احتمال وجود دارد که بایدن در ماه های آتی نیز یک توافق نانوشته دیگر نیز با ایران داشته باشد و براین اساس امتیازاتی بگیرد و در مقابل نیز دو تحریم دیگر را لغو کند.

وی افزود: همه چیز به اتفاقات هفته های آتی بستگی دارد و مشخصا زمانی که شورای حکام بیانیه ای علیه ایران صادر نکند، شرایط برای توافق بعدی مهیا می شود. با این وجود باید منتظر تبادل زندانی ها در وهله اول بود سپس به سایر توافق ها فکر کرد.

منبع:آرمان امروز