فرار بانک‌ها از پرداخت وام مسکن فرزند سوم/ چرا متقاضیان ناراضی هستند؟

یکی از طرح‌هایی که دولت مدعی شده است در جهت قانون جوانی جمعیت آن را اجرا می‌کند، پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه، خرید یا ساخت مسکن به خانوارهای فاقد مسکن است که فرزند سوم یا بیشتر آنها از سال 1399 به بعد متولد شده‌اند. اما گزارشی که به تازگی بانک مرکزی از عملکرد بانک‌ها در این زمینه منتشر کرده، آمارهای عجیبی از پرداخت این تسهیلات را نشان می‌دهد.

به گزارش تجارت‌نیوز، یکی از طرح‌هایی که دولت سیزدهم از آغاز به کار خود مصرانه آن را پیگیری کرده، طرح جوانی جمعیت است؛ طرحی که برای تحقق آن تعدادی سیاست‌ تشویقی نیز در زمینه‌های گوناگون در نظر گرفته شده. یکی از این سیاست‌های تشویقی شامل همان اهدای تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه، خرید یا ساخت مسکن تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان می‌شود.

این وام به متقاضیانی که فرزند سوم یا بیشتر آنها از ابتدای فروردین 1399 به بعد متولد می‌شود، پرداخت خواهد شد. اما گزارش جدید بانک مرکزی نشان می‌دهد بانک‌ها برای پرداخت تسهیلاتی از این دست نیز مانند دیگر وام‌های بخش مسکن چندان تمایلی نشان نداده‌اند.

امتناع بانک‌ها از پرداخت وام فرزند سوم

پنج بانک ملت، صادرات، تجارت، مسکن و پست بانک از ابتدا مکلف به پرداخت وام 200 میلیون تومانی فرزند سوم شدند، اما گزارش بانک مرکزی رقم عجیبی از آمار دریافت‌کنندگان این بانک‌ها را نشان می‌دهد.
تبلیغات توسط تجارت‌نیوز

بر این اساس بانک ملت تنها به پنج متقاضی ارائه تسهیلات داده و پست بانک نیز فقط 12 فقره وام فرزند سوم پرداخت کرده است. سه بانک دیگر در رتبه‌های بعدی قرار دارند؛ تجارت 28، مسکن 109 و صادرات 193 فقره تسهیلات قرض‌الحسنه به خانوارهای فاقد مسکن داده است.

مجموع پرداختی این بانک‌ها بالغ بر 67 میلیارد و 400 میلیون تومان است و این در حالیست که آمارها نشان می‌دهد بودجه قانون جوانی جمعیت 900 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. بنابراین بانک‌ها برای این طرح کمتر از هشت درصد بودجه کلی را استفاده کرده‌اند.

نارضایتی متقاضیان از دریافت وام مسکن

پیدا کردن بانکی که حاضر به پرداخت این تسهیلات باشد گذشتن از مانع اول راه پر پیچ و خم دریافت تهسیلات فرزند سوم است. آنطور که مشاهدات نشان می‌دهد و آمارها نیز حاکی از آن است، دریافت وام‌های مربوط به طرح جوانی جمعیت چندان برای مردم آسان نیست.
مطالعه بیشتر: بشنوید: پیش بینی بازارهای مالی هفته نخست شهریور 1402 در پادکست صدای بازار

متقاضیان این وام می‌گویند اغلب بانک‌ها از این بخشنامه اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند و برخی دیگر نیز می‌گویند با وجود دریافت بخشنامه اعتبار کافی برای پرداخت تسهیلات ندارند. همچنین مراحل مربوط به ضمانت آن نیز مورد دیگری‌ست که اعتراض متقاضیان این وام را برانگیخته است.

بی‌میلی بانک‌ها به پرداخت تسهیلات بخش مسکن

البته طرح وام مسکن برای متقاضیان دارای سه فرزند یا بیشتر تنها موردی نیست که باعث نارضایتی مردم شده است.
آنطور که فارس گزارش داده است مجموع تسهیلاتی که بانک‌ها به ‌اشخاص مرتبط با خود در سه ماهه‌ منتهی به خرداد، شهریور، آذر و اسفند سال گذشته پرداخت کرده‌اند، به ترتیب برابر با ۲۵۵ هزار و 400 میلیارد تومان، ۲۰۲ هزار میلیارد تومان، ۲۱۲ هزار و 100 میلیارد تومان و ۹۵ هزار میلیارد تومان بوده است.

این آمارها حاکی از آن است که نظام بانکی بیش از دو برابر تسهیلات پرداختی به نهضت ملی مسکن را به ‌اشخاص مرتبط با خود، وام داده‌ است!
وضعیت وام نهضت ملی مسکن نیز چندان تعریفی ندارد. مدیرکل اقتصاد مسکن وزارت راه‌وشهرسازی می‌گوید در سال اول اجرای قانون جهش تولید مسکن، 360 هزار میلیارد تومان تسهیلات نهضت ملی مسکن و در سال دوم نیز 548 هزار میلیارد تومان به بانک‌ها ابلاغ شد، اما بانک‌ها تا کنون حدود 111 هزار میلیارد تومان قرارداد شامل تسهیلات در قالب خودمالکی، نهضت ملی مسکن، مسکن روستایی و ودیعه مسکن به متقاضیان امضا کرده‌اند.

همچنین آمارها نشان می‌دهد در سال اول 18 درصد و در سال دوم نیز 17 درصد از تکلیف قانونی بانک‌ها در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن محقق شده است. در مجموع عملکرد تسهیلات‌دهی نظام بانکی به نهضت ملی مسکن 17.5 درصد بوده است.

این روند در حالی است که دولت سیزدهم هر روز بیشتر از قبل بر قانون جوانی جمعیت تاکید دارد و از سوی دیگر تامین مسکن را یکی از اهداف اصلی خود می‌داند، هدفی که می‌توان گفت تا به امروز حتی یک قدم هم به تحقق آن نزدیک نشده است.