ماجرای زندانی ششم آمریکا در ایران

پس از گرم شدن بازار شائبه ها با خبر توافق برای تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا، بار دیگر چند روزی است که در این رابطه هیچ یک از طرفین اعلام نظر نکرده اند اما برخی شنیده ها به صورت مشخص جای تامل دارد.

بر همین اساس یک خانواده ایرانی تبار که اقامت دائم در ایالات متحده را دارند، در مصاحبه ای اظهار کرده اند که پدر آن ها مشمول این مبادله نشده است.

داریان دلیلی، پسر شهاب دلیلی در این رابطه در مصاحبه ای گفت: هفت سال گذشته است و من به دولت آمریکا نیاز دارم که مسوولانه عمل کند.

پدرم شهاب دلیلی، مقیم دائم آمریکا و شهروند ایران، همچنان در زندان به سر می ‌برد و هیچ توضیحی در مورد اینکه چرا او آزاد نشده، به من داده نشده است. دولت ایالات متحده می‌ گوید به این دلیل است که پدرم تحت عنوان بازداشت غیرقانونی معرفی نشده است.

این تنها صدای مخالف توافق ایران و آمریکا نیست و برخی منتقدان استدلال کرده ‌اند که ایالات متحده با موافقت معامله مبادله زندانیان به باج‌ خواهی ایران تن داده است.

پریانکا شانکار ۲۶ اوت در الجزیره نوشت: اوایل ماه جاری، پس از بیش از دو سال مذاکره پشت درهای بسته، ایالات متحده و ایران بر سر یک معامله مبادله زندانیان به توافق رسیدند که پس از اجرای آن، تهران پنج شهروند ایرانی-آمریکایی را در ازای آزادی چند ایرانی زندانی در آمریکا و دسترسی به میلیاردها دلار وجوه مسدود‌شده آزاد خواهد کرد.

با این حال سوالاتی در مورد این که چرا این معامله تنها در شرایط کنونی اتفاق می ‌‌‌افتد، مطرح است. آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا، گفت که این توافق با هیچ جنبه دیگری از سیاست واشنگتن در قبال ایران ارتباطی ندارد و تنها بر آزادی شهروندان و ساکنان آمریکایی که به ‌‌‌صورت اشتباه در تهران بازداشت شده ‌‌‌اند، تمرکز دارد.

اما وزارت امور خارجه گفته است که بخش جدایی‌ ناپذیر اجرای این توافق اکنون دسترسی به ۶ میلیارد دلار از وجوه مسدود شده این کشور در کره‌ جنوبی است.

برخی از منتقدان آمریکا را متهم کرده ‌اند که با موافقت با این توافق، به آنچه «باج‌خواهی» ایران می‌نامند، تن داده است.

تام کاتن، سناتور جمهوری ‌خواه، در بیانیه ‌‌‌ای در اوایل ماه اوت، جو بایدن رئیس ‌‌‌جمهور این کشور را به یک عمل مماشات ‌گرانه متهم کرد که می‌ تواند ایران را جسور کند.

اقتصاد ایران در حال حاضر در وضعیت نامساعدی قرار دارد. بر اساس گزارش بانک جهانی، این کشور با چالش‌های شدید تغییرات آب و هوایی از جمله خشکسالی شدید مواجه است که می ‌تواند تولیدات کشاورزی را محدود کند.

جنگ در اوکراین همچنین هزینه واردات ایران را افزایش داده و بر منابع مالی دولت فشار وارد کرده است.

واضح است که ایران انتظار دارد وجوه آزاد‌شده در کره‌ جنوبی قابل دسترسی باشد تا بتوانند از آن بهره ببرد و اقتصاد خود را که در حال حاضر با مشکل مواجه است، اصلاح کند.

این اتفاقات پس از آن خ می دهد که جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن به وقت محلی به خبرنگاران در واشنگتن درباره توافق تبادل زندانیان میان تهران – واشنگتن گفت: ما معتقدیم که کارها طبق تفاهمی که با ایران به دست آورده‌ایم پیش می‌رود. من برنامه زمانی دقیقی برای خروج این افراد از ایران ندارم.

مشاور امنیت ملی آمریکا افزود: تفاهم با ایران “در حال پیشرفت” است، اما باید گام‌های بیشتری برداشته شود.

وی تصریح کرد: ما معتقدیم که این برنامه همچنان در مسیر خود قرار دارد، و ما مشتاقانه منتظر روزی هستیم که این ۵ آمریکایی در سلامت در کنارخانواده های خود باشند.

فرایند آغاز آزادسازی دارایی‌های توقیف شده ایران و تبادل زندانیان میان تهران – واشنگتن پس از دو سال گفت‌وگوهای غیرمستقیم طرفین، در بحبوحه احساس خطر دولت جو بایدن از منافع خود در غرب آسیا به دلیل توقیف چند کشتی متخلف و اردوکشی نظامی با ژست امنیت سازی در تنگه هرمز، روز پنجشنبه ۱۹ مردادماه (۱۰ آگوست) اعلام شد.

برای نخستین بار، شبکه خبری سی ان ان آمریکا وابسته به دموکرات ها و دولت جو بایدن ۱۹ مردادماه بر اساس اظهارات جرد گنسر مشاور حقوقی سیامک نمازی یکی از زندانیان دو تابعیتی در ایران اعلام کرد: چهار زندانی آمریکایی که به صورت غیر قانونی در ایران بازداشت شده بودند اکنون از زندان اوین آزاد شده و در حصر خانگی قرار گرفته‌اند.

این یک نشانه امیدوار کننده از آزادی آنها پس از سال‌ها حبس است.

آدرین واتسون سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اعلام کرد: «ما تایید می کنیم که ایران پنج آمریکایی را که به صورت غیر قانونی بازداشت شده بودند، از زندان آزاد کرده و آنها را در حبس خانگی قرار داده است.

اگرچه این اقدامی دلگرم‌کننده است، اما این شهروندان آمریکایی از جمله سیامک نمازی، مراد طاهباز، عماد شرقی و دو آمریکایی که نخواسته اند نامشان فاش شود، در وهله اول هرگز نباید بازداشت می‌شدند.»

این مقام دولت جو بایدن افزود: «ما به نظارت دقیق بر وضعیت آنها ادامه خواهیم داد. البته تا زمانی که همه آنها به خانه بازنگردند به تلاش های خود ادامه خواهیم داد. تا آن زمان، مذاکرات برای آزادی نهایی آنها همچنان ادامه دارد و این مذاکرات حساس است. بنابراین، ما جزئیات کمی در مورد وضعیت حبس خانگی آنها یا تلاش هایمان برای تامین آزادی آنها خواهیم داشت.»

این اظهارات زمانی جالب تر می شود که حسین امیرعبداللهیان در تماس با جوزف بورل ضمن اشاره به آخرین وضعیت مناسبات منطقه ای جمهوری اسلامی ایران، تحولات حاکم بر مناسبات منطقه ای را مثبت و رو به جلو ارزیابی کرد.

وزیر امور خارجه در پاسخ به اظهارات بورل تاکید کرد: تحولات اخیر در آزادسازی منابع مالی ایران را مثبت ارزیابی می کنیم و در درصورت اراده جدی طرف‌ های مقابل، بازگشت همه طرف‌ ها به توافق و تعهداتشان دور از دسترس نیست.

امیرعبداللهیان در ادامه، به تعامل جمهوری اسلامی و آژانس بین المللی انرژی اتمی اشاره کرده و در این خصوص تصریح کرد: اکنون دو طرف در مسیر درست همکاری قرار داریم.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران با انتقاد از رویکرد اتحادیه اروپا در تداوم سیاست ناکارآمد تحریم خاطرنشان ساخت: تحریم اقدامی غیردوستانه در روابط جمهوری اسلامی ایران و اروپاست. بدانید تداوم این وضعیت به نفع اروپا نیست‌.

این صحبت ها هرچند رنگ و بویی خاص دارد اما ناظران را به این باور رسانده که طرفین در حداکثر آمادگی برای توافق هستند و ماجراهایی نظیر حضور زندانی ششم در ایران که هنوز علت دستگیری آن به صورت واضح مشخص نیست، نمی تواند بر این اراده تاثیر منفی بگذارد.

منبع:آرمان امروز