وعده‌های بی‌سرانجام در مقیاس یک میلیونی

هنوز مدت زمان زیادی از وعده بی نتیجه ایجاد یک میلیون شغل توسط وزیر پیشین کار نگذشته که معاون اشتغال وزیر کار هدف‌گذاری ایجاد اشتغال در سال ۱۴۰۲ را بیش از یک میلیون و ۸۸ هزار فرصت شغلی عنوان کرد و از ثبت‌نام بیش از ۵۴ هزار کارجو و ۴۰۰۰ کارفرما در سامانه جست وجوی شغل خبر داد . موضوعی از نگاه کارشناسان اقتصادی، بازار کار نیاز به شرایط پیچیده اقتصادی دارد و باید زیرساخت‌های لازم برای آن فراهم شود. به گفته آگاهان اقتصادی، برای ایجاد اشتغال چند فاکتور اساسی و مهم وجود دارد که اولین آنها، داشتن طرح و برنامه جامع اقتصادی است. دومین موضوع، سرمایه‌گذاری برای اجرای طرح‌های اقتصادی و سومین موضوع ایجاد، فرصت‌های مناسب فضای کسب‌وکار مساعد است. سوالی که می‌توان مطرح کرد این است که سیاست ایجاد بیش از یک میلیون شغل در سال جاری تا چه اندازه از فاکتورهای گفته‌شده برخوردار است. از طرفی طبق نظریه‌های اقتصادی، رشد اشتغال در گرو رشد اقتصادی است. به معنای دیگر هیچ راهی برای ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری وجود ندارد مگر اینکه تولید افزایش یابد و سرمایه‌گذاری جدیدی صورت گیرد. نظریه پردازان معتقدند که به ازای هر یک درصد رشد اقتصادی در کشور حدود یکصد هزار نفر به شاغلین اضافه می‌شود. زمستان سال گذشته وزیر اقتصاد از پیش‌بینی رشد اقتصادی ۲.۵ درصدی ایران در سال جاری خبر داد. هر چه هست اما تحت چنین شرایطی کشور ما به دلیل تاثیر فضای تحریم و بعد بی‌ثباتی بازار است که امکان سرمایه‌گذاری را هم در حوزه جذب سرمایه‌های خارجی و هم تجمیع و هدایت سرمایه‌های داخلی با مشکل جدی روبه‌رو کرده است. بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که در حال حاضر تحریم‌ها خود عامل اساسی مانع سرمایه‌گذاری خارجی در ایران است. در بخش هدایت سرمایه‌های داخلی به سمت کارهای تولیدی و خدماتی، بی‌ثباتی بازار و رشد تورم فزاینده، از عوامل اساسی مانع سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی است.

گزارشات درباره وضعیت اشتغال

به گزارش ایسنا، محمود کریمی بیرانوند به جزئیات برگزاری ششمین نشست شورای عالی اشتغال با حضور رئیس جمهور اشاره کرد و گفت: در ابتدای جلسه، وزیر کار گزارشی از وضعیت اشتغال کشور به روایت اشتغال ایجادی وزارت کار و آمار بیکاری مرکز آمار ارائه کرد که مطابق با آخرین آمار مرکز آمار ایران نرخ بیکاری کل در بهار امسال به نسبت بهار سال ۱۴۰۱ به عدد ۸.۲ درصد رسیده و کاهش یک درصدی را نشان می‌دهد.همچنین نرخ مشارکت اقتصادی به صورت همزمان سه دهم درصد افزایش پیدا کرده و نرخ اشتغال ناقص هم از ۹.۷ درصد به ۸.۳ درصد رسیده است.وی افزود: اشتغال ۴۴ ساعت به بالا یعنی تمام وقت به ۷۱ درصد رسیده که نشان از پویایی بازار کار دارد.جمعیت بیکار هم از دو میلیون و ۴۰۰ هزار نفر به دو میلیون و ۱۶۴ هزار نفر کاهش یافته و جمعیت شاغل و فعال نیز افزایش پیدا کرده است.

هدف‌گذاری ایجاد یک میلیون و ۸۸ هزار فرصت شغلی در سال ۱۴۰۲

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار درباره میزان تعهد اشتغال دولت در سال ۱۴۰۲ و اینکه با گذشت چهار ماه از سال هدفگذاری اشتغال تا چه اندازه محقق شده است؟ برنامه دولت سیزدهم از ابتدای استقرار ایجاد سالانه یک میلیون شغل است که هر ساله در ابتدای سال برنامه‌ریزی انجام می‌شود و تقسیم تعهدات دستگاهی و استانی انجام می‌گیرد و توسط وزیران کار و کشور به صورت همزمان به استان‌ها ابلاغ می‌شود.فروردین ماه امسال و شب تحویل سال تعهد استانداران به آنها ابلاغ شده و مطابق با تعهد پیش‌بینی شده روند نرخ بیکاری باید کاهشی باشد که خوشبختانه در بهار ۱۴۰۲ خود را نشان داده است.امسال تعهدی که برای کل کشور با کمک وزارت کشور درنظر گرفتیم یک میلیون و ۸۸ هزار و ۶۰۹ فرصت شغلی است که بین ۳۱ استان کشور تقسیم شده است.استانداران در شورای استان خودشان این تعهد را بین دستگاه‌های سطح استان تقسیم خواهند کرد و جمع دستگاه‌های سطح استان هم تعهد وزارتخانه‌ها را نشان می‌دهد.
کریمی بیرانوند که در یک گفت وگوی تلویزیونی سخن می‌گفت، درباره تعهد اشتغال دستگاه‌ها و سازمان‌ها بر اساس آمار سامانه رصد اشتغال گفت: بر اساس آخرین گزارشی که از سامانه دریافت کردیم به عدد ۲۴ درصد از تعهد امسال رسیده ایم.سال قبل یعنی ۷ مرداد ۱۴۰۱ این عدد ۱۹.۵ درصد بود که نشان می‌دهد برنامه اشتغال امسال از سال گذشته چهار درصد جلوتر است.سال قبل تعهدی که برای کشور در نظر گرفته بودیم یک میلیون و ۲۱۲ هزار شغل بود و ما انباشتی از بازار کار از سال‌های قبل داشتیم و فشار زیادی به دستگاه‌ها و استان‌ها آوردیم که همراهی کردند.در بین دستگاه‌ها در بحث افزایش اشتغال نسبت به تعداد ثبت نه درصد به تعهد، وزارت صمت تا به امروز ۲۰ درصد، وزارت جهاد کشاورزی ۲۵ درصد، کمیته امداد امام خمینی (ره) بیش از ۱۵ درصد، سازمان بهزیستی حدود ۲۳ درصد، بنیاد برکت بیش از ۱۵ درصد، بسیج سازندگی بیش از ۳۲ درصد و مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای ۳۵ درصد به تعهدات خود عمل کردند.در بین استان‌ها نیز قزوین، هرمزگان و بوشهر بیشترین ثبت را به نسبت تعهداتشان داشتند و سه استان اصفهان، گلستان و گیلان هم کمترین تعهد را به ثبت رسانده‌اند.

ثبت نام بیش از ۵۴ هزار کارجو و ۴۰۰۰ کارفرما در سامانه جست وجوی شغل

وی در پاسخ به این پرسش که آیا راه اندازی سامانه جست وجوی شغل تاثیری در ساماندهی بازار کار داشته است؟ گفت: سامانه یک ماه است که رونمایی شده و هدف از راه‌اندازی سامانه این است که هزینه شغل یابی برای کارفرمایان،کارجویان و کاریابی‌ها به حداقل برسد.ساز و کار سامانه به نحوی است که کاریابی حلقه اتصال بین کارجو و کارفرما است.از یکطرف کار جویان می‌توانند با مراجعه به سامانه اطلاعات خود را ثبت کنند و درخواست‌های شغلی خود را ارائه بدهند و مطابق با استعدادها، ظرفیت‌ها و جغرافیایی که در آن زندگی می‌کنند اطلاعات خود را به ثبت برسانند.از آن طرف کارفرمایان می‌توانند نیازهای کارجویان خود را در رسته‌ها و مشاغل مورد نیاز ثبت کنند.

معاون وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی افزود: طبق آمار یکماه اخیر سامانه تعداد ۵۴ هزار و ۴۴۳ کارجو و تعداد ۴۱۳۲ کارفرما در سامانه ثبت‌نام و اطلاعات خود را تکمیل کردند.تعداد فرصت‌های شغلی که توسط کارفرمایان و کاریابی‌ها روی سامانه اعلام شده بیش از ۱۵۲ هزار فرصت شغلی بوده است که نشان می‌دهد فرصت‌های شغلی موجود در کشور دوبرابر کارجویان است.البته سامانه برای آنکه به اتقان آماری برسد باید چندماه کار کند تا اعلام نیاز از سوی کارجو و کارفرما مورد تحلیل قرار بگیرد.این آمار فقط برای جست و جوی شغل نیست و سکوهای مجازی دیگر هم در کشور فعالند که آنها هم آمارشان تقریبا شبیه همین است.یعنی تعداد فرصت‌های شغلی اعلامی در این سکوها از تعداد کارجویانی که تقاضای شغل کردند بیشتر است.

کریمی بیرانوند در توضیح این امر گفت: یکی از علل مهم این رخداد این است که ما باید هم جنبه عرضه کار و هم جنبه تقاضای کار را ببینیم.در جنبه عرضه کار میانگین نرخ بیکاری فارغ التحصیلان ۳ تا ۴ درصد از میانگین نرخ بیکاری کشور بالاتر است.علتش این است کسی که صاحب مدرک تحصیلی مخصوصا در تحصیلات تکمیلی و بالاتر است چه از نظر شأن موردنظر چه از جهت درآمد مورد نظر هر شغلی را نمی پذیرد.از آن طرف کارفرمایان هم آن دسته از کارجویانی که دارای مهارت کاربردی در آن شغل باشند مورد نظرشان است و کارفرمایان متعددی به ما مراجعه می‌کنند که تقاضای کارجو دارند.در حال حاضر آمار اعلامی مربوط به بخش خصوصی است و دولت هیچ نقشی در ارائه این آمار ندارد.

مشاغل و فرصت‌های شغلی پرتقاضا برای جذب نیروی کار

معاون وزیر کار بیشترین درخواست‌ها برای نیروی کار را در مشاغل فنی و مهندسی، آی تی، فناوری اطلاعات، مدیریت شرکت داری، حسابداری و بخش‌های حقوقی عنوان کرد که با افزایش تقاضا روبه رو هستند.
به گفته وی یکی از پرتقاضاترین شغل‌های مورد نیاز کارفرمایان و کاریابی‌ها، مربیان آموزش فنی و حرفه‌ای هستند که درصدر قرار دارند و یکی از دلایل این امر آن است که صدور مجوز تاسیس آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه‌ای در دولت سیزدهم تسهیل شد و به سه روز کاری کاهش یافت به همین دلیل مراکز متعددی در سراسر کشور به وجود آمدند که کارجو را صاحب مهارت کنند و آن طرف به مربیانی نیاز دارند که بتواند به کارجو مهارت کاربردی آموزش دهد؛ لذا تقاضا برای استخدام مربیان آموزش فنی و حرفه‌ای در سراسر کشور بیشترین ضریب را دارد.

معاون اشتغال وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی از دیگر مصوبات جلسه شورای عالی اشتغال را اولویت قرار گرفتن بخش تعاون ذکر کرد و گفت: در این جلسه مقرر شد تا از منابع تبصره ۱۸ بودجه برای توسعه بخش تعاون در نظر گرفته شود.همچنین با مصوبه‌ای که در شورای تبصره ۱۸ داشتیم صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری بخش تعاون نیز بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان تقویت شد.

به گفته کریمی بیرانوند در این جلسه رئیس جمهور تاکید کرد که هیچ واحد تولیدی به دلیل داشتن بدهی به بانک‌ها نباید بسته شود.

جزئیات ایجاد اشتغال خالص و نرخ بیکاری استان‌ها

وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی از کاهش یک درصدی نرخ بیکاری در کشور از ۹.۲ درصد به ۸.۲ درصد در بهار امسال نسبت به بهار سال ۱۴۰۱ خبر داد و گفت: نرخ بیکاری ۲۴ استان تک رقمی و نرخ بیکاری ۱۸ استان زیر ۸ درصد شده است.

به گزارش ایسنا، سید صولت مرتضوی در حاشیه ششمین جلسه شورای عالی اشتغال گزارشی از وضعیت نرخ بیکاری در استان‌ها و اشتغال خالص ایجادی در کشور ارائه کرد.

وی از کاهش یک درصدی نرخ بیکاری از ۹.۲ درصد به ۸.۲ درصد نسبت به بهار سال ۱۴۰۱ خبر داد.وی با اشاره به ایجاد اشتغال خالص ۷۲۸ هزار نفر نسبت به سال قبل، کاهش نرخ بیکاری جوانان، فارغ التحصیلان و زنان و افزایش نرخ مشارکت اقتصادی نسبت به سال گذشته را یادآور شد.

به گفته وزیر کار در بهار امسال با افزایش اشتغال دائم و اشتغال بالغ بر ۴۴ ساعت روبه رو بوده‌ایم.
مرتضوی همچنین از کاهش نرخ بیکاری در ۲۵ استان کشور خبر داد و گفت: نرخ بیکاری در ۲۴ استان تک رقمی و در ۱۸ استان زیر ۸ درصد بوده و مجموع این اقدامات اثرگذار بوده و تمام دستگاه‌های اجرایی دست به دست هم دادند تا نرخ بیکاری در بهار ۱۴۰۲ نسبت به بهار سال گذشته یک درصد کاهش داشته باشد.