خوب است که دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد حداقل نتیجه پژوهشی که باعث شده است لیستی از رسانه‌ها برای پوشش اخبار منطقه آزاد چابهار انتخاب شوند را در اختیار رسانه‌ها و افکار عمومی قرار دهد تا مشخص شود چطور به این نتیجه رسیده اند که برخی از این رسانه‌ها برای پوشش اخبار یکی از تخصصی‌ترین موارد در حوزه اقتصاد کشور در کشور مناسب هستند.

موضوعات مربوط به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور هر روز ابعاد جالب تری به خود می‌گیرد و به نظر می‌رسد در دولت سیزدهم قرار نیست این مناطق رنگ آرامش به خود ببینند.

از انتصاب پرحاشیه سعید محمد به عنوان دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی تا انتصاب حجت‌الله عبدالملکی پرحاشیه و نه چندان کارآمد در سمت مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی که در سمت وزیر کار موج بحران‌های بسیاری در دولت و بعدتر نیز مشکلات جدی برای بازنشستگان را به وجود آورد را باید در زمره همین موارد پرحاشیه و جنجالی دانست.

جالب اینجاست که فردی در دولت سیزدهم سکاندار مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی شده است که تا قبل از تصدی این مسئولیت، خود از منتقدان مناطق آزاد بود و گسترش این مناطق را در کشور ضروری نمی‌دید و منتقد آن بود، مثلا وی در جایی با انتقاد از نمایندگان وقت مجلس درباره افزایش تعداد مناطق آزاد گفته بود: «مناطق آزاد لطمه بزرگی به عملکرد و فرهنگ اقتصادی کشور بوده! انتظار می‌رفت مجلس در برابر خواسته غیرمنطقی افزایش هفت منطقه آزاد جدید مقاومت کند!»

یا در جایی دیگر وی می‌گوید: «رشد بی حساب و کتاب مناطق آزاد یک نتیجه‌اش این می‌شود که در جایی بشاگرد هم گاهی باید مدت‌ها پی یک نوشیدنی ایرانی بگردی!»

سراب آرامش برای مناطق آزاد

اما به نظر می‌رسد دو سال پرتلاطم برای شورای عالی مناطق آزاد تجاری و صنعتی کشور در آرامش این بخش چندان موثر نبوده است و حالا اخبار، حکایت از روش‌های تازه این شورا برای لاپوشانی مشکلات دارد.

اخیرا لیستی از برخی خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری و همچنین روزنامه‌های احتمالا طرف قرارداد مناطق آزاد کشور منتشر شده است که نشان می‌دهد، روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد بدون توجه به کارکرد و یا تخصص رسانه‌ها، در پی همکاری با یک جریان خاص از میان رسانه‌های کشور است.
سرپرست پرحاشیه روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد

مجید رفیعی، سرپرست روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد که پیش‌تر با سفر مجانی به جام جهانی قطر سوژه خبری شده بود، حالا در دستوری عجیب به سازمان‌های مناطق آزاد اعلام کرده که با رسانه‌های مدنظر او قرارداد ببندند! اما نکته جالب در لیست این رسانه‌ها، حضور تمامی رسانه‌های اصولگرا و رفقای آقای رفیعی است آن هم در شرایطی که هیچ خبری از رسانه‌های تخصصی فعال در حوزه مناطق آزاد در این لیست بلندبالا نیست.

مجید رفیعی متولد سال ۱۳۶۰ است که کار روزنامه نگاری را از سال ۸۴ و در روزنامه حزب الله آغاز کرد و طی سالیان بعد نیز سوابقی، چون سردبیری ماهنامه «همشهری ماه» در عرصه رسانه‌های مکتوب و مدیرمسئولی سایت‌های خبری «فردانیوز» و «شفاف» در عرصه رسانه‌های مجازی را در کارنامه خود دارد.

نکته جالب در دستور العمل ابلاغی رفیعی به مدیران روابط عمومی مناطق آزاد تجاری لیست برخی رسانه‌هایی وجود دارد که خود زمانی مدیرمسئول آنها بوده است.
لیستی سیاسی و نه تخصصی

نکته دیگر در این میان نیز این است که لیستی که از این رسانه‌ها ارائه شده بیشتر کارکرد سیاسی دارند و همچنین متعلق به یک طیف و جناح خاص هستند و اساسا چرا باید اخبار تخصصی حوزه مناطق آزاد به این شکل توزیع شود؟!

به طور مثال در این جدول برای منطقه آزاد انزلی تعیین شده است که باید اخبار خود را در اختیار خبرگزاری برنا، سایت خبری الف، سایت خبری بازتاب، پایگاه خبری فرارو، روزنامه کیهان و روزنامه وطن امروز قرار دهند. با نگاهی اجمالی به این لیست اول مشخص است وزنه رسانه‌های نزدیک به جریان اقتدارگرا به وضوح بیشتر و سنگین‌تر است و در مرحله دوم کاش دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و یا روابط عمومی این دبیرخانه توضیح دهند که با چه معیار و ملاکی به این لیست برای پوشش اخبار این منطقه آزاد خاص دست یافته اند؟

اساسا با چه آمار و پژوهشی مشخص شده است که مخاطبان منطقه آزاد بندر انزلی بیشتر از این رسانه‌ها برای پیگیری اخبار خود سود می‌برند؟

مناطق آزاد

یا در مورد دیگری درباره اخبار منطقه آزاد چابهار، تکلیف شده است که این منطقه آزاد باید برای پوشش اخبار خود به صورت مشخص از خبرگزاری‌های تسنیم و میزان، سایت خبری اقتصاد آنلاین، پایگاه خبری فردا و روزنامه اطلاعات استفاده کند.

حال خوب است که دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد حداقل نتیجه پژوهشی که باعث شده است این لیست از رسانه‌ها برای پوشش اخبار منطقه آزاد چابهار انتخاب شوند را در اختیار رسانه‌ها و افکار عمومی قرار دهد تا مشخص شود چطور به این نتیجه رسیده اند که خبرگزاری میزان و یا پایگاه خبری فردا و حتی روزنامه اطلاعات برای پوشش اخبار یکی از تخصصی‌ترین موارد در حوزه اقتصاد کشور و یکی از مهم‌ترین مناطق آزاد در کشور مناسب هستند.

در همین حال به وضوح روشن است که روابط سازمانی سابق سرپرست روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد در تصویب این لیست موثر بوده است.

از سوی دیگر در حالی که مخاطبان اخبار و رویداد‌های مناطق آزاد و فعالان این بخش باید به اخبار مربوط به مناطق آزاد به سرعت و به وفور دسترسی داشته باشند، عملا این مدل پخش و انتشار خبر توسط دبیرخانه شورای مناطق آزاد منجر به انحصار خبری و از آن مهم‌تر بحران گردش آزاد اطلاعات شده و دسترسی سریع و فوری برای اخبار مناطق آزاد را از فعالان این عرصه سلب می‌کند.

همچنین لازم است که درباره نحوه توزیع و انتشار اخبار نیز به صورت شفاف توسط دبیرخانه مذکور اطلاع رسانی شود تا هر نوع شائبه نیز از این بخش دور شده و انتشار اخبار از مرجع درست و نه از خبرگزاری‌هایی با رویکرد سیاسی خاص، در دستور کار قرار بگیرد.

و در پایان اینکه، در عصر امروز رسانه، ابلاغ چنین دستورالعمل‌هایی برای کانالیزه کردن اخبار و اطلاعات و نیز تعیین رسانه‌هایی برای در اختیار گذاشتن رانت اطلاعاتی که همراه با پرداخت هزینه هم هست، کاری مضحک است که نه تنها نشان از غیرحرفه‌ای بودن آن دارد که حتی باید ابلاغ کننده آن را نیز بازخواست و حتی برکنار کرد که اینگونه علنی و به صورتی دستوری رسانه‌های کشور را علاوه بر اینکه از جریان گردش آزاد اطلاعات محروم کرده، آنها را نیز به خودی و غیرخودی تبدیل می‌کند.