رتبه بندی به عنوان یکی از مهمترین طرح‌های آموزش و پرورش، این روزها با حرف و حدیث‌های فراوانی روبرو است از یک سو نمایندگان مجلس اعلام می‌کنند که بهترین طرح را مصوب کرده و در آن همه جوانب را دیده اند اما از سوی دیگر شاهد هستیم که در بدنه وزارت آموزش و پرورش مشکلات همچنان پا برجا است.

بر اساس این طرح معلمان با در نظر گرفتن معیارهایی در چهار گروه طبقه بندی و دستمزد فرهنگیان بر همین اساس تعیین می‌شود که اکنون این طرح در حال اجراست. مشمولان طرح طبقه بندی مشاغل معلمان شامل: آموزگار، دبیر، هنرآموز، مربی امور تربیتی، مشاوره واحد آموزشی، مراقبت سلامت، مدیر و معاون واحدهای آموزشی و تربیتی هستند.

وحیدی نماینده مردم بجنورد، مانه، سملقان، راز و جرگلان در مجلس با نقد این شیوه دسته بندی یادآور شد: در این راستا نگاه به نیرو‌های خدماتی و نیرو‌های اداری که مشمول رتبه بندی معلمان نشدند، باید در اولویت پرداخت قرار گیرند.رئیس کمیته آموزش و پرورش کمیسیون آموزش مجلس تأکید کرد: این پرداختی‌ها در کنار جذب ۲۵ هزار نیروی خدماتی و سرایدار کمک شایانی به آموزش و پرورش برای بهبود شرایط آموزش و پرورش خواهد کرد.

از سوی دیگر معلمان مطالبات صنفی دیگری نیز دارند که باید به آنها رسیدگی شود تا شاهد تکرار واقعه تلخ عدم واریزی معلمان در شب عید را شاهد نباشیم. رتبه بندی همچنین هم سان سازی برای معلمان و بازنشستگان آموزش و پرورش یک اصل مهم محسوب می شود چرا که می تواند دریافتی و حقوق و مزایا آنها را در این اوضاع بد اقتصادی، بهبود ببخشد و به لحاظ معیشتی کمک بسیار خوبی به خانواده فرهنگیان باشد.

علی اصغر خانی نماینده شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون تلفیق درباره وضعیت آموزش و پرورش و مطالبات معلمان با اشاره به نارضایتی اکثریت معلمان و فرهنگیان نسبت به عملکرد آموزش و پرورش درخصوص معوقات آنها می گوید: هم اینک شاهدیم که بعضاً معلمانی برای اعتراض به مقابل مجلس می‌آیند و اعتراض به حقی دارند. امروز وقتی اختلاف و تبعیض وجود دارد و وقتی بعضاً اتفاقاتی رخ می‌دهد می‌فهمیم که بی تدبیری‌هایی شده و بعضاً می‌توانستند بهتر و قوی‌تر عمل کند. برای مثال شب عید و عدم واریزی معلمان کام همه را تلخ کرد تا این سوال را از دولت بپرسیم که چرا از اول این کار صورت نگرفت و صبر کردیم تا کام همه تلخ شود؟ اگر این کار شدنی نبود چرا انجام شد؟ مشخصاً بی تدبیری شده و نتیجه آن هم استعفای وزیر آموزش و پرورش بود اما شخص وزیر که مقصر نیست این بدنه ستادی وزارتخانه که موتور محرکه اصلی این تشکیلات بزرگ است باید این کارها را صورت می‌داد.

وی با ذکر اینکه قاطبه نمایندگان نسبت به طرح همسان سازی و رتبه بندی و برخی چالش‌های دیگر مانند مدارس، تجهیزات، مدارس فرسوده و … نگاه ویژه دارند می گوید: فاصله طبقاتی آموزش و پرورش و معلمان با برخی از ادارات از لحاظ حقوق و رتبه‌ای بسیار زیاد است نمی‌خواهیم بگوییم که همه اینها را می‌توان به زودی حل کرد چرا که متأسفانه این فاصله در مدت زمان طولانی افزوده شده و حتی برخی اختلاف دریافتی‌ها اختلاف فرش تا عرش است لذا مجلس دنبال کار مطالبات جدی معلمان و آموزش و پرورش است.

همه منتقدان یک طرح

این اعتراض ها در حالی صورت می گیرد که وزیر کنونی آموزش و پرورش زمانیکه سرپرست این وزارتخانه بود، یا در روز رای اعتماد گیری خود وعده داده بود که حتما طرح رتبه بندی معلمان اصلاح خواهد شد.

با این حال، جواد نیک بین نماینده مردم کاشمر در مجلس روز گذشته با انتقاد نسبت به خلف وعده  وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: صد درصد معلمان به اجرای رتبه‌بندی فرهنگیان اعتراض دارند و این مهم باعث نارضایتی این قشر گردیده است چرا که مواردی باید در اجرای رتبه‌بندی لحاظ می‌شده که متأسفانه مراعات نشده است، حتماً تجدیدنظر شود.

با این حال، طرح یاد شده منتقدانی نیز دارد. علی اصغر باقرزاده، نماینده بابلسر و فریدونکنار دریکی از نطق میان دستور خود در این زمینه گفت: یکی از اشتباهات دولت در مورد آموزش و پرورش و لایحه رتبه بندی معلمان است که می‌توانست نقطه قوت دولت و اعتماد به نظام باشد، اما چه کنیم که باعث دلسردی،بی اعتمادی و نارضایتی عمده معلمان شده است، لذا از رئیس جمهور می خواهم مطالبات به حق معلمان،فوق العاده شغل آنان، بدهی و به ویژه مانده رتبه بندی معلمان در سال ۱۴۰۰ را بپردازد.

نیک بین نماینده کاشان در مجلس نیز در تذکری دیگر به وزیر آموزش و پرورش گفت:صددرصد معلمان به اجرای رتبه‌بندی فرهنگیان اعتراض دارند و باعث نارضایتی این قشر عزیز شده است؛ مواردی باید در اجرای رتبه‌بندی لحاظ می‌شده که متأسفانه مراعات نشده لذا حتما تجدیدنظر شود.

با تمام این تفاصیل، رتبه بندی همچنین هم سان سازی برای معلمان و بازنشستگان آموزش و پرورش یک اصل مهم محسوب می شود چرا که می تواند دریافتی و حقوق و مزایا آنها را در این اوضاع بد اقتصادی، بهبود ببخشد و به لحاظ معیشتی کمک بسیار خوبی به خانواده فرهنگیان باشد.

از سویی مجلسی ها بر حمایت از معلمان اصرار دارند از سوی دیگر اما شاهد هستیم که دولت به لحاظ تامین منابع پرداختی به معلمان هم دچار مشکل است.

طرحی در حد شعار

محمد رضا نیک نژاد، کارشناس آموزشی در گفت و گو با «آرمان امروز» اما با ریشه یابی طرح رتبه بندی معلم ها می گوید: اصولا طرح رتبه بندی در تمام دنیا طرحی منسوخ شده است. یعنی به جای اجرای چنین طرحی به کارکنان دولت و معلم ها براساس کارآیی و تجربه های کاری اشان حقوق پرداخت می شود. اما در ایران ما، شاهد نابرابری آشکاری در مورد حقوق و مزایای کارکنان هستیم. به این معنا که اکثر دولتی ها، یک حقوق دارند و یک مزایا اما معلم ها چنین چیزی را ندارند. بنابراین درجایی که سایر کارمندان حقوق های ۲۲ تا ۳۰ میلیونی می گیرند متوسط دریافتی معلم ها ۱۲- ۱۳ میلیون تومان است.

وی با ذکر اینکه چنین ارقامی در شرایط تورمی و اقتصادی کنونی به هیچ عنوان جوابگوی اداره زندگی یک معلم و فرهنگی نیست می گوید: برای همین از حدود یک دهه قبل قرار شد تا فاصله حقوقی معلم ها با سایر کارکنان، با اجرای طرح رتبه بندی جبران شود. منتهی اولا طرح اولیه رتبه بندی که در آن حقوق معلم ها با حقوق اساتید دانشگاه همسان سازی شده بود، به خاطر بار مالی آن اجرایی نشد و ثانیا بعدها و در طول سالهای بعد نیز، این طرح آنقدر تغییر کرد که الان همه نسبت به آن شاکی هستند.

این کارشناس آموزشی تصریح می کند: در عوض متاسفانه آنچه از سوی نمایندگان مجلس و متولیان و دست اندرکاران این طرح شاهد هستیم، فقط وعده و وعیدهایی است که هیچ وقت قانونی نمی شود. مثلا آقای منادی – نماینده مجلس – قبلا اعلام کرده بود که با اجرای طرح رتبه بندی، ۸ تا ۱۶ میلیون تومان به حقوق معلم ها اضافه خواهد شد اما نه تنها اینچنین نشد که حتی طرح دستکاری شده رتبه بندی هم تاکنون مسکوت مانده است.

نیک نژاد در مورد میزان افزایش حقوق معلم ها با رتبه بندی های جدید نیز می گوید: اگر هم این رتبه بندی اجرایی شود حقوق معلم ها، بسته به اینکه رتبه ۱ تا ۵ را داشته باشند، بین ۲ تا ۵/۴ میلیون تومان افزایش می یابد. این در حالی است که تعدادمعلم هایی که رتبه ۵ دارند، حدود هزار در یک میلیون نفر معلم است.

وی ادامه می دهد: جالب اینجاست که فاصله حقوقی بین معلمی که رتبه ۴ دارد با کسی که رتبه ۵ دارد ۷۰۰ هزار تومان است. همین طور بین رتبه های  ۳ با ۴ و….

این کارشناس تصریح می کند: در حقیقت رویه ای که آقایان در پیش گرفته اند، نه تنها تغییری در وضعیت معیشتی معلم ها رخ نمی دهد که فقط باعث بروز بدبینی این قشر نسبت به مسئولان و وعده های آنها و البته تشدید تنش ها در این جامعه حدود یک میلیون نفری خواهد شد. ضمن انکه اصلا چنین طرحی اجرایی نیست کمااینکه بعید است آموزش و پرورش بتواند  از عهده بار مالی رتبه بندی برآید.