قیمت مسکن در بازار اجاره روز به روز تغییر می‌کند. این نکته‌ای است که یکی از مشاوران املاک در منطقه مرکزی تهران یعنی در محدوده کریمخان به «توسعه ایرانی» گفته است.

دیگر همکاران وی نیز در گفتگوی تلفنی با خبرنگار «توسعه ایرانی» این نکته را تایید کرده و معتقدند شمار مالکان در سال جاری، کاهش محسوسی را تجربه کرده است. این بدان معناست که بسیاری از مالکان با مستاجران کنونی خود به توافق رسیده‌اند؛ اما از سوی دیگر کاهش محسوس مالکان، سبب شده افراد تازه‌وارد به بازار مسکن یعنی عروس و دامادها و کسانی که با قصد فعالیت شغلی به تهران مهاجرت کرده‌اند، با بحرانی جدی مواجه شوند؛ چرا که هم قیمت‌ها بالاست هم عرضه و تقاضا نامتوازن است.

بحران مسکن در حالی تشدید شده است که دولت سیزدهم وعده‌های بزرگی در این حوزه داده بود. از یک سو قرار بود سالانه یک میلیون واحد مسکونی ساخته شود اما در دومین سال از فعالیت دولت هنوز چنین اتفاقی رخ نداده و از سوی دیگر افزایش بهای مصالح ساختمانی و رشد تورم سبب شده است ورود به بازار ساخت وساز با مشکلات متعددی روبرو باشد و ریسک فعالیت در این حوزه افزایش یابد.

در شراط کنونی کف هزینه ساخت هر متر مربع واحد مسکونی در تهران از 10 میلیون تومان فراتر رفته است.

فردین یزدانی، کارشناس بازار مسکن درباره دلایل شکل‌گیری بحران در بازار به خبرآنلاین می‌گوید: استدلال دولت این بود که با افزایش عرضه بتوانیم مشکلات را حل کنیم. این در حالی است که عملا افزایش عرضه در حوزه مسکن اتفاق نیفتاد، حالا بگذریم از وعده‌هایی که داده شده است. حتی اگر افزایش عرضه هم صورت می‌گرفت، در شرایط تورمی به نظر می‌رسد مساله‌ای را حل نمی‌کرد، چون به نظر من، مشکل در سمت تقاضا است.

وی عنوان می‌کند: شاه‌کلید بازار در حال حاضر سمت تقاضا است که به شدت مشکل دارد و مشکلش هم ناشی از رشد تورم و وخامت سفره خانوار است.

این کارشناس بازار مسکن ادامه می‌دهد: دومین برنامه‌ای که از دولت دیدیم، نرخ‌گذاری دستوری بوده تا سقف افزایش اجاره را محدود کنند، اما عملا تجربه دو، سه سال گذشته نشان داده که این روش هم نتیجه‌ای نداشته است. یزدانی متذکر می‌شود: سیاست‌هایی هم مثل این‌که مردم را تشویق کنیم تا خانه‌های خود را با نرخ‌های پایین‌تر اجاره دهند، در شرایط التهابی بازار، سیاستی نیست که جواب دهد.

قیمت مسکن در بازار اجاره روز به روز تغییر می‌کند. این نکته‌ای است که یکی از مشاوران املاک در منطقه مرکزی تهران یعنی در محدوده کریمخان به «توسعه ایرانی» گفته و دیگر همکاران وی نیز در گفتگوی تلفنی با خبرنگار ما این نکته را تایید کرده‌اند

وی تصریح می‌کند: برنامه دیگر دولت، افزایش وام ودیعه است که نمی‌دانم عملکرد این وام چقدر بوده، ولی به هر صورت ابزارهای سیاست‌های پولی و اعتباری مثل وام در شرایطی کارکرد مطلوب دارند که بازار شتاب رشد قیمت‌ها در بازار آن‌چنان زیاد نباشد که اثر افزایش وام ودیعه خنثی شود.

وقتی حاشیه‌نشینی گسترش می‎یابد

محمود اولاد، کارشناس مسکن در گفتگو با «توسعه ایرانی» بر این نکته تاکید دارد که رشد اجاره‌بها در غیاب خریداران بالقوه سبب شده است، خطر افزایش حاشیه‌نشینی بیش از پیش افزایش یابد.

محمود اولاد، کارشناس مسکن در گفتگو با «توسعه ایرانی» بر این نکته تاکید دارد که رشد اجاره‌بها در غیاب خریداران بالقوه سبب شده است، خطر افزایش حاشیه‌نشینی بیش از پیش افزایش یابد

او می‌گوید مهاجرت به شهرک‌های اقماری به دلیل افزایش بهای مسکن، البته هزینه رفت‌وآمد را بالا برده و وقت افراد را می‌گیرد.

اولاد با اشاره به اینکه افزایش شدید بهای مسکن و همچنین اجاره‌بها قابل پیش‌بینی بود، گفت: ایران بین یک تا دو میلیون واحد مسکونی کسری دارد و طبیعی است در غیاب این کسری، کند شدن ساخت و ساز شوک‌های قیمتی شدید به بازار وارد کند.

آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز این ماجرا را تایید کرده و می‌گوید: دوهزار و ۲۰محله و ۱۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت در سراسر ایران وجود دارد که از امکانات اولیه زندگی مانند مسکن، اشتغال، تحصیلات تا ۱۲ سال، سلامت، خوراک و پوشاک محروم هستند.

سانسور آمار؛ جایگزین سیاست مهار تورم

در چنین وضعیتی نزدیک به پنج ماه است که بانک مرکزی آمار قیمت مسکن در تهران را بدون هیچ توضیحی منتشر نمی‌کند. برخی کارشناسان معتقدند سانسور آمار تورم جایگزین سیاست اصلی دولت برای مهار تورم در کشور و به‌عبارتی سبب نوعی سردرگمی شده است. نبود آمار مشخص زمینه را برای تصمیم‌گیری سلیقه‌ای افزایش داده و زمینه را برای بالا بردن قیمت توسط مالکان و فروشندگان مهیا کرده است. به گفته ستاریان، استاد دانشگاه و کارشناس حوزه مسکن؛ در این فضا برخی می‌گویند احتمالا قیمت‌ها بسیار بالا رفته که بانک مرکزی آمار را منتشر نمی‌کند و همین مساله به ضد خودش تبدیل می‌شود.

بازار اجاره به کدام سو می‌رود؟

آغاز خردادماه و پایان فصل مدارس، بازار مسکن را در موقعیت داغ قرار داده است. حالا رسما فصل جابه‌جایی مستاجران در شرایطی از راه رسیده که طبق اشاره صورت گرفته در صدر این گزارش هم شمار مالکان اندک است و هم قیمت‌ها در حال تغییر لحظه‌ای هستند . حتی ابلاغ آیین‌نامه سقف افزایش قیمت مسکن نیز نتوانسته است فشاری که بر دوش مستاجران است را اندکی کاهش دهد. بازار اجاره به وسطه نبود چشم‌انداز خرید برای کسانی که مسکن ندارند بیش از پیش با رشد قیمت مواجه می‌شود. حتی اگر تنها به میزان تورم، بهای اجاره مسکن افزایش یابد، رشد 50 درصدی کرایه خانه‌ها دور از انتظار نیست.

در این میان مناطقی از تهران تنها برای سکونت طبقه‎ای خاص مناسب است چرا که طبق گزارش‌ها اجاره مسکن 50 متری در مناطق یک تا سه هزینه‌ای بیش از یک میلیارد تومان را روی دست مستاجر می‌گذارد. در عین حال فشار شدید قیمتی در واحدهای میانه شهر و پایین شهر نیز به شدت محسوس است و همین امر سبب شده است بهای اجاره در حاشیه تهران نیز با رشد شدید مواجه شود. بسیاری این نگرانی را مطرح می‌کنند که گرانی مسکن شمار سکونتگاه‌های غیررسمی را افزایش می‌دهد، اتفاقی که می‌تواند در میان‎مدت عوارض اجتماعی هولناکی داشته باشد. این وضعیت البته در شهرک‌های اطراف شهرهای بزرگ نیز مشاهده می‌شود و نشانه از راه رسیدن تابستانی داغ و البته گران برای مستاجران ایرانی دارد. مستاجرانی که درآمدشان با رشد چندانی در این چند ساله‌ی مانور تورم بالاتر از 40 درصد روبرو نبوده است.