بي‌اعتنايي بازار به قيمت دستوري مرغ

روز گذشته يكي از مقامات وزارت جهادكشاورزي اعلام كرد «قيمت مصوب هركيلو مرغ براي مصرف‌كننده ۷۳ هزارتومان بوده و عرضه بالاتر از اين ‌نرخ تخلف است.» پيش‌تر نيز سرپرست اين وزارتخانه، توليدكنندگان مرغ را تهديد كرده بود كه اگر «مرغ» را گران‌تر از نرخ مصوب عرضه كنند، دست به واردات مرغ از تركيه خواهند زد. براي اينكه بررسي كنيم بازار چه واكنشي نسبت به اين تهديدات نشان داده است سري به تعدادي از فروشگاه‌هاي عرضه پروتيين زديم و متوجه شديم، «مرغ» كامل، با چندين نرخ متفاوت از جمله نرخ مصوب عرضه مي‌شود. بررسي قيمت در فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي نيز نشان مي‌دهد در برخي از اين فروشگاه‌ها صرفا عرضه مرغ با نرخ دولتي است و در برخي ديگر دو نرخ وجود دارد، دولتي و آزاد. در برخي هم اصلا مرغ كامل وجود ندارد. صرفا مرغ قطعه قطعه شده است. در واقع به‌رغم تهديد دولت كماكان مرغداران و فروشندگان نهايي با نرخي غير از نرخ مصوب مرغ را عرضه مي‌كنند.

بازار خرده‌فروشي مرغ

يكي از فروشندگان مرغ در خيابان سردار جنگل به «اعتماد» مي‌گويد: «قيمت مرغ كامل 89 هزار و 800 تومان است.» او درمورد اينكه چرا نرخ اين فروشگاه با نرخ مصوب متفاوت است، مي‌گويد: «ما مرغ را از شركت .... مي‌خريم، براي همين نرخ ما با نرخ دولتي فرق دارد.» اين فروشنده ادامه مي‌دهد: ما اصلا مرغ دولتي نمي‌آوريم چون كيفيت خوبي ندارد.» فروشنده ديگري كه در خيابان رسالت، شانزده متري اول پروتييني دارد، مي‌گويد: «مرغ را 80 تومان از شركت .... مي‌خریم و با قيمت 85 هزار تومان مي‌فروشيم.» او مي‌افزايد: «نرخ مرغ دولتي 73 هزار تومان است؛ اما به دليل اينكه كيفيت بسيار پاييني دارد، مشتري كمي هم دارد.» اين فروشنده ادامه مي‌دهد: «با اين حال ما به خاطر اينكه همه مشتري‌ها را داشته باشيم و كسي دست خالي نرود، مرغ دولتي را هم هفته‌اي يكي- دو بار مي‌آوريم.» يكي از فروشندگان بلوار فرحزادي، خيابان دادمان به «اعتماد» مي‌گويد: «ما مرغ كامل را كيلويي 99 هزار تومان مي‌فروشيم.» وقتي درباره مرغ دولتي مي‌پرسيم با خنده مي‌گويد: «به ما اين مرغ را نمي‌دهند؛ نمي‌دانم به كجا مرغ دولتي مي‌دهند.» اما فروشنده ديگري كه در خيابان شميران نو است مي‌گويد: «مرغ دولتي ريزه و بعضي از آنها وارداتي است؛ براي تركيه است و بعضي‌هاش ايراني است. براي همين ما اين مرغ را نمي‌آوريم. » او مي‌افزايد: «ما مرغ را از شركت ...... مي‌خريم و 89 هزار تومان مي‌فروشيم.»

نرخ مرغ در فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي

وقتي به فروشگاه‌هاي شهروند سر مي‌زنيد صرفا مرغ قطعه قطعه مي‌بينيد كه قيمت هربسته آن نيز بين 232 هزار تومان تا 261 هزار تومان است. در فروشگاه‌هاي افق كوروش هم مرغ كامل به رغم اينكه اعلام كردند وجود دارد، نيست يعني در همه فروشگاه‌هاي آن مرغ كامل نيست ولي در اين فروشگاه مي‌توان مرغ قطعه قطعه شده را به قيمت حداقل 161 هزار تومان خريد. در فروشگاه‌هاي اتكا قيمت مرغ كامل همان قيمت مصوب است كه متقاضيان مي‌توانند از اين فروشگاه زنجيره‌اي مرغ دولتي بخرند. در برخي فروشگاه‌هاي رفاه هم مي‌توانيد مرغ را به قيمت مصوب و غيرمصوب ببينيد. مرغ‌هاي غيردولتي اغلب به شكل قطعه قطعه شده است كه قيمتش هم زير 140 هزار تومان نيست.

18 هزار و 590 پروند تخلف

در ابتداي سال جاري به دنبال عدم افزايش قيمت مرغ و تخم‌مرغ، قيمت اين اقلام در بازار رشد كرد. اين رشد در حدي بود كه فروشندگان خرد حاضر به عرضه مرغ كامل نبودند. همان زمان «اعتماد» به اين موضوع پرداخت. در نهايت 12 ارديبهشت وزارت جهادكشاورزي نرخ جديد مرغ و تخم‌مرغ را اعلام كرد. براساس اعلام وزارت كشاورزي، قيمت مرغ تا ۷۳ هزار تومان و تخم‌مرغ كيلويي تا ۵۶ هزار تومان مي‌شود. اما كماكان مرغداران با اين نرخ‌ها موافق نبودند و آن را كمتر از قيمت تمام شده اعلام مي‌كردند. بر همين اساس تاكنون شاهد رشد غير متعارف مرغ و تخم‌مرغ در فروشگاه‌هاي عرضه‌كننده اين محصولات هستيم. رشدي كه باعث شده پرونده‌هاي تخلف زيادي در اين زمينه تشكيل شود. مسعود امراللهي، مديركل نظارت بر كالاهاي اساسي وزارت جهاد كشاورزي در اين باره به سايت اكوايران گفته بود: از ابتداي سال تا پايان ارديبهشت ماه، 18 هزار و 590 پروند تخلف مرغ‌فروشان در تعزيرات ثبت شده است. او افزود: ما به فروشندگان اجازه نمي‌دهيم برخلاف قانون و توافقات انجام شده عمل كنند.

اظهارات ضد و نقيض سرپرست وزارت كشاورزي

روز گذشته سيد محمد آقاميري سرپرست وزارت جهادكشاورزي مي‌گويد كه از اول خردادماه هيچ مشكلي در توليد گوشت مرغ نداريم و بازار در روال عادي خود در حال حركت است. آقاميري مي‌افزايد: عده‌اي سوداگر در چهره دلال و خريداران گوشت مرغ در حال تحريك بازار و مرغداران هستند تا مرغ از مرغداري‌ها خارج نشود؛ اما بايد توجه داشت كه به زودي و تا يك هفته آينده يا هفته‌هاي آتي به‌طور قطع با مازاد توليد مرغ در كشور مواجه خواهيم بود و ما خود را آماده جمع‌آوري توليد مازاد كرده‌ايم. او تاكيد مي‌كند: در خردادماه حداقل 130 ميليون جوجه‌ريزي انجام خواهد شد. اما همان زمان هم وی اعلام كرد: براي كاهش قيمت جوجه در بازار و افزايش توليد برنامه‌ريزي شده اگر كسري وجود داشته باشد براي واردات آن اقدام مي‌شود. البته آقاميري پيش‌تر هم مرغداران را تهديد كرده بود كه اگر طبق خواست دولت مرغ را نفروشند؛ دستور واردات را خواهد داد؛ موضوعي كه «اعتماد» به آن پرداخته بود. سرپرست وزارت جهادكشاورزي در گفت‌وگو با تسنيم علت كسري مرغ در ماه گذشته را به گردن توليدكنندگان مي‌اندازد و وزارت تحت اختيارش را مبرا از شرايط به وجود آمده مي‌خواند. او مي‌گويد: در سال گذشته در مقطعي شركت‌هاي جوجه‌كشي با توصيه انجمن جوجه يك روزه به مدت 2 هفته جوجه را از دستگاه‌ها خارج كردند و به همين دليل كمبود شديدي در توليد جوجه يك روزه در كشور صورت گرفت. او مي‌افزايد: باتوجه به اينكه نياز استان تهران به‌طور روزانه 200 تن مرغ است اما در 10 روز ابتداي ارديبهشت ماه و روزهاي پاياني فروردين ماه با كمبود توليد مواجه بوديم به‌طوري كه روزي با 213 تن بازار استان تهران را در حالي مديريت كرديم كه نيازمند هزار و 200 تن بوديم و تنها به اندازه يك ششم بازار، مرغ وجود داشت. آقاميري تاكيد مي‌كند: در آن مقطع تنها كاري كه مي‌توانستيم انجام دهيم، بازگرداندن آرامش به بازار مرغ كشور بود و عملا امكان جبران اين حجم از كسري مرغ وجود نداشت به همين منظور بخشي از نياز بازار را در هفته‌هاي اول ارديبهشت ماه با مرغ منجمد و با جابه‌جا كردن مرغ از ساير استان‌ها تامين كرديم تا از آن شرايط عبور كنيم اما التهاب آن به هفته‌هاي بعد منتقل شد.

سخن توليدكنندگان

درباره وضعيت توليد مرغ در كشور حبيب اسدالله‌نژاد رييس پيشين اتحاديه مرغ گوشتي مي‌گويد: ما پيش از اين توان توليد يك ميليون تن مرغ را داشتيم ولي الان تبديل به واردكننده مرغ از تركيه شده‌ايم. او به ايلنا مي‌گويد: بعد از اصلاح نظام يارانه‌اي، وزارت كشاورزي پشت در‌هاي بسته و بدون توجه به نياز‌هاي توليدكنندگان تصميمات را اخذ مي‌كرد، گفت: بي‌توجهي به نياز‌هاي توليدكنندگان از سوي وزارت كشاورزي، انگيزه توليد را از مرغداران گرفت و باعث كمبود مرغ در كشور شد. اسدالله‌نژاد تاكيد مي‌كند: ما اكنون اقدام به واردات مرغ گرم از تركيه مي‌كنيم؛ در حالي كه تركيه زيرساخت‌ها و ظرفيت توليد‌اتش قابل قياس با ايران نيست. وزارت كشاورزي خبر واردات مرغ گرم از اين كشور را رسانه‌اي كرد، اما به اين نكته توجه نكرد كه اين كشور امكان تامين مرغ گرم مورد نياز ايران به مدت طولاني را ندارد. بازار مرغ مبتني به ثبت سفارش است و اگر كشور متقاضي خريد مرغ از بازار ديگر است بايد حداقل از چند ماه پيش نيازش را ثبت كرده باشد تا بر اساس آن توليد انجام ‌شود. رييس پيشين اتحاديه مرغ گوشتي ادامه مي‌دهد: شايد تركيه بتواند در يك مقطع زماني كوتاه ۲۰۰ تا ۴۰۰ تن مرغ مورد نياز ما را تامين كند، اما اينكه اميد داشته باشيم ۴ تا ۵ هزار تن نياز را در يك پروسه زماني ۲۰ روزه از اين كشور وارد كنيم نه تركيه اين ظرفيت را دارد و نه به لحاظ بهداشتي شدني است.