پارسا سپهری: وضعیت فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنت در 8 ماه گذشته افزایش‌یافته و دولت تمایلی نسبت به رفع محدودیت‌ها ندارد. متأسفانه بسیاری از کسب‌وکارهای اینترنتی و وابسته به فضای مجازی آسیب‌دیده‌اند و برقراری ارتباط با تجار و شرکت‌های خارجی دشوار شده است. فیلترینگ حتی به صنعت گردشگری ضربه وارد کرده و گردشگران خارجی را با مشکل مواجه کرده است. ایجاد محدودیت‌های اینترنتی باعث شده تا کودکان و نوجوانان نیز نا گریز از استفاده از فیلتر شکن برای دسترسی به شبکه‌های اجتماعی شوند. از سوی دیگر بازار فروش فیلترشکن و درآمد مصرف بسته‌های اینترنتی داغ است.

مهدی مصلحی، کارشناس امنیت فضای مجازی درباره وضعیت فعلی فیلترشکن‌ها در ایران به انتخاب گفت: آمار دقیقی متأسفانه از فیلترشکن ارائه نمی‌شود. مثلاً گفته‌اند تا سال ۹۷ تراکنش فروش وی پی ان در ماه ۵۰ میلیارد تومان بوده است و با توجه به وضعیت سال گذشته این عدد به ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است. این هزینه خیلی از شرکت‌ها را تشویق می‌کند تا به سمت ساختار‌های وی پی ان بروند.

مهدی مصلحی افزود: بستر فیلترشکن یک بستر امن ارتباطی است و خیلی وقت‌ها برای دور زدن فیلترینگ استفاده نمی‌شود اما در کشور ما مردم برای دور زدن فیلترینگ استفاده می‌کنند. مثلاً یکی از مسئولین سازمان تنظیم مقررات گفته بود از 80 میلیون مخاطب، نزدیک 80 درصد از وی پی ان استفاده می‌کنند. این نشان می‌دهد که چه عدد بزرگی از نظر مصرف اینترنت و هزینه‌ای که جابه‌جا می‌شود نصیب کسانی می‌شود که کار وی پی ان می‌کنند. وی در ادامه نسبت به تأثیرات مخرب فیلترشکن های ناامن برای گوشی‌ها و ایجاد خلل در آن‌ها افزود: اگر استفاده درست از وی پی ان شود این بستر امن می‌شود. فرض کنید یک مجموعه‌دارید که شعبات مختلف دارد و برای دسترسی شبکه‌ای از وی پی ان استفاده می‌شود اما در کشور ما از وی پی ان برای فیلترینگ استفاده می‌کنند. افراد نیز بعضاً از وی پی آن‌های رایگان استفاده می‌کنند و این نوع وی پی آن‌ها هم برای خدمت به مردم شکل نگرفته‌اند و کسانی که قصد نفوذ به شبکه‌های اینترنتی ایران دارند این فیلترشکن ها را می‌سازند و بعدازاینکه آن اپلیکیشن را نصب کردیم، گوشی ما تبدیل به یک زام بی می‌شود که هر زمان اراده کنند بدون در جریان بودن ما یک دستور به آن برنامه می‌دهند و یک کار مخرب را از طریق گوشی ما انجام می‌دهند. از دسترس خارج کردن سایت‌ها نیز از این طریق صورت می‌گیرد. مصلحی در پایان درباره راهکار حل بحران فیلترینگ در ایران گفت: متأسفانه الآن بستر فیلترشکن یک بستر قانون‌مند نیست. یکی از 66 مصداق بحث فیلترینگ اگر یک سایت یا یک شرکتی اقدام به فروش رسمی وی پی ان کند، می‌توانند آن سایت را فیلتر کنند اما هنوز برای کاربر فکری نکرده‌اند، البته من نمی‌گویم این کار درست است! اگر قانونی که در مجلس در حال تصویب دارند که استفاده از فیلترشکن جرم نگاری شود یک نقطه جدید برای ورود به مرحله بعدی استفاده از وی پی آن‌هاست. به نظرم بهتر است به جای ایجاد محدودیت، تعامل با شرکت‌های مختلف اپلیکیشن ها ایجاد کنند، محدودیت‌های اپلیکیشن های پرطرفدار را بردارند. این مسیر فعلی در حوزه فیلترینگ فقط مسیر درآمدزایی برای برخی و هزینه برای مردم است.