چالش تعطیلات رسمی
نایبرئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی از قرارگرفتن «لایحه اصلاح ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری» درباره تعطیلی پنجشنبهها در دستور کار هفته جاری کمیسیون اجتماعی خبر داده و دیگر همکار او، ولی اسماعیلی، از طرحی گفته که به دنبال تعطیلی شنبههاست. مدتهاست موضوع ساماندهی تعطیلات کشور مطرح است.
از یک سو برخی نمایندگان از تعطیلات پراکنده منجر به بینالتعطیلین و کاهش چشمگیر کارآمدی بخش اداری گلهمند هستند و از سویی دیگر تعطیلی شنبه به جای روزهای نیمهتعطیل پنجشنبه را خواستارند تا حداقل از مراودات بینالمللی به مدت چهار روز در هر هفته محروم نشویم و همچنین تعطیلی ایران به دیگر کشورهای دنیا ازجمله کشورهای مسلمان نزدیک شود. تعطیلات پایانی هفته برخی کشورهای مسلمان مانند ترکیه و لبنان روزهای شنبه و یکشنبه و تعطیلات پایان هفته کشور پاکستان نیز روز یکشنبه است. همچنین تعطیلات پایان هفته در برخی از کشورهای مسلمان مانند قطر، عربستان، امارات، بحرین، سوریه، عراق و مالزی نیز جمعه و شنبه است. در اغلب کشورهای غیرمسلمان هم شنبه و یکشنبه روز تعطیل است. این در حالی است که در تقویم رسمی ما، تعطیلات پایان هفته تنها یک روز (جمعه) است. درحالحاضر با احتساب تعطیلات پایانی هفته و تعطیلات رسمی، ایران ۷۸ روز، برزیل ۱۱۳ روز، فرانسه، آلمان و ایتالیا ۱۱۵ روز، امارات و ترکیه ۱۱۸ روز، آمریکا ۱۱۹ روز، مالزی و بحرین ۱۲۰ روز، چین و ژاپن ۱۲۴ روز و عربستان ۱۲۶ روز تعطیلات رسمی دارند. بررسیها نشان دادهاند افزایش تعطیلات آخر هفته به دو روز با توجه به ساختار خاص اقتصادی ایران، به لحاظ صرفهجویی در هزینهها و افزایش بهرهوری سایر روزهای کاری، میتواند به رشد اقتصادی کشور کمک کند. این مهم باعث شد تا دولت سیزدهم لایحه تعطیلی پنجشنبهها را در قالب اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری به مجلس ارائه دهد. با توجه به اهمیت ساماندهی تعطیلات با هدف افزایش بهرهوری در سیستم اداری، مدتهاست بحث تغییر ساختار تعطیلات مطرح شده است و چندی پیش بود که ابوالفضل ابوترابی در گفتوگویی درباره تلاشهای مجلس و دولت برای ساماندهی تعطیلات کشور، بیان کرد: از آنجا که نصف مردم ایران بیشترین تعطیلات دنیا را دارند و نصف دیگر مردم کمترین تعطیلات دنیا را دارند، بحث ساماندهی تعطیلات موضوع مهمی است. اداراتی که در روز پنجشنبه تعطیل هستند، بیشترین تعطیلات دنیا را دارند و اداراتی که پنجشنبهها تعطیل نیستند، کمترین تعطیلات را دارند که میتوان گفت در این موضوع شاهد نوعی بیعدالتی هستیم. او در ادامه با بیان اینکه قطعا باید تعطیلات کشور ساماندهی شود، چراکه این تعطیلات آشفته ضربه بدی به کشور میزند، اظهار کرد: ما تنها کشوری هستیم که سه نوع تعطیلات داریم؛ تعطیلات ملی، شمسی و قمری. تعطیلی بین تعطیلات نیز زیاد است. این وضعیت اقتصاد کشور را بهشدت تحت تأثیر قرار میدهد.
پیشنهاد بنده تعطیلی روز جمعه و شنبه است
نماینده مردم نجفآباد در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: برای اینکه بتوانیم تعطیلات خود را ساماندهی کنیم، باید در وهله اول شکل تعطیلات را در کشور یکسان کنیم. این عضو کمیسیون امور داخلی با بیان اینکه روزهای شنبه و یکشنبه در سایر کشورهای دنیا تعطیل است، تصریح کرد: در سال ۱۹۹۸ در همایش کشورهای اسلامی توافق شد که کشورهای اسلامی به جای پنجشنبه، شنبهها را تعطیل کنند؛ بنابراین کشورهای اسلامی غیر از ایران و سوریه برای اینکه اختلاف تعطیلات خود را با دنیا کمتر کنند، روز جمعه و شنبه را تعطیل کردند. تعطیلی روز جمعه نیز که در قرآن آمده است و در همه کشورهای اسلامی تعطیل است. او ادامه داد: از نظر بنده ما هم باید این کار را انجام دهیم. سپس بر این مبنا تعطیلات اصلی خود را ساماندهی کنیم. این اصطلاحا ساماندهی تدریجی تعطیلات میشود. او گفت: با توجه به تجربهای که بنده در طول این سالها با کارکردن بر روی موضوع ساماندهی تعطیلات کسب کردهام، به این نتیجه رسیدم که ما باید به صورت تدریجی تعطیلات را ساماندهی کنیم. در وهله اول باید یک زبان واحد در حوزه تعطیلات داشته باشیم و در سطح کل کشور عدالت را در این حوزه برقرار کنیم. در گام بعدی برای اینکه به تعطیلات سایر کشورهای دنیا نزدیک شویم، پنجشنبه را روز کاری اعلام کرده و جمعه و شنبه را تعطیل کنیم. ابوترابی افزود: دولت در حال تهیه لایحهای برای اعلام تعطیلی سراسری روز پنجشنبه و جمعه است، اما از نظر بنده این تعطیلی باید مانند کشورهای اسلامی روز جمعه و شنبه باشد.
پیشبینی تعطیلی پنجشنبهها در لایحه دولت
با اینکه همفکران ابوترابی چه در مجلس و چه در میان کارشناسان کم نیستند، اما لایحه دولت از تعطیلی پنجشنبهها حکایت دارد و عباس گودرزی، نماینده مردم بروجرد و اشترینان، در مطلبی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشته است: «لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری مشهور به تعطیلی پنجشنبهها در دستور کار این هفته کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی قرار دارد. در این لایحه علاوه بر الزام دستگاههای اجرائی اعم از ستادی و استانی به تعطیلی پنجشنبهها، نکات درخور توجه دیگری هم ذکر شده است. ساعات کار کارکنان دولت از
۴۴ ساعت در هفته به ۴۲ساعتو ۳۰ دقیقه تقلیل مییابد. همچنین کارمندان میتوانند با موافقت دستگاه اجرائی ساعات کار خود را تا یکچهارم ساعات کار روزانه (حداکثر ۱۰ ساعت) تقلیل دهند که البته حقوق و مزایا و محاسبات سوابق خدمتی آنها نیز متناسب با ساعات کار آنها تعیین خواهد شد. این لایحه شامل بخش عملیاتی، مراکز و واحدهای خدماترسانی نظیر واحدهای ذیربط بهزیستی، بانکها، بیمارستانها، مراکز بهداشتی، درمانی، اماکن ورزشی و واحدهای نظامی، انتظامی و امنیتی نخواهد شد. البته این لایحه موافقان و مخالفانی دارد که طبعا متن نهایی در صورت هرگونه تغییرات، پس از تصویب اعضای کمیسیون اجتماعی به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارجاع خواهد شد».
در مسائل بینالمللی نمیتوانیم خلاف موج شنا کنیم
در همین زمینه محسن پیرهادی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، معتقد است که «در مسائل بینالمللی نمیتوانیم خلاف موج شنا کنیم. باید تبعات تعطیلی پنجشنبه و جمعه بر اقتصاد کشور را نیز در نظر بگیریم. درحالحاضر تعطیلی پایان هفته در اغلب کشورهای دنیا روز شنبه و یکشنبه است. تعطیلات پایان هفته کشورهای مسلمان نیز روزهای جمعه و شنبه تعیین شده است. در این الگوی مشخص ما نمیتوانیم با تعطیلی روزهای پنجشنبه عملا چهار روز خود را از مراودات بینالمللی محروم کنیم. باید برای کاستن از هزینه افزایش تعطیلات رسمی کشور تعطیلات را حتیالمقدور بر حسب مبادلات بینالمللی یکسانسازی کنیم؛ تعطیلات کشورهای مسلمان مبنی بر تعطیلی جمعه و شنبه درستتر از تعطیلی پنجشنبه و جمعههاست». این عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس تصریح کرد: رفع تبعیض از همه نیروهای شاغل در تعطیلات همگانی، گامی مهم و ضروری است که باید شامل حال همه کارکنان اعم از دولتی و بخش خصوصی شود. توجه به طیف کمتر از ۲۰درصدی کارمندان دولت نهتنها منجر به توسعه گردشگری مدنظر دولت نمیشود، بلکه هدف بهرهروی مستتر در دل لایحه را نیز طبقاتی خواهد کرد. اگر فقط برای بهدستآوردن یک هدف فرعی کلیت اقتصاد آسیب ببیند، گویی انگار خواستیم ابرو را درست کنیم اما چشم را هم کور کردیم.
طرح و لایحه را ادغام میکنیم
ولی اسماعیلی، دیگر نماینده مجلس نیز از برنامه بهارستاننشینان برای ساماندهی تعطیلات همزمان با لایحه دولت خبر داده و گفته است: ما نیز در کمیسیون اجتماعی مجلس بررسی طرحی با عنوان تعطیلی پنجشنبهها و شنبهها را در دستور کار داریم که لازم است بررسی کنیم تا در صورت امکان این طرح و لایحه را ادغام کرده و در قالب لایحهمحور پیگیری کنیم.