غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: مشهور است که «جنگ ها را انسان‌ های عجول آغاز می کنند و مردم صبور تبعات و مصیبت های آن را تحمل می کنند و آخر الامر این انسان ها و‌ دولت های دوراندیش هستند که با زیرکی تمام، میوه ها و‌ ثمرات آن را به نفع خود برداشت می کنند.»

بخشی از حامیان وطنی روسیه، مشعوف از حمله این کشور به اوکراین، حکم به پیروزی قطعی ولادیمیر پوتین داده، آنچنان که گوئی نتیجه نهائی یک جنگ به سادگی در همان چند روز اول مشخص می شود‌. اما تاریخ در مورد این قصاوت زود هنگام حکم دیگری می‌دهد. بهتر است زیاد دور نرویم و از آغاز جنگ جهانی دوم سال ۱۹۳۹ (۸۳ سال پیش) تجارب جنگ‌های بزرگ قبلی را مرور ‌کنیم.

آلمان با حملات برق آسا تمام اروپا به جز سوئیس، اسپانیا و پرتغال را تصرف کرد، ایتالیا متحد آدولف هیتلر، کشورهای شمال آفریقا را و ژاپن دیگر متحد آلمان تمام جنوب شرق آسیا را تصرف کردند، اما بعد از ۷ سال نهایتاً هیتلر خودکش کرد، موسولینی به دار آویخته شد و ژاپن بی قید و شرط تسلیم شد.

آمریکای قدر قدرت، از در جنگ با کشور جهان سومی ویتنام درآمد، بعد از ۲۰ سال با ۵۵ هزار کشته، آخرین نیروهایش از پشت بام سفارتش در سایگون با بالگرد فرار کردند، نتیجه جنگ علاوه بر شکست خفت بار آمریکا، متحد شدن دو کشور ویتنام شمالی و جنوبی با هم بود.

اتحاد جماهیر شوروی غول نظامی جهان، به کشور فقیر و عقب مانده افغانستان لشگر کشید، بعد از سال ها جنگ بی حاصل دست از پا درازتر عقب نشست. بی تردید شکست در افغانستان یکی از عوامل مهم فروپاشی آن امپراتوری عظیم بود.

صدام در سودای فتح سه روزه خوزستان و قد کشیدن در قامت قهرمان قادسیه، علی رغم حمایت‌های بی دریغ شرق کمونیست و غرب سرمایه داری در باتلاقی عمیق فرو رفت، بعد از ۸ سال با بجا گذاشتن کشوری ویران و ملتی خسته از جنگ بی هیچ دستاوردی از آن جنگ خارج شد، برای جبران شکست از ایران، کشور کوچک کویت را اشغال کرد، در پی این حماقت، آخرالامر در سوراخی دستگیر و به دار آویخته شد.

آمریکای درس نیاموخته از ویتنام، به افغانستان و عراق، جنگزده، تحت تحریم و فقیر یورش برد، بعد از ۲۰ سال جنگ، تحمل هزاران کشته و زخمی و صرف ۷ هزار میلیارد دلار بی هیچ دستاوردی از هر دو کشور بخصوص افغانستان مفتضحانه عقب نشینی کرد.

عربستان بزرگ‌ترین انبار سلاح های پیشرفته جهان، با همراهی خیل متحدان تا بن دندان مسلح خود به یمن، فقیرترین کشور خاورمیانه با رویای جنگی آسان و حداکثر یک هفته ای حمله کرد، ۷ سال از شروع این جنگ گذشته نه تنها به هیچ نتیجه ای نرسیده است، بماند که عربستان نمی داند چطور خود را از باتلاق یمن خارج کند.

شب دراز است و قلندر بیدار، بنابراین به دوستداران هیجان زده وطنی روسیه توصیه می‌کنم با غلبه بر هیجان ناشی از پیروزی های اولیه روسیه در اوکراین صبوری پیشه کنند و از برگزاری جشن زود هنگام پیروزی خودداری کنند و چه بسا لازم باشد برای روشن شدن نتیجه نهایی جنگ سال ها صبر کنند. از کجا معلوم جنگ روسیه با اوکراین سر پوتین را به باد ندهد؟ همانطور که سر هیتلر، موسولینی و صدام را به باد داد.

مشهور است که «جنگ ها را انسان‌ های عجول آغاز می کنند و مردم صبور تبعات و مصیبت های آن را تحمل می کنند و آخر الامر این انسان ها و‌ دولت های دوراندیش هستند که با زیرکی تمام، میوه ها و‌ ثمرات آن را به نفع خود برداشت می کنند.»