دچار «بد تصمیمی» در سیاست ورزی شده ایم/ چنانچه رابطه ی ما با غرب حل نشود تحریم ها برداشته نخواهد شد

اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی در دولت های یازدهم و دوازدهم در یادداشتی نوشت«کشور نیازمند چند صد میلیارد سرمایه گذاری در بخش های نفت،گاز و برق است و زمان اتخاذ تصمیم های سخت فرا رسیده است.»سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی که از سال 97 آغاز شد باعث شده سرمایه گذاری در زیرساخت های اساسی کشور صورت نگیرد و این امر موجب مستهلک شدن تولید برق،گاز و برخی دیگر از شاخص های تولید انرژی شده است.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با غلامعلی رجایی فعال سیاسی و استاد دانشگاه انجام داده که در ادامه می خوانید:

با توجه به اینکه روند تحریم اشخاص و نهادها علیه ایران در حال افزایش است شما علت تحریم ها را چه می دانید؟

برای پاسخ به این پرسش لازم است اشاره ای کنم به نامه مرحوم هاشمی رفسنجانی به امام.آقای هاشمی در این نامه نوشتند تا حضرتعالی زنده هستید لازم است که چندین مسئله و مشکل را حل کنید.مسئله اول جنگ است. بعد شما کسی قدرت پایان دادن به جنگ را ندارد.دومین مسئله رابطه با آمریکا است که بعد از شما کسی نمی تواند در این ارتباط تصمیم گیری کند.

محتویات این نامه مشکلات مبتلابه امروز جامعه ماست.تکلیف ایران با غرب باید روشن شود. ایران به رغم ظرفیت های داخلی اما امکان تعامل سازنده با غرب را ندارد و این مسئله به دلیل رابطه تنش آلود با آمریکاست.
به طور مثال در دولت مهندس بازرگان می رفت که رابطه ایران-آمریکا ترمیم شود و ابتدا در سطح کاردار و بعد سفیر روابط تهران-واشنگتن عادی پیش برود اما غائله اشغال سفارت آمریکا باعث شد که دولت او هم مجبور به استعفا شود.

متاسفانه نه تنها مسئله رابطه با آمریکا حل نشد بلکه نزدیکی بیش از حد به شرق آنقدر پیش رفت که در مسائل مختلف مانند جنگ اوکراین هم متهم شدیم.حتی در مسئله چین هم درگیر همین شرایط شدیم و باعث شد علیه ما موضع بگیرد.این موضوع هم طبیعی است،کشورها هرجا که منافع آن ها تامین شود گام برمی دارند.

سیاست نزدیکی به روسیه و چین برای ایران دستاورد چندانی نداشته است. تاجایی که قالیباف به مسکو رفت و پوتین وقت ملاقات نداد.این اتفاق بسیار ناخوشایند بود.ایران در نحوه تعامل خود با روسیه باید تجدید نظر کند.خصوصا در ماجرای اوکراین ایران باید از تعهدات و همراهی های خود با مسکو برگردد.

تا ایران رابطه اش را با غرب حل نکند مسئله تحریم ها به طور اساسی حل نخواهد شد.مشکلات ایران و آمریکا هم باید گام به گام حل شود اینکه توقع داشته باشیم یک شبه 10مسئله مورد اختلاف حل و فصل شود اساسا امکانپذیر نیست.

در برخی مقاطع نقاط مشترکی بین ایران و آمریکا به وجود آمد که می شد از آن استفاده کرد.به طور مثال مبارزه با داعش هدفی مشترک برای دو کشور بود هرچند که به گفته کلینتون داعش را آمریکا به وجود آورد ویا در مسئله برجام هم ماه ها ظریف با مقامات آمریکا مذاکره کرد و اهداف مشترکی ترسیم شد.

بنابراین از این نقاط قوت باید استفاده کرد و از مذاکره یک تابو نساخت.هنوز هم می توان امیدوار بود که با تعقلی که در دموکرات ها است برجام نتیجه دهد.ایران هم برای برداشت قدم های لازم باید اعلام آمادگی کند.

به نظر شما گام اساسی برای پر شدن شکاف اجتماعی بین مردم و دولت چیست؟
انتخابات مجلس یازدهم و ریاست جمهوری سیزدهم از جهاتی پیام خوب و از جهاتی دیگر پیام تلخ و منفی داشت.

پیام خوب انتخابات 1400 این بود که مردم نشان دادند حاکمیت یکپارچه را نمی پسندند و لذا مشارکت در انتخابات پایین بود.

پرسشی که بنده از مجموعه حاکمیت دارم این است که آیا قرار است با همان فرمان انتخابات98 و 1400 پیش بروند؟ و ایا با همین درصد پایین مشارکت مردم می خواهند در عرصه خارجی با سایر کشورها چانه زنی کنند؟یا اینکه معتقدند مشارکت مردم باید افزایش یابد و به گفته رهبری حماسه سیاسی اتفاق بیفتند.

اگر حاکمیت خواهان افزایش مشارکت است باید سلیقه های مختلف در انتخابات به صحنه بیایند.در این صورت مردمی که ساکت هستند و در اعتراضات به خیابان نیامدند به کسانی رای می دهند که سفره و معیشت آنها را بهتر مدیریت کند.

متاسفانه در هیچ مقطعی اعتبار کشور و مردم مثل امروز به ارزش پول ملی وابسته نبوده است.امروز آن چیزی که در جامعه تمام مردم را گرفتار خود کرده است قیمت دلار و کاهش ارزش ریال است.
کشور اگر استقلال سیاسی دارد استقلال اقتصادی هم باید داشته باشد.به چه دلیل پول ملی تا این حد باید وابسته به دلار باشد و فراز و فرود داشته باشد.البته مسائل اقتصادی آن در جای خودش باقی است اما مردم مطالبه می کنند که همین یک قلم را مدیریت کنید و به آن ثبات دهید.چطور افغانستان،عراق و سوریه به رغم مشکلات توانسته اند ثبات ارزش پول خود را تاحدی حفظ کنند. به نظر بنده در دوسال باقی مانده از دولت سیزدهم باید این مسئله حل شود. بنده نمی دانم آقای رئیسی برای دوره بعد کاندید می شود یا خیر ولی توصیه می کنم ایشان برای انتخابات ریاست جمهوری آینده نامزد نشوند. رئیس تلاش خود را انجام دهد و فقط همین مسئله دلار را حل کند. برای اینکه دیپلماسی دولت هم موفق عمل کند باید جلوی تندروها گرفته شود.تندروهایی مانند جواد لاریجانی،کریمی قدوسی و... باید ساکت شوند.مانند برخی تندروهای دیگر که مسئله شان فقط روحانی بود چرا برای شرایط سخت امروز گلو پاره نمی کنند. بنابراین حل مشکل معیشت و رویکرد جدید در انتخابات پیش روی مجلس دو مسئله مهم پیش روی حکمرانی کشور است.مردم باید بتوانند به آنکه می خواهند رای بدهند.اشتباهاتی مانند رد صلاحیت جهانگیری و لاریجانی نباید تکرار شود و مردم بدانند دیگر چنین مانعی در انتخابات نخواهد بود. راه حل آشتی با صندوق رای حذف نظریه استصوابی است.بنده حتی پیشنهاد می کنم برای همین یک دوره تنظارت استصوابی را بردارند اگر نتیجه نداد از دوره بعد مجدد آن را فعال کنند. دیپلماسی داخلی مهمتر از دیپلماسی خارجی است.در دیپلماسی داخلی دچار «بد تصمیمی» شده ایم.به طور مثال دولت می توانست از افراد توانمند تر استفاده کند.چرا از امثال ظریف و زنگنه در شرایط دشوار فعلی استفاده نمی شود؟ امیر عبداللهیان تشریح کند که در 18ماهی که وزیر خارجه شده چه دستارودی داشته است؟باید از برخی تصمیم ها برگردیم و تجدید نظر کنیم.

قطع اینترنت و فیلتریک مصداق بد تصمیمی در کشور است.دولت مجدد می خواهد فیلترینگ برخی برنامه ها را بردارد اما پرسش این است که هزینه چنین تصمیماتی را چه کسی میدهد؟

فیلرینگ باعث میلیاردها تومان ضرر بخش خصوصی و بیکاری بسیاری از فعالان این حوزه شد.متاسفانه بدون هماهنگی مردم برخی خدمات مانند تلفن و گاز گران شد.بنده توصیه می کنم با توجه به اینکه وزیر نفت فروش نفت را مثبت ارزیابی میکند دولت بر مدار گرانی اقلام و خدمات حرکت نکند.همانطور که ترمز برای قیمت بنزین کشیده شد ترمز قیمت سایر اقلام و خدمات هم باید کشیده شود.