در حالی در لایحه بودجه سال آینده، دولت اجازه واردات خودرو تا سقف 2 میلیارد دلار را صادر کرده که به گفته کارشناسان در صورتی که برنامه تولید و واردات خودرو دقیق مشخص باشد؛ مثلا به تعداد کافی و به صورت ماهیانه تا چند سال آینده واردات انجام شود، با عرضه خودرو در بورس کالا می‌توان آشفتگی این بازار را تا حدی برطرف کرد. 

در این میان بسیاری از تحلیلگران نیز بر این باور هستند که اگر قوانین واردات خودرو اصلاح شود، یا امکان مالی خرید تامین شود، می‌تواند این بازار را تا حدودی ساماندهی کرد. 

حالا در شرایطی که عرضه خودرو در بورس کالا شدت گرفته، شورای رقابت با استناد به بند ۵ ماده ۵۸ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، دستورالعمل تشکیل«کارگروه تخصصی خودرو» را با هدف بازنگری دستورالعمل تنظیم قیمت خودرو و پایش و ارزیابی عملکرد بازار خودرو، تصویب کرده است.

 به گزارش روابط عمومی مرکز ملی رقابت؛ با توجه به منقضی شدن مدت زمان شصت و سومین مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی مورخ ۲۸ مهرماه ۱۴۰۰، در خصوص تنظیم بازار خودرو، دستورالعمل تشکیل کارگروه تخصصی خودرو توسط شورای رقابت به تصویب رسید. 

بر این اساس دستورالعمل بازار خودرو که شامل تنظیم قیمت، مقدار و شرایط دسترسی آن است، توسط کارگروه تخصصی خودرو تدوین می‌شود. همچنین پایش و ارزیابی ساختار و عملکرد بازار خودرو با تأکید بر موضوع رقابت یکی از وظایف مهم این کارگروه است.

 البته بر اساس ماده ۳ این دستورالعمل، تصمیمات کارگروه باید به تصویب شورای رقابت برسد. گفتنی است بر اساس درخواست کارگروه فوق‌الذکر، لازم است عرضه‌کنندگان خودرو گزارش عملکرد ۶ ماهه و یا دوره‌های زمانی مورد درخواست را در جلسات کارگروه ارائه دهند.

 از طرفی گفته می‌شود اعضای ۵ نفره کارگروه را دو نفر از اعضای شورای رقابت، رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، رئیس جامعه حسابداران رسمی ایران و یک صاحب نظر در حوزه خودرو تشکیل می‌دهند. رئیس کارگروه نیز از میان دو عضو شورا تعیین می شود. همچنین نمایندگان سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربطی مانند وزارت صمت، انجمن واردکنندگان خودرو، انجمن خودروسازان، شرکت‌های خودروساز و ... به صورت موردی و بر اساس موضوع جلسات به کارگروه تخصصی خودرو دعوت خواهند شد.

 بورس ترمز قیمت‌ خودرو را کشید

عرضه خودروها در بورس کالا باعث کاهش قیمت این کالا شده است؛ اتفاقی که یک کارشناس بورس کالا بر این باور است که اگر ادامه یابد، ایران را به صادرکننده خودرو و قطعات خودرویی در منطقه تبدیل خواهد کرد. 
سوالی که می‌توان مطرح کرد این است که در صورت ادامه یافتن واردات خودرو در کنار عرضه خودرو در بورس، قیمت اتومبیل‌های داخلی یا حتی خارجی به کجا خواهد رسید؟. 

بسیاری از فعالان بازار بر این باور هستند که عرضه خودرو در بورس در کنار واردات، یکی از بهترین‌ راه‌کارها برای کاهش قیمت خودرو است. با این همه اما پاسخ روشنی برای این سوال وجود ندارد و چیزی که فعلا مشاهده می‌شود روند صعودی قیمت‌ها در بازار است. بر اساس گزارش‌ها، دو روز گذشته پژو ۲۰۷ دستی و اتوماتیک، شاهین و تارادستی در بستر بورس کالا عرضه شدند و آمارها حاکی از آن است که همه این خودروها با کاهش قیمت نسبت به عرضه‌های قبلی به فروش رسیدند.

 بر این اساس، میانگین قیمت فروخته شده هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی سفید که روز گذشته روی تابلوی معاملات بورس کالا رفت، ۳۷۵.۷ میلیون تومان بود. درحالی که پژو ۲۰۷ دستی سفید در عرضه یازدهم دی با میانگین قیمت ۴۰۰ میلیون تومان و در عرضه چهارم دی با میانگین قیمت ۴۱۰ میلیون تومان فروخته شده بود. در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ دستی، ۶۶۸۳ دستگاه تقاضا شکل گرفت. کم‌ترین قیمت مَچ شده نیز هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی ۳۷۵.۷ میلیون تومان بود.

همچنین دو روز گذشته ۴۰۰۰ دستگاه شاهین در بورس کالا مورد معامله قرار گرفت و با تداوم و افزایش عرضه‌ خودرو در بورس کالا، شاهین در معاملات روز گذشته با همان قیمت پایه (قیمت درب کارخانه) ۳۰۴ میلیون تومان به فروش رسید. 

شاهین در عرضه قبلی (۳۰ آذر) با قیمت میانگین ۳۴۶.۸۹۷ میلیون تومان فروخته شده بود. طبق آمار، در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه شاهین، ۱۵۴۲ تقاضا شکل گرفت که این موضوع باعث شد شاهین با قیمت پایه به فروش رود. کم‌ترین قیمت مَچ شده هم همان قیمت پایه بود.

البته قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ دستی سفید در بورس کالا به علاوه ۱۳ درصد مالیات بر ارزش افزوده و ۴.۳۷۱ میلیون تومان هزینه‌های جانبی و کارمزد است. قیمت تمام شده شاهین در بورس کالا نیز به علاوه ۱۲ درصد مالیات بر ارزش افزوده و ۴.۳۷۱ میلیون تومان هزینه‌های جانبی و کارمزد است.

همچنین قیمت تارا دستی سفید در بورس کالا نیز با کاهش قابل توجهی روبه رو شد. روز گذشته ۲۰۰۰ دستگاه تارا دستی سفید با قیمت میانگین هر دستگاه ۳۵۱.۲ میلیون تومان فروخته شد. این درحالی است که تارا دستی در عرضه ۲۳ آذر با قیمت میانگین ۴۰۵.۳۹ میلیون تومان فروخته شده بود. در برابر عرضه ۲۰۰۰ تارا دستی، تقاضای ۲۵۲۲ دستگاه شکل گرفت که در نهایت با تنها ۳۶.۹۵ درصد رقابت فروخته شد. کمترین قیمت مَچ شده برای تارا دستی نیز ۳۵۰.۵ میلیون تومان ثبت شد.

البته قیمت تمام شده تارا دستی سفید در بورس کالا به علاوه ۱۳ درصد مالیات بر ارزش افزوده و ۴.۳۷۱ میلیون تومان هزینه‌های جانبی و کارمزد است.

در نوبت پایانی عرضه دو روز گذشته بورس کالا، قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید هم با کاهش قابل توجهی روبه‌رو شد. هر دستگاه پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید با میانگین قیمت ۴۳۳.۵ میلیون تومان در معاملات تالار خودرو فروخته شد. 

قیمت خودرو در ۲۶ آذر امسال با میانگین ۴۸۰.۵۱ میلیون تومان فروخته شد. در برابر عرضه ۲۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ اتوماتیک، تقاضای۲۵۴۱ دستگاه شکل گرفت که همان میزان عرضه فروخته شد. کمترین قیمت مچ شده برای هر دستگاه ۴۳۳.۵ میلیون تومان بود.

قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید در بورس کالا به علاوه ۱۲ درصد مالیات بر ارزش افزوده و ۴.۳۷۱ میلیون تومان هزینه‌های جانبی و کارمزد است.

 آینده تداوم عرضه خودرو در بورس چه خواهد بود؟

در این راستا، همایون دارابی- کارشناس بازار سرمایه - در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه عرضه خودرو در بستر بورس کالا اقدام مثبتی محسوب می‌شود، عنوان کرد: «شاهد تاثیر مثبت اقدام مذکور هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف کننده هستیم.

 از طرف دیگر سود دلالان و رانتی که توزیع می‌شد قطع می‌شود. می‌تواند به صنعت خودرو و مردم کمک کند. نباید فراموش کنیم که چند سال قبل، زمانی که فولاد در بورس کالا عرضه شد، ایران یک واردکننده فولاد بود اما اکنون با وجود تحریم‌ها و مشکلات به مدد بورس کالا و عرضه محصولات فولادی در بستر این بورس به یک صادرکننده قوی فولاد در آسیا تبدیل شده‌ایم.» 

وی ادامه داد: «درمورد خودرو هم این اتفاق خواهد افتاد. اگر خودروساز بتواند دست دلال و رانت‌جویان را از فروش خود قطع کند، می‌تواند بدهی بانکی خود را پرداخت کند، می‌تواند زیان ۱۱۰ هزار میلیاردی خود را پوشش دهد، می‌تواند صنعت قطعه سازی را با سفارش قطعات بیشتر راه بندازد، می‌تواند کارگران و سهام‌داران را راضی نگه دارد، می‌تواند با تولید بیشتر و ارزان‌تر قیمت واقعی خودرو را در بازار کاهش دهد و در نهایت می‌توان حتی در بازار منطقه اقدام به صادرات قطعه و خودرو کند.» 

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اگر کل محصولات شرکت‌های خودروسازی در بورس کالا عرضه شود، تا چند سال آینده شاهد اتفاقی خواهیم بود که در صنعت فولاد رخ داد.