دولت موسوی:قیمت دلار سال اول 27 تومان سال هشتم 120 تومان
دولت هاشمی رفسنجانی:قیمت دلار سال اول 120 سال هشتم 478 تومان
دولت خاتمی:قیمت دلار سال اول 478 سال هشتم 904 تومان
دولت احمدی نژاد:قیمت دلار سال اول 904 سال هشتم 3600 تومان
دولت روحانی: قیمت دلار سال اول 3600 سال هشتم 24995 تومان

دولت رئیسی: سال اول 24995 تومان سال دوم 40000 تومان

کارشناسان و اقتصاددانان در ارتباط با بحث افزایش نرخ ارز به طور مشخص دلار دلایل زیادی را بر می شمرند.از تورم گرفته تا سوداگری در بازار ارز دلایلی هستند که اقتصاددانان معتقدند ریشه افزایش قیمت دلار محسوب می شود.اما مهمترین دلیل افزایش نرخ ارز کاهش عرضه آن در بازار است.مسئولان همواره بر ذخایر مناسب ارزی در کشور تاکیید داشته اند.روز گذشته وزیر صمت گفت که از ابتدای امسال تا پایان آذرماه بیش از 42 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی داشته ایم.علاوه بر وی وزیر اقتصاد،وزیر نفت،رئیس کل بانک مرکزی گفته اند که ذخایر ارزی کشور در وضعیت خوب و مناسب است اما مردم آثار آن را در زندگی خود مشاهده نمی کنند. اما این ذخایر بسته به حجم و پتانسیل اقتصادی کشور به نظر می آید در شرایط مطلوب قرار ندارد.یکی از روش های تامین ارز و عرضه آن به بازار صادرات نفتی و غیر نفتی و به تبع بازگشت ارز حاصل از آن است.این موضوع رابطه مستقیمی با روابط بین الملل و تحریم ها دارد.تا مادامی که تحریم ها علیه ایران ادامه داشته باشند مبادلات تجاری با سایر کشورها دشوار خواهد بود و نمی توان روی درآمد حاصل از آن یک حساب دقیق و پایدار باز کرد. مرور رویداد ها و حوادث نشان می دهد که هر گاه تنش بین ایران و غرب علی الخصوص آمریکا بالا گرفته بازار داخلی نسبت به آن واکنش منفی نشان داده است.رابطه ایران در دولت های موسوی،هاشمی رفسنجانی و خاتمی و دولت اول روحانی با غرب خصمانه نبود به همین دلیل قیمت دلار در این دولت ها نسبت به دولت های احمدی نژاد و دولت دوازدهم و سیزدهم پایین تر بود.در ادامه به مرور برخی از اظهارات داخلی که باعث افزایش قیمت ارز شده را می خوانید»: در ۳۳ سال گذشته نرخ دلار در بازار غیر رسمی کشور همواره روند صعودی را طی کرده، به طوری‌که نرخ دلار آزاد از ۱۰ تومان در سال ۵۷ به ۱۹۰۰ تومان در حال حاضر رسیده است. قیمت دلار در بازار غیر رسمی در سال ۱۳۵۷ معادل ۱۰ تومان، در سال ۵۸ حدود ۱۴ تومان، در سال ۵۹ معادل ۲۰ تومان، در سال ۶۰ حدود ۲۷ تومان، در سال ۶۱ حدود ۳۵ تومان و در سال۶۲ حدود ۴۵ تومان بوده است. همچنین نرخ دلار آزاد در سالهای ۶۳ تا ۶۷ به ترتیب ۵۸ تومان، ۶۱ تومان، ۷۴ تومان، ۹۹ تومان و ۹۶ تومان فروش می رفت، اما در سال ۶۸ با ادامه روند صعودی قیمت آن سه رقمی شد به طوریکه در این سال به ۱۲۰ تومان افزایش یافت. این افزایش قیمت باعث رسیدن نرخ دلار در بازار آزاد به حدود ۱۴۱ تومان در سال ۶۹ شد، در سال ۷۰ نرخ دلار با حدود یک تومان افزایش به ۱۴۲ تومان رسید.

دلار آزاد در سال ۷۱ حدود ۱۴۹ تومان، در سال ۷۲ حدود ۱۸۰ تومان بود و در سال ۷۳ به بیش از ۲۶۳ تومان رسید، این روند صعودی قیمت ادامه یافت و در سال ۷۴نرخ دلار را به یکباره طی یکسال به ۴۰۳ تومان رساند.
نرخ فروش دلار در بازار غیر رسمی در سال ۷۵ نیز روند افزایشی را همچنان ادامه داد تا به ۴۴۴ تومان افزایش یافت، نرخ دلار در سال ۷۶ به ۴۷۸ تومان رسید، اما دوباره در سال ۷۷ با روندی جهشی مواجه شد و به نرخ ۶۴۶ تومان صعود کرد. قیمت دلار آزاد در سال ۷۸ از نرخ ۶۴۶ تومان سال ۷۷ به ۸۶۳ تومان افزایش یافت، اما در سال ۷۹ برای اولین بار روند نزولی را تجربه کرد و به ۸۱۳ تومان رسید، روند نزولی طی دو سال پس از آن نیز ادامه یافت به طوریکه در سال ۸۰ و ۸۱ به ترتیب نرخهایی حدود ۷۹۲ تومان و ۷۹۹ تومان را تجربه کرد.

نمودار قیمت دلار در ۱۰ سال گذشته

بر اساس جدول قیمت دلار در ۱۰ سال گذشته، در سال ۹۰ با تشدید شایعات در مورد محدودیت درآمدهای نفتی، نرخ ارز افزایش یافت. نرخ غیررسمی ارز در پایان سال ۱۳۸۹ معادل ۱۰۳۳ تومان بود، اما در پایان اسفند ماه ۹۰، قیمت ارز بازار آزاد ایران ۱۸۹۲ تومان تعیین شد. به این معنی که قیمت دلار سال ۹۰ و نرخ ارز غیررسمی، ۸۳ درصد افزایش یافت. حداکثر افزایش قیمت مربوط به دی ماه این سال و افزایش ۱۸ درصدی نرخ ارز در یک ماه بوده است.

شوکی که در سال ۹۰ رخ داد، در سال بعد نیز ادامه یافت و در تابستان ۹۱ نرخ ارز از حدود ۱۸۰۰ تومان در تیرماه به حدود ۲۳۰۰ تومان افزایش یافت. افزایش ناگهانی بعدی نرخ ارز در مهرماه ۱۳۹۱ اتفاق افتاد که در این ماه نرخ ارز نزدیک به ۹۰۰ تومان بالا رفت و به ۳۱۸۲ تومان رسید.

البته در سال ۱۳۹۱ دامنه نوسانات نرخ ارز بسیار بالا بود و ارزش دلار نیز به ۴۰۰۰ تومان رسید. اما پس از آن زمان کاهش یافت و در سال جاری بین ۳۰۰۰ و ۳۱۰۰ تومان نوسان داشت.

بر اساس تغییرات میانگین نرخ ارز در ماه‌های فروردین تا اسفند از سال ۹۳ تا ۹۶، نرخ ارز هر سال از مهر تا دی ماه افزایش قابل توجهی داشته و پس از دی ماه کمی کاهش می‌یابد، اما به نقطه قبلی برنمی‌گردد. مثلا در فروردین ۹۳ نرخ ارز ۳۰۹۹ تومان بود و در پایان آذر همان سال این رقم از ۳۵۰۰ تومان فراتر رفت. اما در بهمن و اسفند مجددا کاهش یافت و به ۳۳۹۳ تومان رسید.

در سال ۹۴ نیز وضعیت به همین منوال بود و تا مرداد ماه قیمت دلار در محدوده ۳۳۰۰ تومان قرار داشت. اما در شهریور ماه به ۳۴۰۰ تومان می‌رسد و این روند در مهر، آبان، آذر و دی ادامه دارد و به ۳۶۷۳ تومان می‌رسد. این رقم همچنان ۱۲۹ تومان بیشتر از سال ۱۳۹۳ است.

نمودار قیمت دلار در سال ۱۴۰۱

دلار ابتدای سال ۱۴۰۱ را با نرخ ۲۷ هزار تومان آغاز کرد اما روند آن افزایشی بود. به طوری که در اواسط آبان، با توجه به نرخ دلار در صرافی بانک ملی، کانال ۳۳ هزار تومان برای آن ثبت شد. البته این نرخ، میانگین قیمت دلار در ۱۸ روز اول آبان ماه است. درحالی‌که از نظر برخی کارشناسان اقتصادی، علت اصلی افزایش نرخ دلار در این بازه، تورم است. ۸ آبان به ناگهان، دلار از ۳۲ هزار تومان به ۳۶ هزارتومان رسید. نمودار قیمت دلار در سال ۱۴۰۱ را می‌توانید در زیر بررسی نمایید:

بنابراین روند افزایشی قیمت دلار همانطور که آورده شد نشان می دهد وابستگی زیادی نسبت به تحولات سیاسی دارد.حذف صلح و ثبات در تعاملات سیاسی می تواند در ثبات بازار ارز نیز تاثیر گذار باشد.اینکه رئیس جمهور در ابتدای دولت بارها تاکیید کرده که معیشتی مردم را به مذاکرات خارجی گره نمی زنیم عملا قابلیت اجرایی ندارد.زیرا تاکنون مشاهده شده که دولت به رغم تلاش ها برای اتکای داخلی اقتصاد اما تحولات عرصه سیاست خارجی با یک خبر می تواند در اقتصاد کشور تاثیر گذار باشد.