آموزش و پرورش رها شده است
محمدرضا نیک نژاد، کارشناس آموزشی به خبرنگار «جوان آنلاین» میگوید: «تعطیلات مرتبط با آلودگی هوا هر ساله اتفاق میافتد با این تفاوت که سال به سال به شدت آن افزوده میشود. در حالی که مقصر آلودگی هوا سایر دستگاهها و سازمانها هستند، اما خسارت آن گریبانگیر آموزش و پرورش و دانش آموزان شده است، چرا که مدارس تعطیل میشوند و کیفیت آموزش به پایینترین حد خود میرسد.»
هوا آلوده است و به همین دلیل مدارس را تعطیل کردند و مسئولان آموزش و پرورش گفتند آموزشها به صورت آنلاین برگزار شود. در روزهای آینده و با شروع بارش برف در بسیاری از نقاط کشور نیز ممکن است مدارس مجددا تعطیل شود و دانش آموزان درگیر آموزش مجازی و بیکیفیت شوند. همه اینها در شرایطی اتفاق میافتد که قرار بود پس از دو سال تعطیلی مدارس به دلیل شیوع کرونا، کمبودها و کاستیهای پیش آمده در سال تحصیلی جاری جبران شود، اما در عمل، آن اتفاقی که رخ داد آسیب بیش از پیش به روند آموزشی بوده است. چرا که آموزش مجازی در دوران کرونا، افت تحصیلی آشکار و پنهان قابلتوجهی را هم میان دانشآموزان رقم زد. این مسئله زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند که نتیجه دو سنجش بینالمللی «تیمز» و «پرلز» در سال ۲۰۱۹ نشان داده بود که عملکرد تحصیلی دانشآموزان ایرانی پایینتر از میانگین بینالمللی آن بوده است؛ و بدتر اینکه کارشناسان آموزشی، آسیب تعطیلیهای مقطعی در میانه آموزش حضوری را بیشتر از دوره کرونا ارزیابی میکنند. چرا که از نگاه آنها، فاصله گرفتن دانشآموزان و معلمان از فضای آموزشی و باور به مقطعی بودن تعطیلات مدارس، جدیت آنها را در درسآموزی مجازی کاهش میدهد.
حال این سوال مطرح میشود که با شروع فصل سرما و سریال تکراری تعطیلی مدارس و آلودگی هوا چرا تدبیری برای جبران کاستیهای آموزش اندیشیده نمیشود؟
در این رابطه محمدرضا نیک نژاد، کارشناس آموزشی به خبرنگار «جوان آنلاین» میگوید: «تعطیلات مرتبط با آلودگی هوا هر ساله اتفاق میافتد با این تفاوت که سال به سال به شدت آن افزوده میشود. در حالی که مقصر آلودگی هوا سایر دستگاهها و سازمانها هستند، اما خسارت آن گریبانگیر آموزش و پرورش و دانش آموزان شده است، چرا که مدارس تعطیل میشوند و کیفیت آموزش به پایینترین حد خود میرسد.»
او با اشاره به اینکه تعطیلی مدارس در آلودگی هوا راهکار رفع آلودگی هوا نیست، اظهار میدارد: «قانون هوای پاک اجرا نمیشود و مدیرانی که برای اجرای این قانون مسئولیت دارند بیتفاوت از کنار آن عبور میکنند، در چنین شرایطی آلودگی هوا تشدید میشود و اولین تصمیم، تعطیل کردن مدارس است. آن وقت به جای اینکه مسئولان برای سومدیریتشان بازخواست شوند، جامعه برای حل مشکل عقبنشینی میکند و همین مسئله باعث میشود تا مسئولان از انجام وظایفشان شانه خالی کنند.»
نیک نژاد ادامه میدهد: «آنطور که مشخص شده، تعطیلی مدارس تاثیر چندانی در کاهش آلودگی هوا نداشته است بنابراین تعطیلی مدارس در زمستان، چاره کار نبوده ونیست و باید برای آن کارشناسانهتر فکر شود.»
او با بیان اینکه تصمیم به تعطیلی مدارس به مراتب آسیبی بیش از دوران کرونا به آموزش وارد خواهد کرد، میگوید: «با تعطیل کردن مدارس آن هم به صورت بیبرنامه، دانش آموزان جدیت خود را برای درس خواندن از دست میدهند و معلمان نیز قادر نیستند که به خوبی محتوای کتب درسی را آموزش دهند.»
این کارشناس آموزشی اظهار میدارد: «من با تعطیلی مدارس حتی در آلودگی هوا مخالف هستم و میگویم که باید برای ریشه حل معضل آلودگی هوا در سایر دستگاهها و سازمانهایی غیر از آموزش و پرورش اقداماتی انجام شود. متاسفانه آموزش و پرورش اولویت دهم به بعد در کشور است و به همین دلیل هر مسئلهای که ایجاد شود، تبعات آن، دامن آموزش و پرورش را میگیرد.»
نیک نژاد در پاسخ به این سوال که آیا تعطیلی دو هفتهای مدارس در زمستان و شروع مدارس از میانه شهریور ماه میتواند راهکار موثری باشد؟ میگوید: «آلودگی هوا یک آلودگی سیار است و نمیتوان زمان مشخصی را برای تعطیلی زمستانه مدارس مشخص کرد. به علاوه اینکه این آلودگی مربوط به چند شهر میشود و همه کشور درگیر آن نیست. به همین دلیل بهترین راهکار این است که به مناطق مختلف کشور اختیار داده شود تا براساس شرایط منطقهای خود میزان ساعت آموزش مصوب شده را به صورت حضوری برگزار کنند. البته این پیشنهاد در شرایطی اثرگذار خواهد بود که نظارت کافی و دقیق بر عملکرد مدارس مناطق مختلف وجود داشته باشد که حتما میزان ساعت مصوب شده را تکمیل کنند.»
او ادامه میدهد: «در دوران تعطیلی مدارس به دلیل شیوع ویروس کرونا، آسیبهای آموزشی زیادی بهخصوص در سه پایه اول تحصیلی اتفاق افتاد. قرار بود تا مسئولان آموزشی برای کمبودهای آموزشی برنامهریزی کنند تا بخشی از آن جبران شود، اما عملا این اتفاق نیفتاده و با این اوضاع آموزشی، آینده این دانش آموزان تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.»
نیک نژاد با اشاره به بیتوجهی به آموزش و پرورش در کشور تصریح میکند: «پژوهشگران آموزش و پرورش میگویند که آموزش و پرورش در اولویت دهم به بعد قرار گرفته است و وقتی بودجه، ساختار و درگیریهایش در اولویت نباشد نمیتوانیم شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه باشیم.»
او در پایان تاکید میکند: «آموزش و پرورش رها شده است و این رهاشدگی مربوط به همه دولتها در ادوار مختلف میشود. سالهاست که دولتها برای انداختن آموزش و پرورش بر دوش خانوادهها پیش رفتهاند و این پیشروی به اوج خود رسیده است. تا زمانی که رسانهها و فعالان مدنی در این زمینه سکوت کنند در حوزه آموزشی تحولی ایجاد نخواهد شد.»