چالش نگاه به شرق

الهه ابراهیمی

دبیر بخش خبر

بررسی مواضع اصولگرایان قبل و بعد از سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان

حضور رئیس‌جمهور چین در عربستان و امضای بیانیه‌ای درباره ایران توسط او، موجب شده تا بار دیگر شریک راهبردی بودن چین با ایران زیر سوال برود. کشوری که گرایش به سوی آن همواره تحت عنوان راهبرد «نگاه به شرق» مورد حمایت جریان اصولگرایی بوده و به خصوص در زمان دولت روحانی، از اینکه جریان مقابل به‌دنبال تعامل با تمامی کشورها از جمله اروپا و غرب در کنار چین و روسیه بود، مورد هجمه قرار می‌گرفت. حال چین در موضع ضد‌ایرانی قرار گرفته است. موضعی که در آن به‌صراحت منافع ملی و تمامیت ارضی ایران را مورد هدف قرار داده است. این اقدام موجب شده تا اصولگرایان حامی چین، ‌نقدی جدی به عملکرد این کشور داشته باشند. اگرچه قرار است به‌زودی مقامات چین برای پاره‌ای توضیحات به ایران بیایند اما این سوال به‌طور جدی مطرح می‌شود که این مقامات چه توضیحی در برابر اقدام ضدایرانی خود ارائه خواهند داد که قابل پذیرش باشد و در این میان سیاست تهران با پکن آیا تغییر خواهد کرد یا نه؟

سند راهبردی ایران و چین در دولت روحانی و با راهبری محمدجواد ظریف در فروردین‌ماه 1400 نهایی و امضا شد. با وجود امضای این سند کشور چین هیچ سرمایه‌گذاری‌ای در ایران انجام نداده است و به‌جای آن در کشور قطر سرمایه‌گذاری کلان داشته است. اخیرا نیز با حضور در کشور عربستان ضمن امضای قراردادهای اقتصادی، بیانیه‌ای که بندهایی از آن علیه ایران و تمامیت اراضی است،‌ را امضا کرده است. این موضوع در حالی است که انتظار می‌رفت این کشور همان‌گونه که ایران مواضع همراه با چین در مورد کشور تایوان داشت، با ایران مواضع همسو داشته باشد اما چین بار دیگر ثابت کرد نمی‌تواند شریک راهبردی ایران باشد و آنچه برای این کشور در اولویت قرار دارد،‌ منافع خودش است.

چین چه بیانیه‌ای را امضا کرده است؟

سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در بیانیه پایانی چهل‌و‌سومین نشست خود در ریاض ادعاهای بی‌اساسی علیه ایران مطرح کردند. آنها مدعی حمایت ایران از مجموعه‌های تروریستی و شبه‌نظامیان در عراق، لبنان، سوریه و یمن شدند. در این بیانیه آمده است که شورای همکاری، تداوم حمایت‌های ایران از این گروه‌ها را محکوم می‌کند. کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس خواستار احترام به حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور داخلی دیگر کشورها شده‌اند. سران کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در بیانیه خود تاکید کرده‌اند که این کشورها آماده تعامل جدی در رابطه با پرونده هسته‌ای ایران در راستای تحقق اهداف و منافع مشترک هستند. این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که ایران همواره خواستار ریشه‌کن کردن تروریسم در جهان بوده و هیچ‌گونه دخالت غیرقانونی در امور داخلی دیگر کشورها ندارد.

واکنش دولت به بیانیه

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه، شنبه‌شب در توییتی در واکنش به بیانیه مشترک چین و شورای همکاری خلیج‌فارس و ادعاهای مطرح‌شده در آن نسبت به جزایر سه‌گانه ابوموسی، تنب کوچک و تنب بزرگ نوشت: «جزایر سه‌گانه ابوموسی، تنب کوچک و تنب بزرگ در خلیج‌فارس، اجزای جدایی‌ناپذیر خاک پاک ایران است و به این مام میهن تعلق ابدی دارند. در ضرورت احترام به تمامیت ارضی ایران با هیچ طرفی تعارف نداریم.» در این‌باره ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه با محکوم کردن اتهامات بی‌اساس بیانیه پایانی نشست ۴۳ سران شورای همکاری خلیج‌فارس، صدور این‌گونه بیانیه‌ها را تکرار سیاست شکست‌خورده ایران‌هراسی خواند که فقط می‌تواند تلاشی بیهوده برای پوشاندن اقدامات بحران‌آفرین برخی کشورهای این شورا در حمایت مالی، سیاسی و لجستیکی از گروه‌های تروریستی و زخم عمیق مردم رنج‌دیده کشورهای بحران‌زده منطقه باشد. او تاکید کرد: «جزایر سه‌گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک جزو لاینفک و ابدی سرزمین ایران است و هرگونه ادعایی بر این جزایر امری بی‌ثبات کننده، دخالت در امور داخلی و قلمرو سرزمینی است و آن را به شدت محکوم می‌کنیم». همچنین محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهوری نوشت: «همکاران چینی به یاد داشته باشند که وقتی سعودی و آمریکا از گروه‌های تروریستی داعش و القاعده در سوریه حمایت کردند و با تجاوز نظامی وحشیانه یمن را ویران کردند، این ایران بود که با تروریست‌ها جنگید تا ثبات و امنیت در منطقه مستقر شود و تروریسم به شرق و غرب تسری نیابد.»

حمایت اصولگرایان از سند راهبردی ایران و چین

آغاز تدوین سند بالادستی‌ای که ایران و چین به‌عنوان یک نقشه راه برای تحقق همکاری‌های جامع راهبردی بین دو کشور روی آن توافق کردند، همزمان با سفر رسمی ‌«شی جین پینگ» رئیس‌جمهور چین به ایران، در تاریخ سوم بهمن 1394 کلید خورد. در آن زمان، تهران و پکن با صدور بیانیه‌ مشترکی اعلام کردند که سطح روابط دو کشور را به مشارکت جامع راهبردی ارتقاء داده‌اند و بر اساس پیشنهاد طرف ایرانی به منظور تنظیم روابط بلندمدت با چین در بازه زمانی 25 ساله و موافقت طرف چینی، دو کشور در بند ششم بیانیه مذکور تمایل و آمادگی خود را برای رایزنی و مذاکره جهت انعقاد سند همکاری بلندمدت اعلام کردند. طبق اعلام مقامات تهران و پکن این سند را باید برنامه‌ای سیاسی، راهبردی، اقتصادی و فرهنگی دانست که سویه‌های همه‌جانبه روابط دو کشور در این حوزه‌ها را در افقی بلندمدت دنبال می‌کند. در نهایت سند راهبردی ایران و چین در دولت روحانی و با راهبری محمدجواد ظریف در فروردین‌ماه 1400 نهایی و امضا شد. اگرچه این سند در دولت روحانی منتسب به جریان اصلاح‌طلبی شد اما در همان مقطع این سند با مخالفت‌های جدی از سوی این جریان همراه شد.
اما درباره این سند جریان اصولگرایی حمایت جدی خود را اعلام کردند. سعید جلیلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با‌ اشاره به قرارداد ایران و چین گفت: «اگر به خوبی ببینیم، می‌فهمیم این همکاری فرصتی است که می‌تواند در این بزنگاه فشار آمریکا را بشکند.» محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز در توییتر نوشت: «‌امضای سند راهبردی با چین یک عنصر مهم تولید قدرت در چارچوب ‎نگاه به آسیا و اوراسیا با رویکرد سیاست خارجی متوازن و اقتصادمحور است. متأسفانه تا امروز فرصت‌های مهمی ‌از دست رفته و اکنون هم تبدیل سند راهبردی به همکاری‌های راهبردی نیازمند اراده جدی است تا منافع اقتصادی عاید ملت عزیز ایران شود.» در این باره حزب موتلفه اسلامی با توجه به دیپلماسی حزبی در خصوص این قرارداد پیش از نهایی شدن آن در سال 1399 بیانیه‌ای صادر کرده بود. در بخشی از این بیانیه آمده است: «نگاه به شرق یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران است، این در حالی است که علی‌رغم فشار‌های سیاسی و اقتصادی و تهاجمات فرهنگی، ایران به فکر روابط تجاری گسترده با کشور‌های مهمی همچون چین است. نگاه راهبردی به شرق همواره در سیاست جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، این موضوع نشان‌دهنده آینده‌نگری ایران و دیدگاه استراتژیک نسبت به تحولات بین‌المللی است. رابطه جمهوری اسلامی ایران با چین رابطه عمیق اقتصادی است که از گذشته این رابطه وجود داشته، بعد از انقلاب هم ادامه‌دار شده و در آینده نیز گسترش پیدا خواهد کرد. باتوجه به اینکه در چرخه تولید قرار گرفتن از ویژگی‌های مهم ایران و چین است، حزب موتلفه اسلامی اذعان دارد: رویکرد نگاه به شرق از یکسو پاسخی به این عدم حسن‌نیت است که تفاهم درازمدت راهبردی با چین می‌تواند بخشی از آن باشد و از سوی دیگر محملی است برای حفظ منافع ملی ایران و مقابله با تحریم‌هایی که کشورهای غربی عامل آنها هستند.»

اظهارات دوگانه حسین شریعتمداری

حسین شریعتمداری، مدیرمسؤول کیهان در 10 فروردین 1400 در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: «کسانی که با اصل و اساس سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین مخالفت می‌کنند، اگر احمق و یا دیوانه نباشند، بی‌تردید در پی خیانت به کشورشان هستند و حالت چهارمی وجود ندارد. همان‌گونه که شاهد بوده‌اید، آمریکا و اروپا از این توافقنامه به‌شدت عصبانی هستند چراکه روال غلط و خسارت‌بار کنونی را به نفع کشورمان که البته منافع چین را هم در خود دارد، برهم می‌زند. دو روز پیش، جو بایدن در پاسخ به خبرنگاری که پرسیده بود از معاهده ایران و چین نگران نیستید، گفته بود: «یک سال است از این معاهده نگرانم!». و یا همین امروز اورشلیم‌‌پست با تیتر درشت نوشته است: «خبر معاهده ایران و چین خبر بسیار تلخی برای اسرائیل است» و حق هم دارند، زیرا با این معاهده از بن‌بستی که متاسفانه به علت نابلدی و بعضاً در پی خیانت بعضی‌ها به ایران تحمیل شده بود خارج می‌شویم و می‌توانیم تحریم‌های آمریکا را خنثی کنیم.»

مدیرمسؤول کیهان در ادامه گفته بود: «شما نگاهی به هیاهو و جیغ‌وداد مقامات آمریکائی و اروپائی بیندازید! این‌همه عصبانیت و ابراز نگرانی آن هم از سوی دشمنان تابلودار ایران اسلامی برای چیست؟! جیغ‌وداد جریان غربگرای داخلی هم از همین آبشخور است. این جریان مرموز سیاسی، دنیا را در آمریکا و اروپا خلاصه می‌کند و نگاهی به مواضع و عملکرد آنها نشان می‌دهد رابطه با غرب را هم در وابستگی به آمریکا و اروپا تعریف می‌کنند و دقیقاً به همین علت است که از سیلی ایران به آمریکا وحشت کرده‌اند.»

اما حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان روز گذشته در واکنش به امضای این بیانیه از جانب رئیس‌جمهور چین،‌ گفت: «تمامی اسناد بین‌المللی از مالکیت ایران بر سه جزیره «تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی » حکایت می کند.» مدیرمسئول کیهان تصریح کرد: «وزارت امور خارجه ایران از رئیس‌جمهور چین بپرسد آیا امضای شما پای بیانیه یادشده نشانه آن نیست که حاکمیت چین بر تایوان را هم قابل مناقشه می‌دانید؟!» او تاکید کرد: «اگرچه وزارت خارجه کشورمان این بیانیه را بی‌پاسخ نگذاشته است ولی کاش وزیر خارجه کشورمان در واکنش به این بیانیه ضمن توبیخ شدید امضاءکنندگان بیانیه و اشاره به اسنادی که از آن یاد کردیم، روی دو نکته دیگر نیز تاکید می‌کردند؛ اول آنکه به دولت بحرین به‌عنوان یکی از امضاءکنندگان بیانیه گوشزد کند که بحرین بخش جدائی‌ناپذیری از خاک ایران است و رژیم آمریکائی پهلوی حق واگذاری آن را به آل خلیفه که در بیابان‌های نجد به راهزنی مشغول بوده‌اند، نداشته است؛ و دوم آنکه از رئیس‌جمهور چین بپرسد آیا امضای شما پای بیانیه یادشده نشانه آن نیست که حاکمیت چین بر تایوان را هم قابل مناقشه می‌دانید؟!» مدیرمسئول روزنامه کیهان اضافه کرد: «شما با کشورهای هم‌پیمان آمریکا در تردید نسبت به حاکمیت مسلم و قطعی ایران بر جزایر سه‌گانه همصدا شده‌اید! آیا این همصدائی به مفهوم و معنای آن نیست که به آمریکا نیز حق می‌دهید حاکمیت چین بر تایوان را مورد تردید قرار داده و قابل مذاکره بداند؟! آقای جین پینگ! مطالعات شما در جغرافیای سیاسی ضعیف است یا مشاوران غیرقابل اعتمادی دارید؟!».

واکنش نمایندگان مجلس به رفتار چین

تعدادی از نمایندگان مجلس در واکنش به بیانیه مشترک اخیر چین و برخی کشورهای منطقه درخصوص جزایر سه‌گانه ایران در صحن علنی مجلس و در توییتر واکنش نشان دادند.

علیرضا سلیمی، نماینده محلات: رئیس‌جمهور چین باید مراقب باشد فریب عروسک‌های کوکی کشورهای حاشیه خلیج فارس را نخورد. رئیس‌جمهور چین در این سفر نشان داد که فریب خورد و در این رابطه جزایر سه‌گانه، ایرانی بوده، هست و خواهد ماند و هر کسی بخواهد در این حوزه ورود کند، با برخورد نظام جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد.

مجتبی ذوالنوری، نماینده قم: به مسئولان چینی تذکر می‌دهیم که خود را در مسیر انحرافی که صهیونیست‌ها و محور عبری-عربی طراحی کرده‌اند، قرار ندهند و به مسیر درست بازگردند.

احمد نادری، نماینده تهران: رویافروشی به کشورهای منطقه و حاشیه خلیج‌فارس، از امریکا و غرب به چین و شرق رسیده! این ضرب‌المثل فارسی که کل اگر طبیب بودی، سر خود دوا نمودی؛ مصداق بارز امید کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به چین است که سال‌ها درگیر تایوان مانده! چینی ها گنده‌تر از دهان‌شان حرف نزنند. جانم فدای ایران.

جلال رشیدی کوچی، نماینده مرودشت: دولت چین بداند صحبت راجع به هر چیزی جز حق مالکیت ایران بر جزایر سه‌گانه آتش بر خرمن صلح در منطقه غرب آسیاست. ما بر سر تمامیت ارضی خود با هیچ‌کس تعارف نداریم، چه غرب باشد، چه شرق.

سیدنظام‌الدین موسوی، نماینده تهران: دولت چین باید بداند تمامیت ارضی ایران خط قرمز ماست و در این‌باره با هیچ‌کس تعارف نداریم. هر دولتی، در هر شرایطی و با هر بهانه‌ای بخواهد درباره یک سانتی‌متر از این مرز پرگهر اما و اگر کند، پاسخ قاطعی از ملت و نظام ایران دریافت خواهد کرد. امیدواریم بفهمند و سریعاً جبران کنند. همانطور که ج.ا ایران در خصوص تایوان دخالتی ندارد، انتظار است چین نیز از دخالت‌های تفرقه‌افکن پرهیز کند.
زهره الهیان، نماینده تهران: به‌عنوان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس از موضع‌گیری صحیح و قاطع وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه مشترک چین با چند کشور عربی در ریاض کمال تشکر را دارم. جمهوری اسلامی ایران با هیچ کشوری پیرامون تمامیت ارضی خود تعارف و مماشات ندارد، حتی شرکای راهبردی مانند کشور چین.

جلیل رحیمی جهان‌آباد، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: اصول سیاست خارجی چین مانند بسیاری از کشورهای دیگر جهان بر این اصل واحد استوار است که دشمن و دوست دائمی ندارد و بلکه منافع دائمی دارد و دوست و دشمن در قالب منافع چین تعریف می‌شود؛ با این وجود باید چین و عربستان این واقعیت را بپذیرند که ایران کشوری قدرتمند و با نفوذ زیاد و دارای منابع در خاورمیانه است پس هر قدر چین، آمریکا و روسیه در اتخاذ مواضع خود عاقلانه باشند، منافع ما و آنها متقابلا بهتر تامین می‌شود.» او تاکید کرد: «بعد از بررسی دقیق بیانیه، مواضع ایران به صورت شفاف از طریق پارلمان و دستگاه سیاست خارجی به چین و عربستان سعودی اعلام می شود.

جریان‌های سیاسی که وامصیبتا سر دادند پاسخ دهند

امیررضا واعظ آشتیانی، فعال سیاسی اصول‌گرا و عضو اسبق شورای مرکزی حزب موتلفه در گفت‌وگو با هم‌میهن تاکید کرد: «براساس اخبار، قرار است معاون نخست‌وزیر چین به تهران بیاید و قطعا توضیحاتی درباره این موضوع ارائه خواهد داد. به‌هر جهت چینی‌ها به‌دنبال منافع خود هستند و هرجا اقتضا کند منافع خود را دنبال خواهند کرد.» او افزود: «زمانی که قرارداد 25 ساله با چین مطرح شد، عده‌ای وامصیبتا سر دادند که «کشور را فروختند. ایران را اجاره دادند و کشور را واگذار کردند.» حالا که چین به سمت عربستان رفته و قراردادهای میلیاردی در پروژه‌های نفتی، گاز و... منعقد می‌کند، می‌گویند چرا چین به سمت این کشور رفته است. اتفاقا من معتقدم که جریان‌های سیاسی، افراد و احزابی که وامصیبتا سر دادند حالا باید پاسخ دهند، چون آن زمان می‌گفتند چین می‌خواهد ایران را تسخیر کند. الان چین قرار است عربستان را تسخیر کند.»

او افزود: «افرادی که اظهارنظر یا مواضع سیاسی دارند تکلیف خودشان را نمی‌دانند که شرقی هستند یا غربی یا «نه شرقی، نه غربی». یک عده می‌گویند ما دیپلماسی را خوب بلدیم اما حاصل دیپلماسی آنها را دیدیم. همانطور که قبلا هم اشاره کردم دولتی مدعی بود که «گفتمان تمدن‌ها در عرصه دیپلماسی جواب می‌دهد.» دولت دیگری هم ادعا می‌کرد که «این قطعنامه‌ها کاغذپاره‌ای بیش نیست.» در شرایط کنونی هم، اگر دولت بخواهد به سمت سرمایه‌گذاری با چین برود، فریاد وامصیبتای مخالفان مطرح می‌شود و حالا هم که چین به سمت عربستان رفته می‌گویند چرا چین به آن کشور سمت رفته است. ما نمی‌توانیم برای کشوری تعیین‌تکلیف کنیم و بگوییم که چین با چه کشورهایی مراوده داشته باشد یا خیر. چینی‌ها سرمایه‌های فراوانی دارند و در اقصی‌نقاط جهان هم سرمایه‌گذاری می‌کنند و در رقابت با آمریکا بوده و در آفریقا سرمایه‌گذاری کلانی انجام داده‌اند. در خاورمیانه هم شرایط انرژی را می‌سنجند و حتی با قطر هم قرارداد قابل‌توجهی بسته بودند. چین در مسائل اقتصادی منافع خود را در نظر می‌گیرد. فارغ از موضع‌گیری در ارتباط با آن بیانیه، شاهد هستیم شیخ امارات هم به این نشست نرفته است. درحالی‌که وقتی در یک نشست حضور پیدا نمی‌کند ولیعهد یا معاون خود را به آن نشست می‌فرستد. این موضوعات جای سوال و تحلیل دارد.»

او در پاسخ به این سوال که معاون نخست‌وزیر چین چه زمانی قرار است به ایران سفر کند؟ گفت: «معاون نخست‌وزیر چین قرار است به ایران سفر کند. اما زمان آن هنوز مشخص نشده است.»

عضو اسبق شورای حزب موتلفه در واکنش به این موضوع که مسئله منافع ملی و تمامیت ارضی موضوعی جناحی نیست، تاکید کرد: «منافع ملی و تمامیت ارضی قابل معامله نیست و مواضع آقای امیر عبداللهیان هم دیروز این بود که راجع به منافع ملی کشورمان با کسی تعارف نداریم و با کسی هم معامله نمی‌کنیم و ایران و ایرانی اجازه نمی‌دهد که وجبی از خاکش به‌دست کسی بیفتد. تاریخ هم نشان داده است که از زمان هخامنشیان تاکنون جزایر سه‌گانه متعلق به ایران بوده و در سازمان ملل هم ثبت شده است. بقیه حرف‌ها اضافه است و اینکه عرب‌ها خودشان را خسته می‌کنند و بیانیه می‌دهند فقط زور سیاسی است و خودشان هم این موضوع را بهتر از همه می‌دانند.»

واعظ آشتیانی در پاسخ به این سوال که با توجه به امضای رئیس‌جمهوری چین پای این بیانیه معاون او قرار است چه توضیحی دهد؟ گفت: «در این بیانیه 1) احترام به تمامیت ارضی کشورهاست که ما همواره این احترام را برای تمام ملت‌ها و دولت‌ها قائل بوده‌ایم. 2) عدم دخالت در کشورهای دیگر است که ما دخالتی در کشورهای دیگر نکرده‌ایم. اگر در سوریه بودیم با اجازه دولت سوریه بوده است. مفادی که به‌کار برده‌اند مواردی نیست که منتسب به ایران باشد. شاید اعراب دنبال این هستند که بیانیه را اینطور تلقی کنند که این موضوعات به ایران منتسب می‌شود. ایران در سرنوشت کشوری دخالت نمی‌کند و برای حدود مرزی کشورها نیز احترام قائل است. بنابراین فکر می‌کنم شاید معاون نخست‌وزیر توضیحاتی خواهند داد که پس از آن می‌توان قضاوت و تحلیل کرد که چه اتفاقی رخ داده است. به اعتقاد من نوشته آقای شریعتمداری درباره جزایر سه‌گانه متنی منطقی بود. او در این متن به رئیس‌جمهوری چین گفته بود که نگاه شما به تایوان چیست؟»

این فعال سیاسی اصول‌گرا در پاسخ به این سوال که مواضع ایران درباره تایوان تغییر خواهد کرد؟ تاکید کرد: «ما باید این هوشمندی را داشته باشیم که وارد بازی‌های اینچنینی نشویم و خوب است این موضوعات در حد گفتمان سیاسی در کشور مطرح شود اما در فضای دیپلماسی باید مدبرانه عمل کنیم. اما خودمان را وارد درگیری لفظی می‌کنیم و دنیا هم دنبال این درگیری لفظی ایران با هم‌پیمان خود است. چه‌بسا که در اروپا هم اختلافاتی بین سران کشورها وجود دارد و یکدست نیستند. من این اختلافات با چین را پیچیده‌ نمی‌بینم.»
او در پاسخ به این سوال که در این بیانیه به مالکیت جزایر سه‌گانه هم اشاره شده است، چین چه پاسخی در این‌باره دارد؟ گفت: «ایران تابه‌حال ثابت کرده است که از موجودیت و از منافع ملی خود کوتاه نخواهد آمد؛ حتی اگر روسیه و چین باشند. ما در مقابل آمریکا و اتحادیه اروپا ایستاده‌ایم بنابراین ابایی از این بابت نداریم ولی در عین حال باید با این موضوع، مدبرانه برخورد کنیم تا ببینیم در روزهای آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. ما فضله‌ماهی‌های جزایر سه‌گانه را هم به عرب‌ها نمی‌دهیم، چه برسد به وجبی از خاکش.»