زمستان سرد برای ایران یا اروپا؟

انتشار عکسی از مازوت سوزی در شهر اراک و تایید این اتفاق از سوی سیاوش آقاخانی، رئیس شبکه محیط زیست استان مرکزی به دلیل کمبود گاز، این سوال پیش می‌آید که زمستان سرد برای ایران است یا اروپا؟!

از نگاه کارشناسان و دوست داران محیط زیست، مازوت‌سوزی یکی از بدترین تصمیم‌ها برای نابودی محیط زیست است، زیرا آلودگی ناشی از آن و ضرر‌های زیست محیطی این ماجرا غیر قابل انکار است.

از سوی دیگر مصرف ۳۰۰ میلیون لیتر سوخت مازوت در سال ۱۳۹۹ و همچنین ۴۷۰ میلیون لیتر در سال ۱۴۰۰ توسط نیروگاه حرارتی شازند، مسئله‌ای نیست که به سادگی بتوان از آن گذشت و تدوام این اتفاق در سال ۱۴۰۱ فریاد محیط زیستی‌ها را درآورده که همواره در تمام سال‌های گذشته خواستار توقف مازوت سوزی بوده اند، اما تصور نکنید که این اعتراض‌ها و بیان خطرات سوزاندن مازوت، موجب نگرانی مسئولان شده؛ زیرا واکنش آن‌ها به این ماجرا همچنان تکذیب یا فرار از واقعیت است.

بعد از استان مرکزی به عنوان شهر صنعتی آلوده که انتشار عکس‌هایی از اراک یکی از شهر‌های این استان خبرساز شد، اصفهان به عنوان یکی دیگر از استان‌های صنعتی شناخته شده که مازوت سوزی در آن مسبوق به سابقه است نیز در لیست آغاز مجدد مازوت سوزی قرار گرفت. اما هفتم آذرماه سال جاری سید محمدرضا نوجی، سخنگوی صنعت برق استان اصفهان با بیان اینکه سال گذشته مصرف گاز در بخش خانگی افزایش یافت که منجربه اعمال محدودیت مصرف گاز برای صنایع و در نتیجه استفاده آن‌ها از مازوت شد، اما امسال هنوز هیچ مازوت‌سوزی در نیروگاه انجام نشده و برنامه‌ای برای آن نداریم. اما در نهایت این مقام مسئول قولی مبنی بر اینکه از مازوت استفاده نشود، نداد!

چند روز بعد یعنی دهم آذر ماه سایت خبری فرارو، مطلبی با عنوان "مازوت سوزی مجوز دارد!" منتشر کرد که در این گزارش به نقل از محمدحسن آصفری، نماینده اراک در مجلس از نامه وزیر نفت به شورای عالی امنیت ملی برای استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها خبر داده بود.

این نماینده مجلس در یک تذکر شفاهی در صحن مجلس گفته بود: «امروز وزارت نفت دست به دامن شورای عالی امنیت ملی شده و سوال این است که آیا شورای عالی امنیت ملی کار دیگری ندارد که به موضوع استفاده سوخت مازوت در نیروگاه‌ها ورود کرده است؟ با نامه‌ای که وزارت نفت به شورای عالی امنیت ملی نوشته است اجازه داده شده تا نیروگاه‌ها در کنار شهر از سوخت مازوت استفاده کنند. در حالی که به شدت در آلودگی هوا تاثیرگذار است و مردم را با مشکل مواجه می‌کند.»

از سوی دیگر مصطفی رجبی‌مشهدی، مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق، ۲۲ آبان ماه عنوان کرد که بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته قرار شده است تا حد ممکن از سوخت گاز در نیروگاه‌ها استفاده شود و در صورت اضطرار از سوخت دوم با رعایت مسائل زیست محیطی استفاده خواهیم کرد.
آمارهای بی‌اهمیت 

البته وزیر نفت نیز در همان زمان گفته بود: سوخت‌رسانی به نیروگاه‌ها در پنجاه روز گذشته، روزانه ۲۵ میلیون متر مکعب بیشتر از سال قبل بود یعنی ۱۳ درصد بیشتر از سال قبل سوخت‌رسانی با گاز را داشته‌ایم.

همه این اظهارنظر‌ها نشان می‌دهد که نه اعتراض مردم نه کارشناسان محیط زیست و نه حتی نمایندگان مجلس مانعی برای تصمیم دولتمردان برای استفاده از مازوت نیست و آنطور که از شواهد پیداست دست به دامن شدن وزارت نفت برای گرفتن مجوز از مقام‌های بالاتر به معنای آن است که حق اعتراض در این زمینه هم از مردم گرفته شود و آن‌ها محکوم‌اند به استنشاق هوای آلوده!

یازدهم آذر ماه هم داریوش گلعلی‌زاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مرگ‌های ۶ هزار نفر در تهران و ۲۷ هزار نفر در کشور، ثبت این آمار را نتیجه بررسی‌های وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۰ روی جمعیت ۳۵ میلیونی در ۲۷ شهر معرفی می‌کند که سال ۱۴۰۱ منتشر شده است و دست روی دست گذاشتن متولیان و اصرار روی مازوت سوزی نشان می‌دهد این موضوع در اولویت رسیدگی مسئولان نیست.

نکته قابل تامل دیگر این است که از سال ۹۸ تاکنون که معافیت خریداران عمده نفت کشور به اتمام رسید، هیچ آماری از میزان مصرف فرآورده‌های انرژی‌زا توسط بخش‌های مختلف کشور چه توسط نیروگاه‌ها و چه توسط وسایل نقلیه و خودرو‌ها منتشر نشده است!