جامعه امروز ايران از نظر اقتصادي، اجتماعي با مشکلاتي مواجه است. انباشت مطالبات و کنار هم قرار گرفتن مشکلات اقتصادي در کشور آينده روشني را پيش روي مردم قرار نداده است.
احسان انصاری: در جلسه اصلاح‌طلبان با سران ارشد نظام چه گذشت؟اصلاح‌طلبان چه پیشنهاداتی به حاکمیت داده و واکنش حاکمیت نسبت به این پیشنهادات چه بوده است؟«آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با حسن رسولی، عضو جبهه اصلاح‌طلبان گفت‌وگو کرده است. رسولی معتقد است: « اگر به سابقه و ریشه این اعتراضات توجه کنیم در سال‌های گذشته و به خصوص از سال78 به بعد همواره هنگام بروز ناآرامی‌هایی در کشور جریان اصلاحات چه زمانی که در مجلس و دولت مسئولیت داشته و چه پس از آن مانند سال88 که خارج حاکمیت قرار داشته و مجلس و دولت در اختیار جریان مقابل قرار داشته براساس مطالبات اصلاح‌طلبانه که در کشور وجود داشته پیشنهاداتی را خطاب به حاکمیت مطرح کرده است. به عنوان مثال اصلاح‌طلبان همواره موضوع تحریم را به عنوان یکی از مولفه‌های بسیار مهم روانی، اقتصادی و سیاسی به عنوان مانعی در مسیر توسعه کشور دانسته و می‌دانند. جای سوال وجود دارد که به‌رغم اینکه این موضوع در دو دهه گذشته به عنوان یک چالش اساسی در مدیریت کشور وجود داشته، اما هنوز تصمیم تعیین کننده‌ای درباره آن گرفته نشده است. به همین دلیل یکی از پیشنهادات اصلاح‌طلبان برای عبور از وضعیت کنونی تسریع در حل پرونده هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌هاست.» در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.
اعتراضات اخير داراي چه ويژگي‌هايي بود و چه تفاوت‌هايي با اعتراضات گذشته داشت؟
جامعه امروز ايران از نظر اقتصادي، اجتماعي با مشکلاتي مواجه است. انباشت مطالبات و کنار هم قرار گرفتن مشکلات اقتصادي در کشور آينده روشني را پيش روي مردم قرار نداده است. بدون ترديد اگر همه جوانب اين بحران را مورد تجزيه و تحليل دقيق قرار بدهيم به اين نتيجه خواهيم رسيد که اين اعتراضات اقشار و طبقات مختلف اجتماعي را در برگرفته است. از دانشگاه‌ها که سال‌ها در يک وضعيت رکود و بي‌عملي سياسي قرار گرفته بود گرفته تا بازار و اقشار مختلف جامعه در اعتراض اخير نقش داشتند. از سوي ديگر برخلاف اعتراضات گذشته که مدارس و دانش آموزان در آن نقش نداشتند در اعتراضات اخير دانش آموزان نيز نقش داشتند و به شکل‌هاي مختلف اعتراضات خود را نشان مي‌دادند. نکته ديگري که در اين زمينه وجود داشت بازتاب اتفاقات داخلي در خارج از کشور بوده است. اگر ما مي‌خواهيم مشکل را حل کنيم بايد در مرحله نخست صورت مسأله را به خوبي تعريف کنيم. به همين دليل بايد واقعيت‌ها را مورد تحليل و بررسي قرار داد. من فکر مي‌کنم اعتراضات اخير در کشور از نظر گستره با هيچ کدام از اعتراضات گذشته قابل مقايسه نيست و از عمق و گستره بيشتري برخوردار بود. به همين دليل عموم مردم ايران و به خصوص کنشگران سياسي و نخبگان و به خصوص اصلاح‌طلبان نگران چشم انداز پيش روي کشور هستند.
چرا اصلاح‌طلبان تصميم گرفتند براي عبور از بحران کنوني کشور با حاکميت وارد مذاکره و گفت‌وگو شوند؟ مهم‌ترين پيشنهادات اصلاح‌طلبان به حاکميت در اين زمينه چه بوده است؟
بدون ترديد در شرايط کنوني يکي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي فعالان سياسي درون نظام و دلسوزان کشور در سطوح مختلف اعم از اشخاص حقيقي و حقوقي اين موضوع است که با تداوم اين وضعيت آينده ايران به چه سمتي خواهد رفت و اعتراضات اخير چه آثار و تبعاتي خواهد داشت. نکته مهم در اين زمينه اين است که براي کاهش اين بحران چه بايد کرد و از چه راهکارهايي بايد استفاده کرد که عمق اين اعتراضات بيشتر نشود. من فکر مي‌کنم همه کساني که دل در گرو کشور و منافع ملي دارند نسبت به آينده کشور احساس مسئوليت مي‌کنند. اصلاح‌طلبان نيز نسبت به وضعيت کنوني کشور نگران هستند و به همين دليل تلاش مي‌کنند از همه ظرفيت‌هايي که در اختيار دارند استفاده کنند تا کشور از شرايط کنوني عبور کند. در جبهه اصلاح‌طلبان شرايط کشور و رويدادهايي که رخ مي‌دهد به صورت مرتب مورد رصد و تحليل قرار مي‌گيرد و اصلاح‌طلبان با حساسيت اتفاقات کشور را مورد بررسي قرار مي‌دهند. مدت‌هاست که براساس تصميم جمعي قرار بر اين شده جريان اصلاحات با حفظ هويت اصلاح‌طلبانه خود با مسئولان ارشد کشور و قواي سه گانه و همه افراد و نهادهايي که در زمينه امنيت ملي و امنيت داخلي مسئوليت دارند وارد گفت‌وگو و مذاکره شوند. آقاي شکوري‌راد، سخنگوي جبهه اصلاحات به صورت خلاصه جزئيات ديدارهاي صورت گرفته را اعلام کرده و افکار عمومي را در جريان اتفاقاتي که در اين ديدارها رخ داده قرار داده‌اند.
آيا چراغ سبزي از طرف حاکميت نسبت به پيشنهادات اصلاح‌طلبان داده شده است؟
واقعيت اين است که موضوع هيچ کدام از اين ديدارها که با دو تن از سران قوا و برخي از مسئولان ارشد نظام صورت گرفته مطالبات جريان اصلاحات نبوده است. مهم‌ترين موضوعي که در اين ديدارها مطرح شده پيدا کردن راه‌حل براي عبور کشور از شرايط کنوني بوده و موضوع ديگري در اولويت قرار نداشته است. جريان اصلاحات براساس رسالت تاريخي و سياسي که دارد نسبت به وضعيت کنوني کشور احساس مسئوليت دارند. اين رويکرد نيز ارتباطي به ادعاهاي طرفين درگير ندارد و بلکه آنچه براي اصلاح‌طلبان حائز اهميت است منافع ملي و آينده کشور است. اينکه حاکميت و تصميم‌گيران تأثيرگذار نظام سياسي چه برداشتي از رويکرد اصلاح‌طلبان دارد تا حدود زيادي به فهم و درک شرايطي که امروز کشور در آن قرار دارد کمک مي‌کند. براساس گزارش‌هايي که در جبهه اصلاحات مطرح شده تاکنون در جلساتي که بين هيات رئيسه جبهه اصلاح‌طلبان و حاکميت رخ داده تا حدود زيادي روي ديدگاه‌هايي که مطرح شده اتفاق نظر وجود داشته است. از سوي ديگر نيز از اصلاح‌طلبان خواسته شده که دولت و حاکميت را در شرايط کنوني مدد رساني و کمک کنند. هدف از اين درخواست مديريت بهتر اين شرايط بوده است.
پيشنهادات اصلاح‌طلبان به صورت مشخص به حاکميت براي برون رفت از شرايط کنوني چه بوده است؟
اگر به سابقه و ريشه اين اعتراضات توجه کنيم در سال‌هاي گذشته و به خصوص از سال78 به بعد همواره هنگام بروز ناآرامي‌هايي در کشور جريان اصلاحات چه زماني که در مجلس و دولت مسئوليت داشته و چه پس از آن مانند سال88 که خارج حاکميت قرار داشته و مجلس و دولت در اختيار جريان مقابل قرار داشته براساس مطالبات اصلاح‌طلبانه که در کشور وجود داشته پيشنهاداتي را خطاب به حاکميت مطرح کرده است. به عنوان مثال اصلاح‌طلبان همواره موضوع تحريم را به عنوان يکي از مولفه‌هاي مهم رواني، اقتصادي و سياسي را به عنوان مانعي در مسير توسعه کشور دانسته و مي‌دانند. جاي سوال وجود دارد که به رغم اينکه اين موضوع در دو دهه گذشته به عنوان يک چالش اساسي در مديريت کشور وجود داشته اما هنوز تصميم تعيين‌کننده‌اي درباره آن گرفته نشده است. به همين دليل يکي از پيشنهادات اصلاح‌طلبان براي عبور از وضعيت کنوني تسريع در حل پرونده هسته‌اي و برداشته شدن تحريم‌هاست. هر چند در شرايط کنوني به دليل تغييراتي که در محيط تصميم گيري مشاهده مي‌شود که مهم‌ترين آنها تبعات حمله روسيه به اوکراين و تحولات داخلي در آمريکا اين احتمال وجود دارد که برجام ديگر آن آثار عملياتي چند سال قبل را نداشته باشد. با اين وجود برجام همچنان يک روزنه و راهکار براي ورود موثر ايران به معادلات جهاني و منطقه‌اي و ارائه يک تصوير مثبت و سازنده از کشور در عرصه بين‌المللي باشد. بدون ترديد اين اتفاق مي‌تواند شرايط را براي جذب سرمايه خارجي براي پايان دادن يا کاهش روند تورم در سال‌هاي اخير به ارقام کمتر باشد. در زمينه سياست داخلي نيز برخلاف آنچه برخي تصور مي‌کنند که حاکميت يکدست تنها راه نجات کشور است اما تجربه تاريخي نشان داده اين وضعيت راه نجات کشور از بحران‌ها نيست. در اين زمينه همواره اصلاح‌طلبان هشدار مي‌دادند که اين رويکرد به سود کشور نيست. در شرايط کنوني نيز اين وضعيت اثبات شده که حاکميت يکدست براي مردم و به خصوص جوانان و زنان و نسل جديد که نمايندگاني در تصميم گيري کشور ندارند مطالبات خود را از طريق ديگري دنبال کنند. هنگامي که مسيرهاي مداخله شهروندان در اداره و تعيين سرنوشت کشور فراهم باشد اميد به آينده بيشتر مي‌شود و اين امکان فراهم مي‌شود که اعتراضات به جاي کف خيابان از مجراي نهادهاي مدني، احزاب و به خصوص در انتخابات بروز وظهور پيدا کند. به نظر مي‌رسد که حاکميت يکدست نسبت به نسل جديد و دغدغه‌هاي آنها توجه چنداني نداشته که کار به اينجا رسيده که نسل جديد براي بيان مطالبات خود خيابان را انتخاب کرده است.
اظهارات آقاي خاتمي در حين اعتراضات با واکنش‌هاي مختلف همراه شد. آيا بيان اين مطلب که در شرايط کنوني براندازي نه ممکن است نه مطلوب ديدگاه شخصي آقاي خاتمي بود و يا اينکه جمع‌بندي جريان اصلاحات بيانگر اين مطلب بود و ايشان به نمايندگي از جريان اصلاحات اين اظهارات را عنوان کردند؟
به نظر من همه اظهارات آقاي خاتمي را بايد مورد بررسي قرار داد و نه بخش‌هايي از آن را آقاي خاتمي در اين اظهارات هشدارها و انذارهاي مهمي به حاکميت مي‌دهد. آقاي خاتمي در گذشته موضوع آشتي ملي را مطرح کردند که هنوز تا به اين اندازه اعتراضات بروز و ظهور بيروني پيدا نکرده بود. بدون ترديد اگر در گذشته به اين پيشنهاد توجه مي‌شد و به آن عمل مي‌شد ما امروز در وضعيت بهتري قرار داشتيم. شرايط کنوني نه تنها جريان اصلاحات و اعتدالگرا، بلکه بخش قابل توجهي از طيف معتدل جريان اصولگرايي نيز از چرخه تصميم‌گيري در مديريت کشور کنار گذاشته شده‌اند. خاتمي همچنان به عنوان رهبر و محور جريان اصلاحات مطرح هستند. اظهاراتي که ايشان مطرح کرده‌اند در راستاي اهداف و آرمان‌هاي جريان اصلاحات است. با اين وجود جبهه اصلاح‌طلبان نيز به عنوان اتاق فکر احزاب جريان اصلاحات و شخصيت‌هاي اصلاح‌طلب مواضع خود را در قالب بيانيه و پيام‌هايي که سخنگو مطرح مي‌کند و هم در ديدارهايي که بين اصلاح‌طلبان و حاکميت صورت مي‌گيرد مطرح مي‌شود. به همين دليل يک هماهنگي بين اظهارات آقاي خاتمي و جبهه اصلاحات وجود دارد.
منبع:آرمان ملی
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
