روزنو :شهاب شهسواري:دو هفته بعد از تصميم اوپك‌پلاس براي كاهش دو ميليون بشكه‌اي سقف توليد نفت، واكنش‌ها به اين اقدام در واشنگتن همچنان ادامه دارد. مقام‌هاي حزب حاكم در امريكا، سه ماه بعد از سفر رييس‌جمهور امريكا به عربستان سعودي و آشتي او با محمد بن سلمان، وليعهد و حاكم بالفعل اين كشور، اقدام رياض در همراهي با روسيه براي كاهش توليد نفت و افزايش قيمت جهاني انرژي را اقدامي براي تحقير ايالات متحده امريكا ارزيابي مي‌كنند. در واكنش به اين اقدام عربستان سعودي، تعدادي از سناتورهاي امريكايي طرحي را پيشنهاد كرده‌اند كه فروش سلاح‌هاي امريكايي به عربستان سعودي كاملا متوقف شود. يك سناتور امريكايي پا را فراتر گذاشته و گفته است كه قرار دادن سلاح در اختيار عربستان سعودي، باعث مي‌شود كه فناوري‌هاي پيشرفته سلاح‌هاي امريكايي از سوي عربستان در اختيار روسيه قرار گيرد.

روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشي مي‌نويسد كه بسياري از نمايندگان دموكرات كنگره تصور مي‌كنند كه اقدام عربستان سعودي در همراهي با روسيه براي كاهش توليد نفت، علاوه بر اينكه با افزايش قيمت نفت و درآمدهاي نفتي روسيه به اين كشور در جنگ عليه اوكراين كمك مي‌كند، بلكه اقدامي حساب شده براي تحقير رييس‌جمهور امريكا و تضعيف حزب دموكرات در آستانه برگزاري انتخابات مياندوره‌اي كنگره است. از زمان تهاجم نظامي روسيه به اوكراين در اسفند ماه سال گذشته افزايش قيمت جهاني نفت خام به‌ شدت بر قيمت سوخت و تورم در ايالات متحده امريكا تاثير گذاشته است. ناتواني در كنترل قيمت تورم و چند برابر شدن قيمت سوخت باعث شده است تا اميد حزب حاكم در انتخابات مياندوره‌اي كنگره براي حفظ اكثريت در مجلسين سنا و نمايندگان تا اندازه زيادي كمرنگ‌تر شود. تيرماه سال جاري، جو بايدن، رييس‌جمهور امريكا در اقدامي كه عقب‌نشيني از شعارهاي انتخاباتي‌اش مبني بر پاسخگو كردن حكومت سعودي و پيگيري پرونده جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار عربستاني منتقد مقيم امريكا بود.

در برابر حملات تند نمايندگان دموكرات كنگره امريكا به رياض، مقام‌هاي عربستان سعودي و امارات متحده عربي تاكيد مي‌كنند كه اقدام آنها در توافق براي كاهش سقف توليد نفت اوپك‌پلاس يك اقدام سياسي نيست و فقط با هدف كنترل بازار جهاني نفت انجام شده است. عادل الجبير، وزير مشاور در امورخارجه عربستان سعودي، همزمان با تصميم عربستان براي كاهش سقف توليد نفت اوپك‌پلاس و واكنش امريكا، گفته‌ بود كه عربستان سعودي نفت را سياسي نمي‌كند و قصد ندارد از نفت به عنوان سلاح استفاده كند. وزارت خارجه عربستان سعودي نيز هفته گذشته در واكنش به بيانيه كاخ سفيد در خصوص حمايت عربستان از دولت روسيه، تاكيد كرده ‌بود كه تصميم اوپك‌پلاس كاملا جنبه اقتصادي داشته است.

رو خانا، نماينده مجلس نمايندگان و ريچارد بلومنتال، نماينده مجلس سنا پيگير اقدام‌هاي تنبيهي عليه عربستان سعودي هستند. اين دو نماينده طرحي را براي توقف بلافاصله كليه تسليحات به عربستان سعودي براي مدت يك‌سال به كنگره ارايه داده‌اند. رو خانا، نماينده دموكرات از ايالت كاليفرنيا مي‌گويد: «بايد براي كسي كه سر مردم امريكا كلاه مي‌گذارد تا از جنگ غيراخلاقي روسيه حمايت كند، مجازاتي وجود داشته‌ باشد.» تام مالينوسكي، نماينده دموكرات ايالت نيوجرسي كه از سفر بايدن به عربستان حمايت كرده و تيرماه امسال گفته ‌بود: «بايد اطمينان حاصل كنيم دولت‌هاي مشتري ما كه براي امنيت به ما وابسته‌اند در جبهه ما باقي مي‌مانند» حالا از طرحي حمايت كرده است كه از دولت امريكا مي‌خواهد تا نظاميان و سامانه‌هاي موشكي امريكايي را از عربستان سعودي و امارات متحده عربي خارج كند. كريس مورفي، عضو كميته روابط خارجي سناي امريكا، هفته پيش از دولت خواسته ‌بود تا سامانه‌هاي پيشرفته پدافند هوايي را كه براي محافظت از تاسيسات نفتي عربستان سعودي در اين كشور مستقر شده‌اند، به اوكراين منتقل كند تا از اين كشور در مقابل تهاجم نظامي روسيه محافظت شود. مورفي مي‌گويد: «تصميمات در مورد سياستگذاري‌ها عواقبي دارد و اين گام‌ها مي‌تواند رابطه با عربستان سعودي را تنظيم و به اوكراين كمك كند.»

اختلاف‌هاي اخير باعث شده است تا نارضايتي‌هاي ته‌نشين شده ساليان دراز از رابطه با عربستان سعودي در حزب دموكرات امريكا به سطح بيايد. از نقش غيرقابل انكار عربستان سعودي و شهروندانش در واقعه يازده سپتامبر تا نقض گسترده حقوق بشر توسط پادشاهي سعودي كه در قتل سبعانه جمال خاشقجي، ستون‌نويس پيشين روزنامه واشنگتن‌پست تجلي يافت. علاوه بر اينها، علاقه‌مندي روشن محمد بن سلمان، وليعهد سعودي به حزب جمهوري‌خواه و علاقه‌اش به دونالد ترامپ هم بيش از پيش باعث عصبانيت دموكرات‌ها شده است. ريچارد دوربين، سناتور ايالت ايلينوي مي‌گويد: «زمان آن رسيده است كه سياست خارجي جهاني را تصور كند كه بدون ائتلاف با اين سلطنتي كه خنجر از پشت مي‌زند، باشد.»

مقام‌هاي عربستان سعودي در اظهارنظرهاي علني تلاش مي‌كنند كه واكنش امريكا را باورناپذير توصيف كنند. عادل الجبير، وزير مشاور در امور خارجه عربستان به سي‌ان‌ان مي‌گويد: «وقتي در فصل انتخابات هستيد، فصلي كه به آن فصل مضحك هم گفته ‌مي‌شود، ممكن است چيزهايي گفته شود يا كارهايي بشود كه در هر موقعيت ديگري عاقلانه به نظر نرسد. اميدوارم كه آنچه از واكنش امريكا مي‌بينيم از همين دست باشد.» عادل الجبير اين تصميم را كاملا فني و اقتصادي و در جهت منافع جمعي توليدكنندگان نفت توصيف مي‌كند. واشنگتن‌پست مي‌نويسد كه تحليلگران معتقدند اگر مقام‌هاي ايالات متحده امريكا كمي فراتر از چارچوب مسائل داخلي خود به قضيه نگاه كنند، اين استدلال چندان هم بي‌راه نيست. حسين ايبيش مي‌گويد: «سعودي‌ها مثل خيلي‌هاي ديگر در آسيا و آفريقا اصلا به فكر اوكراين نيستند، اصلا در اين فكر نيستند كه طرفدار روسيه تلقي شوند يا مخالف قطعي آن. اين تصور كه سعودي‌ها بايد استراتژي كلي ملي‌شان را بر اساس انتخابات مياندوره‌اي پيش روي امريكا تنظيم كنند، نشانه خودشيفتگي دموكرات‌هاست.»

جيك سوليوان، مشاور امنيت ملي امريكا گفته است كه به زودي رييس‌جمهور امريكا واكنش متناسبي در مورد عربستان سعودي نشان خواهد داد. با اين حال سوليوان با احتياط در مورد تغييرات جدي در مورد روابط واشنگتن رياض صحبت كرد. سوليوان تاكيد كرد: «[بايدن] به صورت روشمند و استراتژيك اقدام خواهد كرد، او به اندازه كافي با اعضاي هر دو حزب گفت‌وگو مي‌كند و همچنين فرصت براي كنگره وجود دارد تا جلساتش را از سر بگيرد و با نمايندگان بنشيند و با هم روي گزينه‌ها كار كنند.»

آرون ديويد ميلر، ديپلمات پيشين امريكا و عضو ارشد انديشكده موقوفه كارنگي براي صلح بين‌الملل معتقد است ايالات متحده امريكا از يك سو ديگر به نفت عربستان براي واردات نيازمند نيست، هر چند كه از كنترل عربستان سعودي بر بازار جهاني نفت همچنان تاثير مي‌پذيرد در برابر محمد بن سلمان هم به وضوح اعلام كرده است كه قصد دارد در بلندمدت اتحادهاي ژئوپليتيكش را متنوع‌تر كرده و روابط نزديك‌تري با كشورهايي مانند چين و برزيل هم برقرار كند. ميلر به واشنگتن‌پست مي‌گويد: «نهايت امر اين است كه محمد بن سلمان ديگر اهميتي نمي‌دهد. او عميقا معتقد است كه اهرم قدرتمندي عليه ايالات متحده دارد و با رييس‌جمهوري مواجه است كه فقط در حد يك سرعت‌گير كوچك در مسير او به نظر مي‌رسد.» تسلط جمهوري‌خواهان در انتخابات پيش‌رو بر كنگره و انتخاب رييس‌جمهوري مانند ترامپ يا يكي از متحدان او، مي‌تواند به شكل چشمگيري وضعيت را به نفع عربستان سعودي در واشنگتن تغيير دهد.