با آمار بازی نکنید/ اگر عملکرد روحانی بد بود، چرا برنامه توسعه روحانی را تمدید کردید؟

روز نو :یک کارشناس اقتصادی در واکنش به آمار اعلامی رییس دولت سیزدهم از تورم شهریور ۱۴۰۰ گفت: این‌ها بازی با آمار است. مردم آمارها را در زندگی خود لمس می‌کنند.

مریم فکری: این دومین بار است که رییس‌جمهور از تورم بالا در دولت قبل سخن می‌گوید؛ آن هم اعدادی متفاوت از گزارش مرکز آمار ایران و بانک مرکزی که نرخ‌های اقتصادی را اعلام می‌کنند. ابراهیم رییسی یک بار در تیرماه امسال در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی عنوان کرد که دولت را با تورم ۶۰ درصدی تحویل گرفتیم و یک‌بار هم دیروز در جمع خبرنگاران گفت تورمی که قریب به ۶۰ درصد در شهریور ۱۴۰۰ بود با اولین اقدام دولت سیزدهم مواجه شد که برای مقابله با آن کارهای تورم‌زا را کنار بگذارد.

در حال حاضر مرکز آمار ایران تنها مرج رسمی آمار در کشور است و آن‌گونه که در آمار مرکز آمار ایران دیده می‌شود، در مرادماه ۱۴۰۰ که سید ابراهیم رییسی دولت را از حسن روحانی تحویل گرفت، نرخ تورم سالانه ۴۵.۲ درصد و نرخ تورم نقطه‌ای ۴۳.۲ درصد بوده است. از سوی دیگر، نرخ تورم سالانه شهریور ۱۴۰۰ از سوی مرکز آمار ایران ۴۵.۸ درصد و نرخ تورم نقطه‌ای ۴۳.۷ درصد بوده است.

برخی کارشناسان اقتصادی در واکنش به آمارهای اعلامی از سوی رییس دولت سیزدهم، عنوان می‌کنند که احتمالا آقای رییسی با یک اطلاعات غیرواقعی در اقتصاد مدیریت کشور روبه‌روست. در همین رابطه، مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین در واکنش به این آمار رییس‌جمهور که نرخ تورم در شهریور ۱۴۰۰ در حدود ۶۰ درصد بود، گفت: اتفاقا تورم در شهریور سال گذشته ۶۰ درصد نبوده است. اگر نرخ تورم این عدد بوده، بگویند آمار را از کدام مرجع اعلام می‌کنند. جالب است که مرکز آمار ایران طبق قانون، ماخذ اعلام آمارهای تورم، رشد اقتصادی، بیکاری و... است. مرکز آمار ایران نیز یک سازمان دولتی است. من در گزارش تورم مرکز آمار ایران مربوط به شهریور ۱۴۰۰ عدد ۶۰ درصد از نرخ تورم را ندیدم. لطف کنند و بگویند این عدد را چگونه اعلام می‌کنند؟

وی افزود: حرف من به این مفهوم نیست که دولت قبل ایراد نداشته است. دولت قبل قابل نقد است، ولی قدرت خرید مردم در دولت سیزدهم به شدت کاهش پیدا کرده است؛ به خصوص برای طبقات متوسط و فقیر. شما اجاره ساختمان را با دوره روحانی مقایسه کنید. یا موادغذایی را ببینید که یک کیلو برنج در آخر دولت روحانی چه قیمتی داشته و الان با چه قیمتی فروخته می‌شود. یا روغن‌نباتی، شکر، قند و چای در پایان دولت روحانی با چه قیمتی به فروش می‌رفت و الان چه قیمتی دارد. این‌ها باعث می‌شود که آمار و اطلاعات ارائه شده برای مردم باورناپذیر باشد.

دولت رییسی استراتژی و برنامه ندارد

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: به نظر من بزرگ‌ترین مشکل امروز دولت رییسی این است که استراژی و برنامه ندارد. من یک سوال از آقای رییسی دارم. در حال حاضر برنامه ششم مربوط به دولت روحانی یک سال تمدید شده است. به من پاسخ دهند که اگر روحانی بد بود، چرا برنامه‌اش خوب است!؟ چرا برنامه دولت روحانی را یک‌سال تمدید کردید؟ بنابراین سیاست‌گذاری اقتصادی جدیدی از سوی دولت سیزدهم رو نشده است.

پازوکی متذکر شد: آقای رییسی می‌گفت من ۷ هزار صفحه برنامه دارم، اما ۷ صفحه را هم منتشر نکرده است. اگر هست، بگویید کجاست تا من بخوانم!

وضعیت اشتغال به‌هم ریخت

وی درباره افزایش حقوق بازنشستگان تامین‌اجتماعی یادآور شد: مردم تورم را در زندگی خود لمس می‌کنند. در حال حاضر قدرت خرید مردم به شدت پایین آمده است. سیاست‌های دولت سیزدهم به نظر من ناعادلانه است. دولت حداقل حقوق کارگران را ۵۸ درصد افزایش داده و باعث شده که از ماه شهریور کل بازنشستگان تامین‌اجتماعی که میلیون‌ها نفر هستند، ۳۸ درصد به اضافه ۵۵۰ درصد افزایش حقوق داشته باشند.

این کارشناس اقتصادی گفت: شما دو نفر را در نظر بگیرید. یک نفر که استخدام رسمی است، باید حقوق بازنشستگی کمتری نسبت به بازنشسته کارگری بگیرد. این عدالت است؟ این نشان می‌دهد که دولت برنامه ندارد.

پازوکی با اشاره به عملکرد حجت‌اله عبدالملکی، وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی، افزود: ایشان وضعیت اشتغال کشور را به‌هم ریخت. شما به کارگاه‌های خصوصی بروید و تحقیق کنید. خیلی‌ها به خاطر افزایش حداقل حقوق، تعدیل نیرو داشتند. این نشان می‌دهد که دولت سیزدهم برنامه ندارد و هم این‌که عدالت را رعایت نمی‌کند.

با آمار بازی نکنید

وی تصریح کرد: به نظر من دولت سیزدهم دنبال عدالت و برخورد کارشناسی نیست؛ دنبال برخوردهای پوپولیستی است. دولت پول را از کجا می‌آورد؟ این پول یا درآمد نفت است یا مالیات و فروش اوراق است.

این کارشناس اقتصادی گفت: دولت سیزدهم برای این‌که بگوید دولت قبلی خوب کار نکرده، آمار عجیبی از فروش اوراق می‌دهد و می‌گوید ماهانه ۱۲ هزار میلیارد تومان بدهی دولت قبل را می‌دهیم. خب بدهی شما را هم دولت بعدی باید پرداخت کند. شما همین الان اوراق مشارکت به مردم می‌فروشید.

پازوکی افزود: این‌ها بازی با آمار است. مردم آمارها را در زندگی خود لمس می‌کنند. شما به قیمت مسکن نگاه کنید. قیمت مسکن امسال نسبت به پارسال ۴۵ درصد افزایش داشته است. چرا این آمار را نمی‌دهند. این آمار را مرکز آمار ایران منتشر کرده است. این سوال را از آقای رییسی می‌پرسم که شما چرا گذاشتید قیمت مسکن تا این حد بالا برود؟

وی یادآور شد: یکی از اتفاقات کنونی این است که معدل مدیران دولت رییسی کوتاه‌تر شده‌اند. اگر کسی را عوض کردند و قوی‌تر آوردند، کار خوبی کرده‌اند. اما ما می‌بینیم که چنین اتفاقی نیفتاده است. برای مثال، شما به سازمان برنامه نگاه کنید. مدرک تحصیلی قبلی مدیران قبلی و سوابق کاری‌شان را با مدیران امروز مقایسه کنید.

کسری بودجه چگونه جبران شد؟

این کارشناس اقتصادی درباره اظهارات دولت رییسی درباره جبران کسری بودجه بدون استقراض از بانک مرکزی و با ایجاد درآمد گفت: از شرکت‌های دولتی پول گرفته‌اند. بگویند از کجا درآمد ایجاد کرده‌اند؛ آن هم در شرایطی که مخارج دولت را بالا برده‌اند.

پازوکی افزود: همین الان درباره پروژه‌های نیمه‌کاره سوال است. در بودجه ۱۴۰۱ چند پروژه جدید را آغاز کرده‌اند. نکته دیگر این‌جاست که شما به لایحه بودجه ۱۴۰۰ نگاه کنید که دولت چند پروژه در برنامه داشته و مجلس انقلابی در قانون بودجه چند پروژه افزایش داده است. از سوی دیگر، عناوین پروژه‌ها را تغییر داده‌اند. برای مثال، راه‌آهن تهران – اصفهان تبدیل به تهران – اصفهان – اهواز شده است. همین تغییر، هزار میلیارد تومان برای دولت بار مالی دارد. اکثر این پروژه‌های نیمه‌کار، به فشارهای سیاسی مجلس مربوط می‌شود.

پازوکی تصریح کرد: من طرفدار اصلاح ساختاری هستم، اما این دولت اصلاح ساختاری انجام نمی‌دهد. اصلاح ساختاری یعنی این‌که ساختار اقتصاد، نظام بانکی، سیستم پولی، نظام مالی و مالیاتی دگرگون شود.

این کارشناس اقتصادی درباره آینده اقتصاد و تورم کشور گفت: اگر انضباط پولی و مالی در اقتصاد ایران حاکم شود، به طور قطع تورم قابل کنترل است. باید با مشکل تورم برخورد علمی شود. به عبارتی، ساختار هزینه دولت باید شفاف شود. این در حالی است که بودجه سال ۱۴۰۱ یکی از ناشفاف‌ترین بودجه‌های بعد از انقلاب بوده است.

پازوکی با بیان این‌که هزینه‌های غیرضرور باید کاهش پیدا کند، افزود: سوال این است که آیا دولت هزینه‌های غیرضرور را کاهش داده است؟ پاسخ من خیر است. نمونه‌اش، بودجه مجلس، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام است. سوال من این است که چرا ردیف‌های بودجه را ادغام کرده‌اند؟ به نظر من هر چه ردیف‌های بودجه ادغام شود، کسی از کار سر در نمی‌آورد. چرا قانون بودجه ۱۴۰۱ را چاپ نمی‌کنند؛ با وجود این‌که ۶ ماه از سال گذشته است.

وی تاکید کرد: به نظر من اگر دولت می‌خواهد تورم را کنترل کند، باید اصلاحات ساختاری در مخارج دولت داشته باشد، اصلاح نظام بانکی صورت گیرد و هماهنگی بین سیاست‌های پولی و مالی به وجود آید. دولت نباید برای بانک‌ها تعهد ایجاد کند. از سوی دیگر، تعامل با جهان اتفاق بیفتد.