آلودگی نفتی در سه منطقه خلیج فارس/ عوارض: سرطان و بیماری‌های پوستی

روزنو :به تازگی لکه‌های کوچک آلودگی نفتی وارد سواحل کنگان، عسلویه و روستای مله گنزه شهرستان دیر شده و محیط را آلوده کرده است. در سال گذشته ۱۴۰۰ از ۴۷ مورد عملیات مقابله با آلودگی در استان بوشهر، ۴۳ مورد مربوط به آلودگی‌های نفتی بوده است.

 به تازگی رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دیر استان بوشهر خبر از دیده شدن آلودگی در ساحل روستای «مل گنزه» شهرستان دیر داده است. علیرضا حجازی اعلام کرد که منشا اصلی این الودگی مشخص نیست اما پیش‌بینی می‌شود به دلیل شست و شوی مخزن نفتکش‌ها، نشتی سکوهای نفتی دریایی و یا محموله‌های قاچاق به وجود آمده باشد. وی در ادامه می‌گوید موضوع مشاهده تاربال نفتی در ساحل باید بررسی شود و تا تشخیص منبع و نوع آلودگی، امکان ارائه نظر دقیق وجود ندارد.

به طور کلی فرسودگی تجهیزات بویژه خطوط انتقال سکوهای نفتی و رعایت نکردن ملاحظات محیط زیستی در هنگام اکتشاف و دیگر عملیات مهمترین و بیشترین عامل آلوده‌کننده محیط زیست خلیج فارس است. به گفته رئیس اداره ایمنی و حفاظت دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر در سال ۱۴۰۰ از ۴۷ مورد عملیات مقابله با آلودگی در این استان، ۴۳ مورد مربوط به آلودگی‌های نفتی بوده است. از این شمار ۱۲ مورد نشت از میادین نفتی، ۲ مورد ناشی از غرق شدگی شناورها، ۲ مورد آتش سوزی، یک بار نشت گازوئیل و در ۳۰ مورد تخلیه غیر قانونی مواد نفتی از سوی شناورها به دریا بوده است.

اداره ایمنی و حفاظت دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر در سال گذشته بیش از ۹ هزار لیتر امحا کننده شیمیایی، بیش از ۴۰۰ عدد بوم و بیش از سه هزار پد جاذب برای جمع آوری آلودگی نفتی از خلیج فارس استفاده کرده است. با وجود تمام اقدامات برای پاکسازی دریا، در حالت خوشبینانه تنها ۲۰ درصد از این آلودگی جمع‌آوری می‌شود.

احسان عابدی، عضو هیات‌علمی گروه علوم‌زیستی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی در گفت‌وگو با خبرآنلاین اظهار داشت: موضوع نشت نفت خام در خلیج فارس موضوع تازه‌ای نیست. بزرگترین آلودگی نفتی در خلیج فارس به زمانی برمی‌گردد که عراق به رهبری صدام به چاه‌های نفتی کویت حمله کرد و خلیج فارس به شدت درگیر آلودگی نفتی از نوع نفت خام شد. در این حادثه، نفت خام پهنه خلیج فارس به خصوص بخش غربی آن را فراگرفت و خسارات جبران ناپذیری به خلیج فارس وارد کرد. این اتفاق بارها در مقیاس‌های کوچک‌تر افتاده است.

عابدی گفت: در هفته‌های اخیر مجددا شاهد نشت نفت خام و آلودگی خلیج فارس و ساحل روستای «مل گنزه» شهرستان دیر بودیم. هنوز منشا این آلودگی به طور دقیق مشخص نیست اما برخی از حدس و گمان ها علت آن را نشت نفت از سکوی نفتی فروزان یا کشتی به کشتی کردن نفت خام در دریا می‌داند. علت آن هر چه که بوده نفت خام وارد آب‌های خلیج فارس شده و توسط باد و جریانات دریایی به سواحل رسیده است.

آثار آلودگی‌های نفتی

وی با اشاره به این که آلودگی نفتی زمانی که به ساحل می‌رسد خود را به چند صورت نشان می‌دهد، گفت: یکی از نمودهای آن زمانی است که شناگر متوجه لکه‌های نفتی بر بدن خود می‌شود و بوی نفت او را اذیت می‌کند. همچنین زمانی که این لکه‌های نفتی خود را به ساحل می‌رساند بر سنگ‌ها و ماسه‌ها لکه‌های نفتی نمایان می‌شود و با چشم قابل رویت است. پس از مدتی که این لکه‌های نفتی تجزیه حرارتی و باکتریایی شدند، به هم می‌چسبند و یک حالت سفتی به نام تاربال پیدا می‌کنند که به صورت لکه‌های قیرمانندی خود را در کنار ساحل نشان می‌دهد.

وی اضافه کرد: نشت نفت همواره به صورت طبیعی در بستر بسیاری از اقیانوس‌ها و دریاهای دنیا اتفاق می‌افتد و اکوسیستم نیز خود به صورت طبیعی آن را پالایش می‌کند. اما زمانی که این اتفاق در یک مقیاس و وسعت صنعتی و خیلی بزرگ می‌افتد، دیگر خود را به صورت یک مخاطره نشان می‌دهد و به آبزیان و مردم ساحل‌نشین آسیب وارد می‌کند.

وی با اشاره به آثار زیان‌آور آلودگی‌های نفتی بر آبزیان و انسان‌ها گفت: آلودگی‌های نفتی باعث ایجاد سرطان، مسمویت‌های خیلی شدید و بیماری‌های پوستی می‌شود. کسانی که در مناطق آلوده به آلودگی نفتی شنا می‌کنند دچار بیماری‌های پوستی خیلی سختی می‌شوند.