رتبهبندی معلمان؛ واقعی یا کاغذبازی؟
آغاز به کار سامانه رتبهبندی معلمان
رتبهبندی معلمان وارد فاز اجرایی شده است. در سامانه رتبهبندی معلمان که از ۲۶مردادماه بهصورت رسمی آغاز به کارکرده، فرهنگیان بر اساس جدول زمانبندی و آخرین رقم کدملی تا نهم شهریورماه میتوانند نسبت به بارگذاری مدارک خواستهشده اقدام کنند که امتیازات لازم برای احراز هر کدام از رتبهها به تفکیک اعلامشده است. در شیوهنامه رتبهبندی معلمان که بهمنظور اجرای صحیح قانون مزبور و پس از اصلاحیه ابلاغی ۱۵مردادماه جاری هیات وزیران، منتشر شده است، امتیازاتی که معلمان کسب میکنند در چهار گروه شایستگیهای عمومی، تخصصی، حرفهای و تجربه تقسیمبندی شده است. علیرضا منادی سفیدان رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، روز دوشنبه اعلام کرد مبلغ علیالحساب رتبهبندی برای معلمان واریزشده است و ۸۵۰۰میلیارد تومان صرف پرداخت آن شد. این نماینده مجلس گفته: جمع فوقالعاده شغل و شاغل بین ۴۵ تا ۹۰درصد افزایش برحسب رتبهها خواهد بود. بر این اساس، معلم دیگر کارمند نیست، اما ۱۰۰سال بهعنوان کارمند به معلم نگاه شده است.
باوجودآنکه دولت در روزهای گذشته رتبهبندی معلمان را در تبلیغات خود یکی از گامهای یک سال گذشته خود به شمار آورده اما این رتبهبندی و تبلیغات هنوز نتوانسته دل بسیاری از فرهنگیان را به دست آورد. همین دیروز محمدباقر قالیباف رئیس مجلس گفت: رتبهبندی معلمان را با خوندل در مجلس دنبال کردیم و بهرغم همه مشکلات پولی و مالی با کمک و همراهی دولت آن را به سرانجام رساندیم. یوسف نوری، وزیر آموزشوپرورش در روزهای گذشته اعلام کرد تقریباً همه همکاران فرهنگی شاغل در مدرسه و اداریهای بخشنامه ۲۳۰ که رسته معلمی دارند مشمول رتبهبندی میشوند. آنها که کد استخدامی نداشتند در آییننامه قبلی مشمول نبودند که اصلاح شد و ۸۱۰هزار نفر را در برمیگیرد.
بااینحال رتبهبندی شامل معلمان بازنشسته نمیشود. همچنین علیرضا منادی سفیدان رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در نامهای به قالیباف بر ضرورت تحت شمول قرار گرفتن۸۰هزار معلم طرح مهرآفرین در اجرای قانون رتبهبندی معلمان سخن گفته است. او در نامه خود به رئیس مجلس مینویسد: بهرغم اینکه در اعلام نظر قطعی هیات بررسی و تطبیق مصوبات دولت با قوانین مورخ ۱۲مرداد ۱۴۰۱ جنابعالی بهصراحت تأکید فرموده بودید که «نیروهای فاقد کد شناسه استخدام» نیز شامل تعریف معلم بوده و لازم است در تصویبنامه مورخ ۱۸خرداد ۱۴۰۱ اصلاح لازم صورت پذیرد تا به دلیل تضییق دامنه شمول قانون، مغایر جزء(۱) ماده(۲) قانون نظام رتبهبندی نشود. متأسفانه در مصوبه مورخ ۹مرداد ۱۴۰۱ هیات وزیران در خصوص اصلاح آییننامه اجرایی قانون نظام رتبهبندی معلمان، علیرغم حذف آن عبارت، جمله «اجرای رتبهبندی منوط به تکمیل فرآیند استخدام مطابق قوانین و مقررات خواهد بود» اضافهشده که به استناد آن بیش از ۸۰هزار معلم که سالیان زیادی در قالب نیروهای مهرآفرین و قراردادی وظیفه خطیر تعلیم و تربیت دانش آموزان را به عهده داشتهاند و از حیث دریافت حقوق و مزایا و حکم کارگزینی تفاوتی با نیروهای رسمی ندارند، از دامنه شمول قانون خارج نمودهاند.
وعدهای که آب رفت
از سوی دیگر فعالان صنفی فرهنگیان که در ماههای گذشته برای احقاق حقوق خود دست به تجمعات سراسری زده بودند نیز همچنان راضی نشدهاند. برای پرداخت معوقات اجرای رتبهبندی مبلغ 11میلیون تومانی برای هر معلم ذکر شده است. محمدرضا نیکنژاد، معلم و فعال صنفی معلمان به خبرگزاری خبرآنلاین گفته: وقتی صحبت از طرح رتبهبندی معلمها شد، در مجلس عنوان کردند بین شش الی ۱۶میلیون به حقوق معلمها اضافه خواهد شد، در کشوقوس میان معلمها، دولت و مجلس این مبلغ افزایش حقوق به دو تا پنج میلیون رسید؛ یعنی اگر بین همه معلمها میانگین را محاسبه کنیم، حدود ۳.۵میلیون قرار است به حقوق معلمها اضافه شود. از طرفی طبق قانون باید از مهر ۱۴۰۰ این رتبهبندی اجرا میشد اما تأخیر داشت، وزیر اعلام کرد بابت تأخیر ۱۱ماهه، هر ماه مبلغ ۱.۵میلیون تومان برای معلمها واریز میشود، اما در رفتوآمدهای دولت بالاخره رئیس سازمان برنامهوبودجه اعلام کرد ماهی یکمیلیون، یعنی ۱۱میلیون تومان برای تأخیر ایجادشده در اجرای قانون بهحساب معلمها واریز میشود و در آخر این مبلغ هم واریز نشد و بسیاری معلمان کمتر از این دریافت کردند.
اصلاً چرا سامانه رتبهبندی؟
او همچنین در انتقاد از سامانه رتبهبندی معلمان میگوید: ما یک خلاصه پرونده بهنام فرم ۵۰۲ و حکم کارگزینی داریم، همه این مدارک با جزییات وجود دارد، اصلاً هیچ معلمی بدون این مدرکها ارتقا پیدا نمیکند. تمام ساعتهای ضمن خدمت معلمها در اختیارشان وجود دارد و ثبت شده است، تمام اطلاعات شغلی ما وجود دارد و نیازی نیست هر معلم خودش مجدد تمام این مدرکها را بارگذاری کند. شما فرض کنید اگر ما ۸۰۰هزار نفر معلم داشته باشیم و هرکدام ۲۰مدرک بارگذاری کنند چیزی حدود ۱۶میلیون مدرک بارگذاری شده است، چه کسی میخواهد این مدارک را بخواند، همین اقدام یک شبهه ایجاد کرده، اینکه ظاهراً کسانی هستند که نمیخواهند این قانون را اجرا کنند، اما چون نگران فشار معلمها هستند خواستند تمام معلمها، ستادها و ادارات، سرگرم بارگذاری مدرک و کاغذبازیهای مجازی شوند.
این فعال صنفی با شبهه دار دانستن اجرای کنونی نظام رتبهبندی معتقد است دولت میخواهد با روند کاغذبازی زمان بخرد تا رتبهبندی واقعی به تأخیر بیفتد. او میگوید: میخواهند معلمها را در رتبههای یک الی سه رتبهبندی کنند تا معلمهایی که انتظار رتبهی بیشتر دارند وارد یک پروسه اعتراض و شکایت شوند، پروسهای که بسیار زمانبر است تا بخواهند مدرکها و شکایتها را بررسی کنند اصطلاحاً زمان میخرند، به نظر میآید دولت با کاغذبازیهای مجازی دنبال وقت خریدن است تا افزایش حقوق بر اساس قانون رتبهبندی به تأخیر بیفتد.