موضوع رتبه‌بندی معلمان یکی از طرح‌های پر حاشیه سال‌های اخیر آموزش و پرورش بوده طرحی که در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز در مورد آن صحبت شده است.

از مطرح شدن طرح رتبه بندی فرهنگیان مانند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش چند سالی می‌گذرد، طرحی که پس از کش و قوس‌های فراوان و با تایید شورای نگهبان، دولت سیزدهم و مجلس شورای اسلامی از مهر ۱۴۰۱ اجرایی می‌شود.

وزارت آموزش و پرورش هم موظف است ضمن تدوین آیین‌نامه اجرایی این قانون، آن را به مرحله اجرا درآورد.

طبق این آیین‌نامه آموزش و پرورش معیار‌های عمومی نظیر داشتن روحیه جهادی و تحول‌گرایی، رعایت حجاب و پوشش اسلامی، انگیزه معلمی، تعهد سازمانی بیشترین امتیاز را دارند و بعد از آن هم شایستگی‌های تخصصی همچون مدرک تحصیلی، پژوهش‌های مرتبط با بهبود عملکرد، تألیف کتاب و مقاله قرار دارند.

با این ملاک‌ها سرانجام معلمان در ۵ گروه آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم طبقه‌بندی می‌شوند که برای دستیابی به هر کدام از این رتبه‌ها به‌جز آموزشیار معلم که تا ۵۰۰ امتیاز را شامل می‌شود برای سایر رتبه‌ها به‌ترتیب حداقل ۵۰۰، ۶۰۰، ۷۵۰ و ۹۰۰ امتیاز ضرورت دارد.

همچنین هر سه سال یک‌بار این آیین‌نامه اجرایی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و اگر معلمین امتیاز لازم را برای حفظ رتبه کسب نکنند، به رتبه پایین‌تر تنزل خواهند کرد و به‌دنبال این موضوع موظف به گذراندن دوره بازآموزی در دانشگاه‌های وابسته به آموزش و پرورش می‌شوند و اگر این مورد برای بار دوم تکرار شود، معلم از رسته آموزشی و فرهنگی خارج خواهد شد.

طرح رتبه بندی معلمین از طرح‌هایی بود که خصوصا در سال‌های اخیر با واکنش‌های بعضا منفی معلمین رو به رو شده بود و خیلی از فرهنگیان در خصوص این طرح و نحوه اجرایی شدن و و تبصره‌های آن انتقاد‌هایی را داشتند و چندان به آن خوشبین نبودند.

در همین خصوص علیرضا منادی سفیدان رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس گفت: تا به امروز نسبت به همه مسائل و مشکلاتی که مد نظر معلمان در آیین نامه رتبه‌بندی بود، تذکرات لازم را دادیم و بیشتر این مسائل رفع شده است. یکی از مسائلی که در آخرین اصلاح آیین نامه رتبه بندی معلمان مورد بازنگری قرار گرفت، این بود که برای استاد معلمی، شرط دکتری برداشته شود. همچنین در آخرین اصلاح آیین نامه تأکید شده آخرین مدرک معلمان لحاظ شده و حق و حقوق آن‌‎ها پرداخت شود.

منادی سفیدان با استناد به استعلامی که از معاونت قوانین مجلس گرفته شد، گفت: معاونت قوانین مجلس نیز تأکید داشت باید این مدارک جدید معلمان اعمال شود.

او یادآور شد: بسیاری از موارد جزئی مد نظر معلمان نیز در آیین نامه مورد توجه قرار گرفت و انتظار داریم نهایتا یک آیین نامه کامل و جامع با لحاظ کامل منافع معلمان تدوین و روانه صحن هیأت دولت شود.

رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس اضافه کرد: تلاش ما این بود در طول زمان تدوین آیین نامه اجرایی نقطه نظرات معلمان را منتقل کنیم تا آیین نامه‌ای خوب و به نفع معلم تدوین شود و انتظار داریم آیین نامه تدوین شده هرچه سریع‌تر به تصویب دولت برسد و قانون رتبه بندی معلمان وارد فاز اجرایی شود.

همچنین حجه الاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان در دیدار با جمعی از فرهنگیان از لزوم اجرایی شدن طرح رتبه بندی معلمین خبر داد و گفت:دولت مصمم است همه ابعاد قانون رتبه‌بندی معلمان را در راستای ارتقاء شأن و منزلت فرهنگیان عزیز مورد توجه قرار دهد و به این وسیله در راستای ارتقای کیفیت آموزش در کشور گام بردارد.

رئیس جمهور افزود: متأسفانه در خصوص رتبه‌بندی معلمان صرفاً بخش مالی برجسته شده، اما از ابعاد مختلف دیگری که می‌تواند جایگاه فرهنگیان را در جامعه ارتقاء دهد، غفلت شده است که این به نوعی ظلم در حق این قشر فرهیخته است.

رئیسی اجرای سند تحول آموزش و پرورش را یک ضرورت خواند و گفت: این سند از اسناد بالادستی است و دولت حتماً آن را به عنوان مهم‌ترین سند پیگیری و اجرایی خواهد کرد.

صادق ستاری فرد سخنگوی آموزش و پرورش درباره طرح رتبه بندی گفت: در رتبه‌بندی معلمان پس از احراز شرایط، در رتبه‌های خود قرار می‌گیرند و بعد از آن ۵سال در آن رتبه خواهند بود و پس از آن هیأت‌های ممیزی تشکیل شده درباره ارتقای رتبه معلمان تصمیم‌گیری خواهند کرد.

ستاری‌فرد تصریح کرد: رتبه‌بندی شامل همه کسانی که از ابتدا تحت عنوان معلم استخدام شده‌اند می‌شود و نیرو‌های اداری نیز که در رسته آموزش قرار ندارند و رسته آنان اداری است، در صورت حضور در مدارس، مشمول رتبه‌بندی خواهند شد. اساس رتبه‌بندی اصلاح نظام پرداخت معلمان خواهد بود و این نظام باید به بهبود وضعیت معیشتی معلمان منجر شود.

معاون وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: اگر معلمی به رتبه‌ای که برای وی در نظر گرفته شده، اعتراض داشت، می‌تواند شکایت خود را در هیأت‌های ممیزه تشکیل شده مطرح کند و این موضوع آنجا بررسی خواهد شد.

وی با اشاره به بند تجربه در آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان گفت: در تجربه صرفا سنوات ملاک نیست و عبارت است از مجموعه‌ای از توانمندی‌هایی که معلم در طول سال‌ها کسب کرده است.

طرح رتبه بندی معلمین اکنون به ایستگاه پایانی خود رسیده است و باید دید که آیا اجرایی شدن باعث بهتر شدن شرایط معیشتی فرهنگیان می‌شود یا خیر.