روزنو :به نظر میرسد پوشاک هم به لیست لاکچریها، اضافهشده؛ درست مانند اتومبیلهای لوکس خارجی، مسکن، طلا، دلار و حتی سفرهای تفریحی؛ این را میتوان از صحبتهای فعالان این بازار و البته سکوت مراکز خرید و فروشگاههای لباس در بسیاری از نقاط پایتخت، بهخوبی فهمید.
در روزهایی که گزارشها از افزایش 40درصدی قیمت پوشاک نسبت به سال گذشته خبر میدهند، فعالان بازار هم از بیرونقی وضعیت خرید پوشاک سخن میگویند. اگر سری به مراکز خرید بزرگ پایتخت زده باشید، حتماً از قیمت عجیب پوشاک در روزهای منتهی به عید خبر دارید؛ در بسیاری از این فروشگاهها درصدهای خوبی از حراج یا به اصلاح آف پوشاک را میتوان دید، اما با نگاهی به قیمت بعد از حراج پوشاک این فروشگاهها میتوان گفت که نتیجه برای اقشار ضعیف و متوسط فرقی نمیکند؛ مثلاً درحالیکه قیمت یک پالتوی ساده قبل از آف، پنج میلیون تومان بود، بهای این لباس بعد از فروش ویژه به سه میلیون تومان رسیده است. همین وضعیت در سایر پوشاک این فروشگاهها نیز در جریان است؛ قیمت روسری از 400 تا دو میلیون تومان، پالتو از یکمیلیون تا پنج میلیون، تیشرت ساده از 400هزار تومان تا دو میلیون تومان و ...، متفاوت است. این قیمتها فقط گوشهای از گرانی اینروزهای پوشاک را به تصویر میکشد و بیشک میتوان نمونههای بیشتری را هم مثال زد؛ اما این تمام ماجرای تلخ اینروزهای آخر سالی نیست.
یک دستاندرکار پوشاک درباره حالوروز این روزهای بازار به «همدلی» میگوید: «امسال قدرت خرید مردم کمتر از سالهای گذشته شده؛ هر سال در همین روزها وقت سر خاراندن نداشتیم، امسال اما بازار بیرونقتر از این حرفهاست؛ البته موضوع ربطی به کرونا و این چیزها ندارد؛ رفتوآمد هست، اما خریدی در کار نیست؛ مردم میآیند، قیمتها را میپرسند؛ سری تکان داده و مغازه را ترک میکنند.» دیگر فعال بازار هم دراینباره ادعای دیگری دارد: «تورم و گرانی مردم را راهی بازار اجناس دست دوم کرده؛ مردم یا خرید نمیکنند؛ لباسهای قدیمی خود را تعمیر کرده، یا حتی به سراغ فروشگاه لباسهای ارزانقیمتتر میروند.» صحبت با فروشندگان لباس، حقایق تلخ بیشتری را رونمایی میکند. یک فعال بازار میگوید: «دو سالی میشود که به دلیل افزایش قیمت پوشاک، مردم به سراغ بازارهای استوک یا حتی تاناکورا میروند.» این فروشنده لباس از رواج خرید پوشاکی صحبت میکند که بهاصطلاح از مد افتاده و در سالهای گذشته به فروش نرفتهاند. بد نیست بدانید که لباسهای استوک در کشورهایی رواج دارد که مردم توانایی خرید لباسهای برند را ندارند و حالا به گفته فعالان این بازار، در ایران نیز رواج یافته است. استوک؛ یک کلمه خارجی است و به معنای کالای ذخیره و انبارشده است؛ کالاهای برندی که به فروش نرفتهاند و در انبار میمانند، معمولاً با قیمت پایینتر از قیمت اصلی به کشورهای دیگر فروخته میشوند و به آنها استوک گفته میشود.
خرید این پوشاک در دنیا از سال 1998، یعنی سال بحران در اروپای شرقی، درست زمانی که قیمت لباسهای اروپایی بهشدت صعودی شده بود، رونق گرفت و حالا به ایران نیز رسیده. نکته قابلتوجه این است که خرید اینگونه پوشاک در اروپا در سالهای بحرانی رواج یافت، اما در ایران که سکانداران اقتصادی همواره شعار بهبود معیشت و بهتر شدن اوضاع اقتصادی را میدهند، نیز جریان گرفته. یک فروشنده در غرب پایتخت با اشاره به بازار داغ لباسهای استوک و تاناکورا به «همدلی» این توضیح را میدهد: «لباسهای تاناکورا لباسهای دستدومی هستند که به دلایل متفاوتی وارد بازار فروش شدهاند. شرایط بد اقتصادی مردم باعث شده تا این نوع لباسها از قدیم تا به امروز طرفداران خود را داشته باشند، اما لباسهای استوک قبلاً استفادهنشدهاند و جزء کالاهای ذخیره و به فروش نرفته هستند.» دیگر فعال بازار پوشاک هم دراینباره به «همدلی» میگوید: «با توجه به تنزل سطح معیشتی اقشار متوسط و پایین جامعه و همچنین گرانی پوشاک نو، یکی از مشاغلی که با توجه به نیازهای جامعه در چند سال اخیر به وجود آمده، فروش لباسهای دست دوم خارجی در فروشگاههای موسوم به تاناکورا است.« آنطور که از صحبتهای فعالان بازار برمیآید، تعداد این فروشگاهها در شهرهای بزرگ بهویژه تهران در حال افزایش است بهطوریکه در مناطق مختلف تهران بهویژه قسمت جنوبی پایتخت با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی پایین، افراد بهمراتب بیشتر از سایر قسمتها دیده میشود. نکته تلخ ماجرا فقط به کاهش قدرت خرید مردم برنمیگردد، بلکه به وضعیت بهداشتی این پوشاک نیز ربط دارد. این لباسها شامل کیف، کفش، پوشاک و ...، هستند که معمولاً بوی نامطبوعی هم دارند. حتی مشاهدهشده که در بعضیاوقات به دلیل عدم رعایت بهداشت، مشکلات پوستی را نیز ایجاد کردهاند. بد نیست بدانید که لباسهای تاناکورا گاهی اوقات آن دسته از لباسهایی هستند که به خیریه دادهشده که به نحوی وارد بازار فروش شدهاند؛ لباسهایی که معمولاً بستهبندی خاصی ندارند و اغلب دارای لکه یا خوردگی هم هستند؛ اما این روزها به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، بازار داغی دارند.
خرید لباسهای تاناکورا در حالی به گفته فعالان بازار پوشاک این روزها بازار داغی را دارد که چند وقت پیش عضو هیات مدیره تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک به رسانهها گفته بود که فروش پوشاک دست دوم خارجی موسوم به تاناکورا به دلیل مسائل بهداشتی و قاچاق بودن آن ممنوع است و فروشگاههای آن پلمپ میشوند. این در حالی است که به گفته دستاندرکاران بازار، خریدوفروش این لباسها همچنان در جریان است و به دلیل پایین آمدن قدرت خرید مردم، همچنان گزارششده است. این در حالی است که پزشکان معتبر استفاده از لباسهای دست دوم را به دلایل بسیار متفاوتی مثل باقی ماندن خون، عرق، انتقال حشرات، شپش و… بههیچوجه توصیه نمیکنند. بر اساس گزارشها، میدان گمرک، خیابان آذربایجان و خیابان رسالت سالهاست به مرکزی برای فروش لباسهای تاناکورا یا دستدوم تبدیل شدهاند. گرچه این بازار سالهاست مشتریهای پروپاقرص و ثابت خود را دارد اما این روزها به خاطر گرانیها و بحران اقتصادی، پای مشتریان تازهای به این بازارها باز شده است. آنطور که از صحبتهای فعالان بازار برمیآید، سالهاست این بازارها مشتریهای متنوع و مختلفی دارند، اما در این میان تازهترین مشتریان لباسهای دستدوم افرادی هستند که به دلیل گرانی قیمت پوشاک راهشان به اینجا افتاده و طالب لباس دستدوم هستند.
بازار داغ تاناکورا امسال در شرایطی که به گفته فعالان بازار، خرید پوشاک دیگر در اولویت مردم نیست، بیشتر موردتوجه مشتریان قرار گرفته است. البته بد نیست بدانید که خرید از تاناکورا در سالهای اخیر به دلیل کاهش کیفیت پوشاک نیز گزارششده؛ جایی که قشر مرفه نیز به دلیل اینکه توان خرید لباس نو را ندارند، بلکه به دلیل کیفیت بالا، اجناس اصلی و پوشاک دست دوم دیگر کشورها را مصرف میکنند. نتیجه اینکه این روزها این بازار مشتری دو گروه است؛ یکی اقشار ضعیفی که به دلیل کاهش قدرت خرید، توانایی خرید لباسهای نو را ندارند، دوم مردم قشر پولداری که به دلیل کیفیت سراغ این اجناس میروند؛ آیا وقت آن نرسیده که سکانداران اقتصادی برای بالا بردن قدرت خرید اقشار ضعیف و بهتر کردن کیفیت پوشاک داخلی، راهکار و برنامه ارائه دهند؟