روزنو :رافائل گروسی امروز به تهران سفر می‌کند. این سومین سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران است که در دولت سیزدهم انجام می‌گیرد. بناتر اخبار منتشرشده سفر گروسی به تهران برای حل‌وفصل اختلاف بین آژانس و سازمان انرژی اتمی ایران است. همچنین این سفر می‌تواند در راستای همکاری‌های ایران و آژانس ارزیابی شود. آژانس بازوی شورای حکام است و یک نهادی است که نظر فنی و تخصصی ارائه می‌کند به همین دلیل گزارش آژانس می‌تواند سرنوشت احیای برجام را که اکنون در بن‌بست قرار دارد مشخص کند. ستاره صبح در این رابطه گفتگویی با احمد قریب کارشناس ارشد سازمان انرژی اتمی ایران داشته که در ادامه می‌خوانید:

مدیرکل آژانس انرژی اتمی فردا به تهران می‌آید، شما اهمیت سفر رافائل گروسی به ایران در چه می‌دانید؟
چند سؤال وجود دارد که پاسخ ایران به آن‌ها ازنظر آژانس مبهم است. پیش‌ازاین درجاهایی از کشور آثار موارد رادیواکتیو دیده‌شده و آژانس می‌خواهد به دلیل این موضوع بپردازد و ببیند واقعاً مسئله چیست؟ ازنظر فنی و در حوزه آژانس و سازمان انرژی اتمی مسئله بغرنج نیست و این موارد آینده نامشخصی ندارد. اتفاقاً این بازدیدها و گفتگوها می‌توانند در حل اختلافات راهگشا باشند.

گزارش این سفر و نتایج آنچه تأثیری می‌تواند بر گفتگوهای ایران و غرب داشته باشد؟

چنین مواردی در برجام دیده نشده و گفته نشده است که بنا به گزارش آژانس تصمیم می‌گیریم. نمی‌توان گفت این بازدید و نتایج این دیدار مستقیماً با توافق وین ربط پیدا می‌کند. مسئله رادیواکتیو در برخی نقاط کشور بعد از جریان امضای دور اول پیش آمد و ایران در آن زمان به آژانس اعلام کرده بود که جز مراکز ثبت‌شده جای دیگری برای فعالیت‌های هسته‌ای ندارد. ازاین‌رو حساست آژانس از ایران و پرسش‌ها و این سفرها شروع شد. چنین آثاری در کشور دیده‌شده و آژانس طبق وظایف خود به مسئله رسیدگی می‌کند و ایران نیز همکاری دارد تا ابهامات برای آژانس حل شود. پس نباید توافق احیای را به این موضوع گره زد.

آیا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نهادی مستقل است و امروز صرفاً به وظیفه خود عمل می‌کند یا بنا بر برخی تحلیل‌های داخلی آژانس به بازوی غرب و طرفین برجام تبدیل‌شده و در جهت تأمین منافع آن‌سوی میز فعال‌شده است؟

آژانس ظاهراً مستقل است و به وظیفه‌اش عمل می‌کند. در مورد ایران هم تا اینجا همین‌طور بوده ولی وابستگی چنین نهادها و مؤسساتی به قدرت‌های جهانی انکارناپذیر است. بهتر است این‌طور بگوییم که تا ابرقدرت‌ها عامل پیگیری موضوعی نباشند، چنین مؤسساتی دست‌به‌کار نمی‌شوند. هر جا حساسیت ابرقدرت‌ها بیشتر بوده فعالیت نهادها و مؤسسات آنجا با حساسیت بیشتری همراه بوده است. پس صد درصد مستقل عمل نمی‌کنند. ولی در این مورد و در خصوص مسئله ایران و گزارش‌هایی که به آژانس رسیده باید گفت آژانس به وظیفه‌اش عمل می‌کند و نمی‌توان گفت آژانس روی ایران حساس است. به‌هرحال ماده‌ای رادیواکتیو دیده‌شده و این وظیفه آژانس است که به چرایی آن رسیدگی کند. حال یا این مسئله دام بوده و ماده‌ای رادیواکتیو به‌کاربرده‌اند یا خرابکاری بوده یا هر چیز دیگری که بوده، رسیدگی آن در حوزه وظایف و اختیارات بین‌المللی آژانس انرژی اتمی است و هر کشور دیگری هم به‌جای ایران بود آژانس به همین شکل عمل می‌کرد.

ما در مرحله‌ای از گفتگوهای وین قرار داریم که غرب کار را تمام‌شده می‌داند، اما نتیجه گفتگوها در ایران مبهم است آیا می‌توان همکاری ایران با آژانس را نقطه مثبتی در جهت توافق دانست یا خیر؟

رسیدگی به گزارش‌هایی که به آژانس رسیده وظیفه این نهاد است اما آژانس نمی‌تواند مذاکرات را معطل کند یا به‌طور مستقیم درنتیجه گفتگوها تأثیر بگذارد. برجام را نگه نداشته‌اند تا سرنوشت این ابهامات آژانس روشن شود. رافائل گروسی نتیجه برجام را تعیین کند! گزارش‌های آژانس تأثیر دارد ولی تأثیر آن غیرمستقیم است. رسیدن به توافق وظیفه ایران بود. البته برجام که تا اینجا پیش رفته به نتیجه خواهد رسید. در مورد برجام ضمن اینکه امیدوارم این گفتگوها به نتیجه برسد، ایران باید در دور اول که مذاکرات شروع شد گفتگوها را به نتیجه می‌رساند. کار در آن شرایط آسان‌تر بود. اشتباه این بود که اجازه داده نشد دولت قبل برجام را به پایان برساند. این شعار که "ما برجام و توافق را به سفره مردم نمی‌بریم" چه معنایی دارد؟! شش ماه است که توافق عقب‌افتاده است و هیچ خبری نشده درحالی‌که می‌توانستند شش ماه پیش آن را به نتیجه برساند.