روز نو :باز نزدیک‌شدن به ایام پایانی سال بازار خرید پوشاک با رونق همراه می‌شود به‌گونه‌ای که اکثر تولیدکنندگان و فعالان بازار تلاش می‌کنند تا با افزایش عرضه و تنوع محصول در رقابت قیمتی بیشترین سهم را از بازار به‌دست آورند. اما به‌نظر می‌رسد امسال بازار چندان بر وفق مراد تولیدکنندگان داخلی نبوده و این گروه که از سال‌ها پیش رقابت ناعادلانه‌ای را با پوشاک «ترک» که از مبادی غیررسمی در بازار عرضه می‌شد آغاز کرده بودند و تنها مزیت آنها در این رقابت قیمت مناسب‌تر محصولات داخلی بود حال با کاهش ارزش لیر علاوه بر ورود حجم بالای پوشاک ترک تنها مزیت رقابتی خود را نیز از دست داده و مجبور به عرضه محصولاتی هستند که در برخی از موارد قیمت محصولات ترک ارزان‌تر فروخته می‌شود. موضوعی که فارغ از عرف نانوشته‌ای که ذهنیت اکثر خریداران پوشاک را به‌دلیل آنچه کیفیت و تنوع بالا گفته می‌شود به‌سمت لباس‌های مارکدار ترک سوق می‌دهد باعث شده تا برخی از برندها و تولیدکنندگان مطرح برای عبور از این بحران به نصب مارک‌های خارجی در محصولات خود روی آورند. البته در این میان قانون مبارزه با عرضه پوشاک قاچاق نیز مزید بر علت شده تا این بار واحدهای فروش برای فرار از زیرتیغ تعزیرات همین برندهای داخلی ترک‌نما را با نصب برندهای داخلی و غیرواقعی در واحدهای فروشگاهی عرضه کنند و در هنگام خرید مصرف‌کننده را با انواع و اقسام ترفندهای فروش مجاب کنند که محصولی خارجی و ترک را خریداری کرده‌اند که این موضوع علاوه بر سردرگمی خریدار زمینه سودجویی برخی از واحدهای فروش را نیز فراهم آورده است. اما به‌راستی چه اتفاقی رخ داده که این حجم از برندسازی و تقلب آن هم در بازار پوشاک رخ‌نمایی می‌کند. آیا کیفیت و تنوع محصولات داخلی به‌گونه‌ایست که مصرف‌کننده ترجیح می‌دهد حتی به‌رغم عدم اطمینان از صحت ادعای فروشنده و مارک‌ها نصب شده بازهم محصولی را به‌نام خارجی و باقیمت گزاف خریداری کند. در این رابطه کارشناسان معتقدند تردیدی وجود ندارد که پوشاک ترک توانسته سهم قابل‌توجهی از بازار جهانی پوشاک را به خود اختصاص دهد. از سوی دیگر کاهش ارزش لیر قطعا اثرات خود را در کشورهایی که مبادله تجاری با ترکیه دارند بیشتر نمایان خواهد کرد این موضوع در حوزه پوشاک در ایران به‌صورت افزایش کالاهای قاچاق بروز یافته است. اما در کنار این مسائل علاوه بر حضور گسترده تولیدکنندگان بی‌نام و نشانی که توجه به کیفیت و تنوع محصول ندارند عدم توجه تولیدکنندگان مطرح نیز به برندسازی و استفاده از ابزارهای رسانه‌ای مزیدی بر علت شده تا مصرف‌کننده‌ای که در شرایط سخت اقتصادی مجبور به خرید پوشاک است در رقابت با محصولات ایرانی پوشاک ترک را در اولویت قرار دهد که در این میان قطعا مورد سودجویی نیز قرار می‌گیرد بازار آشفته‌ای که در نتیجه نبود نظارت عدم مقابله با واردات غیررسمی و نبود اطمینان به محصول ایرانی رقم خورده است.

بازار داغ پوشاک ترک

خرید شب عید همواره نقطه عطفی در مبادلات تجاری فعالان صنفی محسوب می‌شود اما به‌نظر می‌رسد در چند سال اخیر علاوه بر گسترش بیماری کرونا که عملا در دو سال مفهوم عید و خریدهای مربوط به آن را تحت‌الشعاع قرار داد امسال و در حالیکه به‌نظر می‌رسد بخشی از رکود بازار قرار است جبران شود اما در حوزه پوشاک عرضه گسترده پوشاک ترک و البته ترک‌نما با قیمت‌های رقابتی که در سایه کاهش ارزش لیر و البته سودجویی برخی از واحدهای فروش رقم خورده بازار پوشاک امسال را نیز از رونق انداخته است در این میان علاوه بر فروشگاه‌های عرضه‌کننده برندهای ترک که با حراج‌های بی‌سابقه سعی دارند سهم خود را از بازار شب عید افزایش دهند در فضای مجازی نیز شاهد تبلیغات گسترده‌ای هستیم که فروش پوشاک و کیف و کفش ترک را با قیمت‌های ‌مناسب نوید می‌دهند. البته در این میان بسیاری از محصولات عرضه شده در این سایت‌ها و حتی واحدهای خرده‌فروشی اساسا ترک نبوده بلکه محصولات تولیدکنندگان داخلی هستند که بر حسب اتفاق از کیفیت مناسبی برخوردار بوده اما در بازاری که مشتری خرید محصول خارجی را به‌واسطه ذهنیت ایجاد شده در خصوص کیفیت ترجیح می‌دهد این گروه با نصب برندهای خارجی قصد دارند تا از تمایل خریداران به خرید محصول برند برای فروش تولیدات خود بهره گیرند. از سوی دیگر موضوع زمانی حائز اهمیت می‌شود که همین برندهای ایرانی ترک‌نما برای فروش در واحدهای خرده‌فروشی برای فرار از زیر اتهام فروش اجناس قاچاق تعزیرات مجدد مزین به برندهای ایرانی می‌شوند و فروشنده مشتری را با انواع و اقسام ترفندها مجاب می‌کند که جنس فوق خارجی بوده و برای آنکه مشمول قوانین تعزیراتی نشوند با برندهای ایرانی فروخته می‌شوند. در این باره بررسی‌ها میدانی نشان می‌دهد در چند سال اخیر برخی از واحدهی تولیدکننده پوشاک توانسته‌اند با استفاده از تکنولوژی‌های جدید محصولی با کیفیت و قابل رقابت با برندهای خارجی تولید کنند اما به لحاظ قیمتی هنوز هم قابلیت رقابت با برند ترک را ندارند. به همین دلیل است که به موازات کاهش قدرت خرید مردم این تولیدکنندگان ترک می‌توانند بازار را از تولیدکنندگان ایرانی بربایند؛ اما به‌هر ال مردم هم باید به این نکته توجه کنند که تا زمانی‌که از تولیدات داخلی خود حمایت نکنند، تولیدکنندگان ایرانی نیز نمی‌توانند نسبت به ارتقای سطح تولید و کاهش قیمت تمام شده خود اقدام کنند؛ چراکه یکی از عواملی که منجر به کاهش قیمت تمام شده می‌شود، افزایش تیراژ تولید است که به‌طور قطع باید با فروش بیشتر در بازار صورت گیرد. به هر حال به‌نظر می‌رسد که این وظیفه سیاستگذاران است که از تولیدکنندگان داخلی به‌ویژه در شب عید که گل بازار آنها است، حمایت کرده و زمینه را برای حفظ اشتغالزایی و فروش بیشتر محصولات باکیفیت ایرانی هموار کنند.

رشد ارزش واردات پوشاک

در این رابطه محرابی مدیر کل دفتر نساجی، پوشاک، سلولزی وزارت صنعت می‌گوید: بحرانی که هم‌اکنون در بخش کلان اقتصادی ترکیه اتفاق افتاده می‌تواند برای کشور تهدید باشد، اما این مساله نوعی فرصت است، برای اینکه می‌توان مواداولیه را با قیمتی پایین وارد کشور کرد امسال ۷۱.۵ درصد واردات پارچه بیشتر از سال گذشته صورت گرفته که ۸۲ هزار تن واردات پارچه ۴۵ هزار تن آن نخ بوده است. وی افزود: مواردی که به‌صورت غیررسمی وارد می‌شود نیاز است ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز پیگیری کند و همچنین کالای همراه مسافر نیز که ۴ تا ۵ کیلو است نیز باید مرود رصد قرار گیرد. مقایسه واردات منسوجات و انواع پارچه در ۹ ماهه سال گذشته نسبت به ۹ ماهه امسال نشان می‌دهد که ۷۱.۵ درصد در ۹ ماه ابتدای امسال نسبت به سال گذشته از نظر وزنی پوشاک وارد شده که به لحاظ ارزش ۳۰۲.۷ درصد پولی بوده که از کشور خارج شده و ۲۵۳.۸ درصد رشد ارزش دلاری داشته است.