رور نو :دور هشتم مذاکرات هسته‌ای قدرت‌های جهانی و ایران در وین برای احیای توافق برجام از روز جمعه به‌طور موقت متوقف شد و هیات‌های مذاکره‌کننده برای مشاوره و اتخاذ تصمیمات سیاسی به پایتخت‌ها بازگشته‌اند. انریکه مورا، هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا می‌گوید مذاکرات به‌زودی از سر گرفته می‌شود. این در شرایطی است که همچنان تناقض‌های متعددی در مورد روند مثبت یا منفی مذاکرات وجود داشته و هیچ چشم‌انداز مشخصی در مورد آینده آن، قابل پیش‌بینی نیست.در همین حال یک‌ مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا در یک‌ کنفرانس خبری درباره مذاکرات وین گفت که مذاکرات غیرمستقیم میان آمریکا و ایران در حال رسیدن به مرحله آخر است و تمامی طرفین باید در این زمینه، تصمیمات سخت سیاسی اتخاذ کنند. این مقام وزارت امور خارجه آمریکا همچنین گفت که مذاکرات اخیر در وین، یکی از سخت‌ترین مذاکراتی بوده‌اند که تا به امروز درباره بازگشت به توافق هسته‌ای داشته‌ایم. به گزارش رویترز، او که به‌شرط فاش نشدن نامش با خبرنگاران صحبت می‌کرد، ادامه داد: «ما در امر کاهش موارد اختلاف به اولویت‌های مهم در تمامی طرفین موفق عمل کرده‌ایم. به همین دلیل است که الان موقع اتخاذ تصمیمات سیاسی است.»به گفته این مقام آمریکایی، واشنگتن پیش‌ازاین گفته که حاضر است در زمینه لغو تحریم‌های ناسازگار با برجام چه‌کاری انجام دهد و توپ بیشتر در زمین ایران است. حالا وقت آن رسیده ایران ببیند که آیا آماده اتخاذ تصمیم‌های لازم برای بازگشتی دوجانبه به برجام است یا نه‌. به گفته این مقام وزارت امور خارجه آمریکا، ما در مرحله‌‌های آخر قرار داریم و با توجه به‌سرعت پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، تنها چند هفته تا رسیدن به یک توافق فرصت داریم. او اضافه کرد که در صورت عدم توافق با ایران، واشنگتن مجبور خواهد بود در مواجهه با برنامه هسته‌ای محدود نشده ایران، فشارهای جدیدی در زمینه اقتصادی،‌ دیپلماتیک و در دیگر زمینه‌ها اعمال کند. این مقام آمریکایی آمادگی واشنگتن برای مشارکت در مذاکرات مستقیم با ایران را تکرار کرد و گفت، این کار با توجه به بازه زمانی محدود، به نفع روند مذاکرات خواهد بود اما افزود، هیچ‌ نشانه‌ای مبنی بر آماده بودنشان برای این کار وجود ندارد.

از سوی دیگر، دفتر کنترل دارایی‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا هم‌زمان با برگزاری دور هشتم مذاکرات وین، در بیانیه‌ای از رفع تحریم یک نفت‌کش مرتبط با ایران خبر داده است؛ این در حالی است که یک مقام این وزارتخانه در گفت‌وگویی تأکید کرد این اقدام بیانگر تغییر سیاست تحریمی واشنگتن در قبال ایران نیست. در همین زمینه، رسانه‌های آمریکایی گزارش دادند، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) روز دوشنبه با انتشار بیانیه‌ای از رفع تحریم‌های نفت‌کش عمان‌پراید، خبر داده است. یک سخنگوی وزارت خزانه‌داری دراین‌باره گفت: «این خروج از فهرست بیانگر هیچ‌گونه تغییری در سیاست تحریمی دولت آمریکا در قبال ایران نیست و به مذاکرات برجام ربطی ندارد.» سخنگوی وزارت خزانه‌داری در ادامه گفت که دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری این تصمیم را پس از تحقیقات گسترده و احراز اطمینان از اینکه تغییر کاملی در شرایط رخ‌داده است یعنی مالکیت کشتی و نیز خدمه و مدیریت آن تغییر کرده و هیچ شخص تحریم‌شده‌ای بر آن کنترل ندارد، اتخاذ کرده است. این نفت‌کش در حالی از شمول تحریم‌های دولت آمریکا خارج می‌شود که روز جمعه خبرهایی در مورد احتمال آزاد شدن اموال توقیف‌شده ایران از سوی کره ‌جنوبی، به دنبال ادامه گفت‌وگوهای هسته‌ای در وین، نیز منتشرشده بود. یک منبع آگاه روز جمعه به خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی گفت، قرار است از ماه آینده میلادی مذاکراتی در سطح کارگروه در سئول تشکیل و اختلاف میان تهران و سئول بر سر دارایی‌های مسدود شده ایران بررسی شود.در همین حال، سفر اخیر امیر قطر به واشنگتن و حضور وزیر خارجه این کشور در تهران، گمانه‌زنی‌ها را در مورد تمایل این کشور برای وساطت بین تهران و واشنگتن و نزدیک کردن مواضع این دو، در مورد گفت‌وگوهای هسته‌ای افزایش داده است. در همین زمینه یک سناتور آمریکایی ضمن تقدیر از تلاش‌های دوحه در راستای احیای برجام تأکید کرد: «امیدواریم به کمک قطر بتوانیم تمام طرف‌ها را به توافق هسته‌ای بازگردانیم.»کریس مورفی، سناتور دموکرات آمریکایی پیشتر نیز با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر به انتقاد از تصمیم دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا برای کنار گذاشتن برنامه جامع اقدام مشترک، پرداخته بود. این سناتور دموکرات نوشت: «خروج ترامپ از برجام، تصمیمی که وزیر امور خارجه و دفاع او نیز با آن مخالف بودند، به‌عنوان یکی از احمقانه‌ترین و خطرناک‌ترین تصمیمات در عرصه سیاست خارجی طی ۵۰سال اخیر تلقی خواهد شد.» بر اساس این گزارش، تقدیر و تشکر کریس مورفی از نقش قطر در مذاکرات هسته‌ای در حالی صورت می‌گیرد که محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر چند روز پیش از سفر امیر قطر به آمریکا، به تهران سفر و با مقامات ایرانی دیدار کرده بود.در همین حال، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری روز دوشنبه در پاسخ به سؤال ایسنا در مورد سفر وزیر خارجه قطر به تهران و برخی از تحلیل‌های منتشرشده در این زمینه مبنی بر اینکه احتمالاً وزیر خارجه قطر حامل پیام‌هایی بین ایران و آمریکا بوده است، گفت: «رایزنی مداوم بین دوستان در منطقه امری طبیعی است و برخی اوقات شرایط منطقه‌ایجاب می‌کند که رایزنی‌ها به‌صورت منظم‌تر و با فواصل کوتاه‌تر انجام شود. بعد از گفت‌وگوی تلفنی که بین وزرای خارجه دو کشور انجام شد لازم بود که برخی از رایزنی‌ها از نزدیک انجام شود و در همین راستا شاهد سفر وزیر خارجه قطر به تهران بودیم.»خطیب زاده همچنین ادامه داد: «آنچه بین ایران و 1+4 و آمریکا در وین اتفاق می‌افتد مسیر خاص خود را دارد و همان‌طور که ما در مورد مسائل منطقه با کشورهای فرامنطقه گفت‌وگو نمی‌کنیم مسائل مربوط به مذاکرات 1+4 را در چارچوب حقوقی خود به جلو می‌بریم. آنچه در وین رخ می‌دهد مسیر حرفه‌ای خود را طی می‌کند و باید از گمانه‌زنی‌هایی که در این زمینه مطرح می‌شود عبور کرد.»از سوی دیگر، موازی با ادامه مذاکرات هسته‌ای در وین، افزایش فعالیت‌های هسته‌ای ایران نیز همچنان ادامه دارد. در همین زمینه، سرپرست نمایندگی ایران در وین با اشاره به تصمیم ایران برای تولید قطعات سانتریفیوژ در مجموعه جدیدی در سایت اصفهان به‌جای مجتمع تسای کرج، اعلام کرد: «آژانس قادر خواهد بود تا موازین نظارتی خود را بر این اساس تنظیم کند.» به گزارش ایسنا، محمدرضا غائبی، سرپرست نمایندگی ایران در وین، ادامه داد: «گزارش ساعاتی پیش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گزارش به‌روزرسانی معمول آژانس است که جدیدترین اطلاعات فنی در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران را به اطلاع اعضای این سازمان می‌رساند.» او اضافه کرد: «بر اساس این گزارش، ایران به آژانس اطلاع داده است که قصد دارد تا تولید قطعات سانتریفیوژ را به‌جای مجتمع تسای کرج، در مجموعه جدیدی در اصفهان تولید کند که هنوز آغاز نشده است و آژانس نیز قادر خواهد بود تا موازین نظارتی خود را بر این اساس تنظیم نماید. هرچند اطلاعات مربوط به این نظارت نزد ایران باقی خواهد ماند و آژانس تا زمانی که ایران تعهدات هسته‌ای خود تحت برجام را از سر نگیرد، به آن دسترسی نخواهد داشت.»در واکنش به برنامه‌های جدید اتمی ایران،‌ نماینده پیشین آمریکا در سازمان ملل، پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را یکی از ضعف‌های بایدن دانست.

، نیکی هیلی، نماینده پیشین آمریکا در سازمان ملل در دوره دونالد ترامپ، روز دوشنبه در توییتی نوشت: «آیا این جای تعجب دارد که هواپیماهای چین بر فراز تایوان پرواز می‌کنند. یا این‌که کره شمالی بار دیگر به آزمایش موشک می‌پردازد؟ آیا جای تعجب دارد که ایران درحال‌توسعه برنامه هسته‌ای‌اش است؟ تمامی این‌ها از ضعف‌های بایدن هستند.» او در انتهای توییت خود از هشتگ‌های «بیدار شوید» و «دست‌به‌کار شوید» استفاده کرده است. کارشناسان سیاسی اما بر این باورند که همچنان می‌توان نسبت به دستیابی به یک توافق خوب، امیدوار بود. محسن پاک آیین، دیپلمات پیشین در گفت‌وگو با ایسنا درباره این‌که نشانه‌های رسیدن به توافق خوب در انجام مذاکرات با طرف‌های غربی چیست؟ گفت: «توافق خوب به این معنی است که نظرات ایران و سیاست قطعی آن مبنی بر لغو کلیه تحریم‌ها و اعتماد و یقین ما بعد از راستی آزمایی محقق شود و وضعیت ارتباطات اقتصادی ایران با جهان به‌صورت عادی برگردد.» او تصریح کرد: «قطعاً این سیاست اگر محقق و تحریم‌ها لغو شود، تحریم‌های ظالمانه‌ای که با هدف فلج کردن و فروپاشی اقتصادی ایران همراه بوده، به‌طور طبیعی ارتباطات ما با جهان عادی خواهد شد و درآمدهای ما از فروش نفت و صادرات کالاهای فنی و مهندسی به کشور برمی‌گردد. این رقم که رقم بالایی خواهد بود در مسیر پیشرفت اقتصادی کشور قرار می‌گیرد و در نتیجه شاهد نوعی جهش در شکوفایی اقتصاد و حل مشکلات اقتصادی امروز خواهیم بود.» سفیر سابق ایران در باکو همچنین درباره تأثیراتی که یک توافق خوب برای کشورمان خواهد داشت، گفت: «تأثیرات یک توافق خوب برای کشور ما در وهله اول باز شدن مسیر پیشرفت اقتصادی در داخل کشور است و در مرحله دوم نمایشی از بی‌نتیجه ماندن تلاش‌های قدرت‌های بزرگ برای تحمیل دیدگاه‌های خودشان به بقیه کشورهاست. در نتیجه توافق خوب قطعاً به نفع ملت ایران خواهد بود و باعث می‌شود ملت ما در آینده شرایط بسیار خوبی را شاهد باشند.» از سوی دیگر رضا نصری، ‌کارشناس ارشد روابط بین‌الملل نیز در گفت‌وگو با ایسنا در مورد دستاوردهای یک توافق خوب برای کشور در جریان مذاکرات وین اظهار کرد: «معتقدم یک توافق خوب، توافقی است که در آن روابط تجاری و اقتصادی ایران با جهان، عادی‌سازی شود؛ پروژه امنیتی‌سازی ایران و ایران‌هراسی را خنثی کند، به‌نحوی‌که هیچ کشوری نتواند اقدامات خصومت‌آمیز و خلاف قانون خود علیه ایران را مشروع و لازم، جلوه دهد؛ فضا را به‌گونه‌ای سامان بخشد که کارگزاران اقتصادی و صنعتی مهم در جهان امکان حضور، سرمایه‌گذاری و فعالیت در ایران را داشته باشند به‌نحوی‌که خود به لابی‌های قدرتمندی برای ایران در پایتخت‌های غربی تبدیل شوند؛ روابط ایران با شورای امنیت را در مسیر عادی‌سازی قرار دهد به‌نحوی‌که تا چهار سال دیگر پرونده ایران از دستور کار این نهاد خارج شود و در نهایت راه را برای تعلیق تنش با آمریکا که تا حدود زیادی متضمن پایداری توافق خواهد شد و رسیدن به یک توازن جدید با رقبای منطقه در حاشیه خلیج‌فارس را هموار کند.»