روزنو :حذف ارز ترجیحی و اصلاح یارانه‌های پنهان بحث داغ این روزهای اقتصاد بیمار کشور است. حذف این ارز هنوز به تصویب مجلس نرسیده و اجرایی هم نشده با این وجود برخی کالاها دچار افزایش قیمت شده است. بازار از این خبر دچار یک شک منفی و غیرقابل‌کنترل شده است. از سوی دیگر نحوه تغییر یارانه بنزینی که دولت آن را به صورت آزمونه در دو جزیره کیش و قشم آغاز کرده به گمانه‌زنی‌های افزایش تورم افزوده است. علاوه بر این اخبار ناهماهنگی گروه اقتصادی دولت در سیاست‌های پولی و کنترلی بر وضع آشفته‌بازار تأثیر گذاشته است. مجلس که تا دیروز نامه بیش از 200 امضا برای دعوت از ابراهیم رئیسی را امضا کرد امروز همان نماینده‌ها زبان به انتقاد از دولت گشوده‌اند.

حسین پور: برخی وزرا از روش گفتاردرمانی دولت قبل پیروی می‌کنند

امان اله حسین پور عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در نطق میان دستور خود گفت: برخی وزرای دولت، همان مسیر گفتاردرمانی دولت گذشته را پیش‌گرفته‌اند و نه‌تنها آثاری از عملکرد و برنامه هایشان پیدا نیست بلکه مردم را دعوت به صبر می‌کنند و وعده آینده می‌دهند. وضعیت امروز نتیجه اعتماد به سیاست گفتاردرمانی دولت قبل است. شما مسیر دولت قبل را پیش نگیرید. قطعاً اگر آثاری از برنامه‌ها و اقدامات شما در وضعیت اقتصادی کشور پیدا نشود، نمایندگان به شما فرصت زیاد نخواهند داد. حسین پور در حالی به وزرا هشدار می‌دهد که پیش از این زمزمه‌های استیضاح وزیر صمت و اقتصاد به گوش می‌رسید.

جهانگیر زاده: شش ماه از عمر دولت گذشته فشار بر مردم همچنان ادامه دارد

عباس جهانگیر زاده عضو دیگر کمیسیون کشاورزی مجلس در نطق میان دستور خطاب به رئیس‌جمهور گفت: 6 ماه از عمر دولت جنابعالی گذشت، فشارها هنوز باقی است، اقتصاد متورم و موانع موجود و پابرجاست، مردم امیدوارند دولت انقلابی در سکوت مطلق منتظر تغییرات و گشایش‌های عملی در وضعیت اقتصادی کشور باشد، هیچ بهانه‌ای در این مسیر مردم را اقناع نخواهد کرد، زیرا تمامی ارکان کشور همسو و در جهت منافع انقلاب اسلامی است. کشور نیازمند یک دگرگونی و انقلاب اقتصادی است، ارزیابی‌ها حاکی از این است که در برخی از حوزه‌ها ازجمله وزارت راه و شهرسازی، وزارت نیرو و وزارت صنعت، معدن و تجارت، کارها به کندی پیش می‌رود و شایسته دولت انقلابی نیست.

ایزد خواه: انتخابات تمام شد، شعارها و وعده‌ها چه شد؟

روح‌الله ایزد خواه دیگر ناطق صحن علنی دیروز در مجلس با نقد به رویکردهای اقتصادی دولت گفت: لایحه بودجه 1401 اولین آزمون دولت جدید و رئیس‌جمهور در نحوه اداره اقتصاد است، انتخابات تمام‌شده و شعارها باید عملی شود، اینجا هم همچنان مجلس در رأس امور است و رفاقت‌ها و حمایت‌های قبلی نمی‌تواند و نباید زبان ورای ما را در احقاق حق مردم و انقلاب خاموش کند. قائله حذف ارز ترجیحی که با وجود مخالفت اخیر مجلس با فوریت آن زیرکانه از اساس در لایحه بودجه حذف‌شده و امکان اظهارنظر اولیه را برای نمایندگان سلب کرده مسئله قابل‌اغماضی نیست. وی بیان کرد: حذف ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی آن هم در اوج تورم انتظاری که معنی آن گران کردن غذای اصلی مردم است نشان از استیصال در پیش برد تغییرات اساسی و ساختاری است علت تورم تخصیص ارز ترجیحی نیست بلکه خلق نقدینگی توسط بانک‌ها به خصوص بانک‌های خصوصی است، رئیس‌جمهور در انتخابات گفت من بانک‌ها را به خط خواهم کرد.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس بیان کرد: راهکار کسری بودجه از جیب مردم نیست که نتیجه‌اش تعمیق شکاف‌های اجتماعی و بزرگ کردن کیک اغنا از محل نان و پنیر فقرا و تنبیه مستضعفان بدون ایجاد خدشه به ساختار دلالی‌ها و سوداگری‌ها است. ظاهراً نظر منتقدین را شنیده‌اند اما راه‌کار جایگزینی نداریم، راهکار نداریم بر وارده نهاده‌ها که 60 درصدش در دست شرکت‌های دولتی و خصولتی است نظارت کنید، راه‌کار ندارید شیوه‌های میدان میوه و تره را که بی‌قاعده‌ترین بازار دنیا است و هنوز به صورت دستی نظارت می‌شود درست کنید، راه‌کار ندارید محصولات اساسی کشاورزی را به قیمت جهانی از کشاورز داخلی بخرید تا تولید کالاهای اساسی رونق بگیرد و مردم مرغ یخی خارجی نخورند. این نماینده مجلس مطرح کرد: راه‌کار ندارد انحصار دلال مشهور نهاده‌ها را در بازار بشکنید و دست 3 هزار تعاونی کشاورزی و روستایی را در تولید نهاده‌ها باز کنید راه‌کار ندارید مافیای واردات دارو را مهار کنید، راه‌کار ندارید همچون شکار ریگی در آسمان 65 میلیارد دلار ارز ترجیحی را پیگیری قضایی کنید که اگر 20 درصد این رانت به بیت‌المال برگردد مشکل کمبود ارز را جبران می‌کند بودجه ارزی و ریالی را از هم تفکیک کنید تا بودجه دلاری زه نشود. ایزد خواه گفت: البته زمانی که همان تئوریسین‌های بودجه حسن روحانی ایدئولوگ بودجه شده‌اند و این راه‌کارها را تجویز کنند مرحوم هاشمی خودش که تکنوکرات نبود اما وقتی به مسند رسید برخی درس‌خوانده‌های اقتصاد در انگلیس و آمریکا چنان دورش را گرفتند کار را به جایی رسانند که آیت‌الله باسابقه خطبه‌های طولانی که در باب عدالت اجتماعی در دهه 60 ایراد کد در سال 69 از تریبون بگوید مانور تجمل دهید. وی اظهار داشت: امروز همچنان آموزه‌های نظریه منسوخ بازار آزاد و مکتب پولی دیده می‌شود یعنی ادامه همان راهی که اقتصاد کشور را از اصلاحات ساختاری و نهادی به نفع سیاست صنعتی، تولید گرایی و خودکفایی و نوآوری به سمت تغییر صرف سیاست‌های پولی و مالی نافرجام و دور باطل قیمت درمانی و در رأس آزادسازی قیمت‌ها و پرداخت یارانه نقدی منحرف می‌کند. در ادامه گفت و گوی ستاره صبح با روح‌الله ایزد خواه عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی را می‌خوانید.

دولت با بهانه جلوگیری از رانت و فساد بر حذف ارز ترجیحی تأکید دارد، نظر شما دراین‌باره چیست؟
راهکارهای پیشنهادی زیاد وجود دارد. راه جلوگیری از رانت و فساد از مسیر فشار به مستضعفین نمی‌گذرد. نمی‌شود به مردم فشار بیاوریم برای اینکه می‌خواهیم با فساد مبارزه کنیم. راهکارهای مختلفی به لحاظ ساختاری وجود دارد که دولت به سمت آنها نمی‌رود. اساساً سیاست پولی به این شکل که ما تزریق یارانه مستقیم کنیم و بعد قیمت‌ها را آزاد کنیم در یک ساختار اقتصادی بیمار که درش دلالی و سوداگری بیداد می‌کند به جایی نمی‌رسد و باعث خواهد شد که از چاله به چاه بیفتیم. تجربه نشان داده که ما نمی‌توانیم اقتصاد را با این رویکردها مدیریت کنیم. قیمت درمانی در اقتصاد دور باطل ایجاد می‌کند در این روش که در دولت‌های پیشین انجام‌شده، قیمت‌ها افزایش می‌یابد و بعد دولت یارانه پرداخت می‌کند و بعد حقوق هم کفاف مخارج مردم را نمی‌دهد طبیعتاً باید حقوق را افزایش دهیم به بدین نحو دولت در دور باطل دچار کسری بودجه می‌شود و مجبور به چاپ پول و خلق نقدینگی می‌شود. این روش در اکثر دولت‌ها آزمایش‌شده و به سرانجام نمی‌رسید. لازم است به دنبال اصلاح ساختار اقتصادی برویم. باید به سمتی حرکت کنیم که یک اقتصاد مولد داشته باشیم، نه اقتصاد سوداگر.

نظر شما درباره که قرار است به هر ایرانی 15 لیتر بنزین داده شود چیست؟

سوخت و بنزین مانند کالاهای اساسی برش یک قاعده حاکم است فرقی با کالاهایی که ارز ترجیحی بدان تعلق می‌گیرد ندارد. در حال حاضر 4 میلیون خودرو فرسوده در کشور وجود دارد باید جمع‌آوری و اسقاط شود، خودروسازان باید ملزم به بهینه کردن استاندارها شوند، کاهش مصرف سوخت را در خودروها دنبال کند. این راهکارها دنبال نمی‌شود و صرفاً قرار است از راه گران کردن کالاها را حل پیدا کنیم که ضرر زیان آن را مستقیم اقشار ضعیف جامعه می‌دهند. در اقتصاد بیمار ما قیمت بنزین روی همه مسائل تأثیر می‌گذارد حتی قیمت کاهو و سبزی دچار افزایش می‌شوند و امکان کنترل هم نیست. بحث ما این است که اصلاحات ساختاری بر اصلاحات قیمتی اولویت دارد.

آیا امکان دارد دولت با نظارت‌های میدانی و تعزیراتی بتواند قیمت‌ها را کنترل کند؟

این یک روش تسکینی است، کنترلی که بعد از وقوع تخلف اعمال شود تأثیری نخواهد داشت. وقتی صحبت از کنترل قیمت‌ها می‌کنیم دنبال اصلاح ساختار قیمت‌گذاری هستیم. در حقیقت قیمت‌ها را پیش از افزایش کنترل و نظارت کنیم که کار درستی نیست.