روز نو :محسن رضایی کسی که چند بار تلاش کرد به مقام رئیس‌جمهوری برسد، حالا در سمت معاون اقتصادی رئیس‌جمهوری فعالیت می‌کند؛ فعالیتی که به نظر می‌رسد خیلی در هماهنگی با دولت نیست. بسیاری بر این باورند که رضایی که خودش سال‌هاست مدعی طرح‌ها و ایده‌های اقتصادی برای حل مشکلات ایران است نمی‌تواند در هماهنگی با سایر اعضای دولت مانند وزارت اقتصاد، معاون اول رئیس‌جمهوری و سایر وزرای مرتبط با حوزه اقتصاد عمل کند و همین هم باعث می‌شود دولت با چالش بزرگ تصمیم‌گیری مواجه شود. البته در این میان چالش اطلاع‌رسانی هم هست.

چراکه به‌تازگی محسن رضایی اظهاراتی داشته که خیلی زود از سوی وزرا و دولت تکذیب شده است. این اتفاق هم سیگنال عدم هماهنگی با دولت را منتشر کرده و هم نشان داده که رضایی در یک جزیره مستقل در دولت زندگی می‌کند.

هفته پیش محسن رضایی در خبری متفاوت و ناگهانی صحبت از افزایش دو برابر یارانه‌ها کرد. این در حالی است که تا پیش‌ازاین دولت بارها و بارها اعلام کرده بود که برای پرداخت حقوق و یارانه‌ها با مشکل جدی مواجه است. بااین‌حال محسن رضایی با تبیین خبرهای خوش اقتصادی که پیشتر وعده انتشارش را داده بود، اظهار کرد: «طبق لایحه بودجه قرار بود یارانه‌ها را برای سال آینده دو برابر کنیم، اما آقای رئیس‌جمهور تأکید کرد که افزایش یارانه‌ها برای سه ماه باقی‌مانده سال نیز اعمال شود. مسئولان اجرایی تلاش خواهند کرد که در سه ماه باقی‌مانده سال نیز یارانه‌ها را دو برابر کنند و اگر این طرح به‌خوبی انجام شود هر خانوار ۴ نفره ۸۰۰هزار تومان کالا و پول دریافت خواهند کرد.» رضایی گفت: «البته قرار بود این طرح از آذر اجرا شود، اما به علت بروز مشکلی به دی موکول شد و طبق این طرح بن کارتی در اختیار خانوارها قرار می‌گیرد که بخشی از یارانه‌ها به شکل کالا به مردم ارائه می‌شود، اما به علت اینکه این بن کارت آماده نشد به دی موکول شد.» رضایی، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور اوایل آبان ماه در حاشیه نشست مشترک با کمیسیون اقتصادی مجلس در جمع خبرنگاران با بیان اینکه دولت در زمینه بهبود معیشت مردم و پیشرفت اقتصادی برنامه‌ریزی مشخصی دارد، گفته بود: «برای کنترل گرانی‌ها، ستاد تنظیم بازار شکل گرفته و اکنون در همه استان‌ها مستقرشده است و برای جبران هزینه‌هایی که به زندگی مردم تحمیل‌شده نیز برنامه‌ریزی‌هایی انجام‌شده است و امیدوارم در این زمینه در آذرماه، خبرهای خوشحال‌کننده‌ای برای مردم داشته باشیم.» بعدازاین کارشناسان مختلف شروع به تحلیل و پیش‌بینی تصمیم دولت کردند. اکثر گمانه‌زنی‌ها به این موضوع بازمی‌گردد که دولت در نظر دارد با اعطای کمکی از جنس یارانه یا کارت رفاهی به بهبود معیشت اقشار دهک‌های ضعیف جامعه کمک کند؛ چراکه از مدت‌ها قبل سید ابراهیم رئیسی وعده داده است که به ۵ دهک اول جامعه کارت رفاهی پرداخت می‌شود و بر این اساس به ازای هر یک از اعضای خانوار در سه دهک اول ۲۰۰هزار تومان و دو دهک بعدی ۱۵۰هزار تومان اعتبار ماهانه قرض‌الحسنه با کارمزد دو درصد اختصاص یابد.

بااین‌حال رضایی هفته پیش گفت: «خبر خوش دیگر این است که یکی از شیرهای خلق پول بدون پشتوانه در بودجه را که آذر تحویل مجلس دادیم بستیم، یعنی یکی از عواملی که پول‌های بدون پشتوانه منتشر می‌کرد فروش ارزهای نفتی دولت به بانک مرکزی بود. این ارزها به بانک مرکزی می‌رفت و تبدیل به پایه پولی می‌شد و این پایه پولی در استخر نقدینگی کشور هفت برابر می‌شد، به همین علت نقدینگی افزایش می‌یافت بدون آنکه تأثیر قابل‌توجهی در تولید صنعت ملی داشته باشد.۵۰ سال بود که این رویه ادامه داشت یعنی از سال ۵۱ که درآمدهای نفتی ایران چند برابر افزایش یافت این مشکل به‌طور جدی‌تر و وسیع‌تری وارد اقتصاد ملی شد و متأسفانه این شیوه غلط تا همین دولت ادامه داشت.» رضایی از نمایندگان مجلس خواست که کمک کنند تا این شیر به‌طور کامل بسته شود به‌نحوی‌که دولت ارزهای نفتی را به بانک‌های کشور و بانک ملی بفروشد و همین پولی که اکنون موجود است جابجا شود تا دیگر پول بدون پشتوانه که تأثیری در تولید ملی ندارد خلق نشود.

واکنش وزیر اقتصاد

اما اظهارات معاون اقتصادی رئیس‌جمهوری خیلی زود از سوی دیگر مقامات دولت تکذیب شد و به‌این‌ترتیب مشخص شد هم در دولت اختلافات جدی در حوزه اقتصادی وجود دارد و هم این‌که محسن رضایی تصمیماتی می‌گیرد که با دولت هماهنگ نیست.

احسان خاندوزی وزیر اقتصاد به خبرگزاری دولت (ایرنا) گفت: «در خصوص زمان تغییر یارانه‌ها و افزایش میزان پرداخت یارانه‌ها، هیچ تاریخ دقیقی تعیین نشده است. وی همچنین در خصوص افزایش قیمت بنزین، تأکید کرد: تاکنون تصمیمی در این زمینه اتخاذ نشده است.»

البته بعد مشخص شد که دولت برنامه‌ای برای پرداخت یارانه‌های جدیدی با عنوان بنزین دارد و گویا قرار است که در موضوع بنزین تغییراتی رخ دهد. به‌این‌ترتیب علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت اواخر هفته پیش درباره اختصاص یارانه بنزین به افرادی که خودرو ندارند و اجرای آزمایشی آن در قشم و کیش، گفت: «این جزایر به دلیل محدود بودن عبور و مرور خودروها قابلیت زیادی برای اجرای این طرح دارد. بناشده است این طرح در فاصله زمانی در این دو جزیره به‌طور آزمایشی اجرا شود. بنا نیست در سطح ملی تغییری در شیوه توزیع و نرخ بنزین ایجاد شود یا همچنین پس از اجرای این طرح نرخ بنزین در کیش و قشم تغییری کند. درباره شیوه توزیع بنزین یارانه‌ای از گذشته طرح‌هایی مطرح‌شده بود. تا پیش‌ازاین یارانه بنزین به دارندگان خودروها اختصاص پیدا می‌کرد که ناعادلانه‌ بود چراکه بخشی از مردم فاقد خودرو هستند و چیزی به آن‌ها تعلق نمی‌گرفت.» به‌هرحال این اظهارات نشان می‌دهد که دولت طرح و ایده‌هایی برای اعمال تغییر هم در موضوع بنزین و هم در موضوع یارانه دارد اما این طرح و ایده‌ها موردتوافق همه اعضای دولت نیست، ضمن این‌که برخی اعضای دولت ازجمله رضایی قصد دارد که حرف خود را به کرسی بنشانند؛ حرفی که شواهد نشان می‌دهد دیگر اعضای اقتصادی دولت رئیسی خیلی به آن توجهی ندارند.

در چنین شرایطی برخی معتقدند جایگاه محسن رضایی هنوز یک شش ماه از دولت رئیسی نگذشته به‌شدت متزلزل شده است چراکه او سعی می‌کند با طرح و ایده‌های خاص خودش به‌طور مستقل عمل کند و همین هم باعث می‌شود کم‌کم تحت‌فشار قرار بگیرد. برخی پیش‌بینی می‌کنند که ممکن است رضایی قبل از پایان چهار سال دولت از کابینه کنار گذاشته شود، به همین خاطر به او توصیه می‌کنند که پیش‌ازاین اتفاق از سمت خود کناره‌گیری کند. چندی پیش حجت‌الاسلام سید علی‌محمد بزرگواری نماینده اسبق شهرستان‌های کهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده در پیامی خطاب به محسن رضایی معاون اقتصادی رئیس‌جمهور به او توصیه کرد که از دولت کناره‌گیری کند.

به گزارش کبنا، در پیام بزرگواری آمده است: «با توجه به حکمی که ریاست محترم جمهوری با عنوان‌های سه‌گانه برای حضرتعالی صادر کردند و با توجه به شعارها و دغدغه‌های دلسوزانه شما در خصوص مسائل اقتصادی و معیشتی یعنی این گوی و این هم میدان چنانچه دیدید دست‌های آشکار و نهان نمی‌گذارند که سیاست‌های اقتصادی خود را پیاده کنید استعفا را بر ابقا ترجیح دهید که بعد از شش ماه تا یک سال اگر موفق نباشید تمام کاسه و کوزه‌های اقتصادی را بر سر شما می‌شکنند و آینده که هیچ تمام گذشته شما را هم خراب می‌کنند.» این نماینده اسبق که از هواداران محسن رضایی در انتخابات گذشته بود به‌تازگی صراحتاً به او توصیه کرد که فرار کند. وی چند روز پیش در اینستاگرام خود نوشت: «جناب رضایی یک روز عرض کردیم استعفا را بر ابقا ترجیح دهید، ولی امروز عرض می‌کنیم فرار را بر قرار ترجیح دهید که به‌زودی به‌عنوان چوپان دروغ‌گو به مردم معرفی می‌شوید.» این دسته از افراد دغدغه این را دارند که در سال‌های باقی‌مانده از عمر دولت رئیسی مشکلات چند برابر شود و در آن صورت رضایی هم به‌عنوان معاون اقتصادی رئیس‌جمهوری در جایگاه اتهام قرار بگیرد و ازنظر افکار عمومی مورد سرزنش باشد. به‌هرحال به‌غیراز این برخی هم بر این باورند به خاطر اختلافات اساسی که در بین تیم اقتصادی رئیسی وجود دارد؛ این تیم کار خود را به پایان نمی‌رساند و خیلی زود چند نفر از آنان از دولت جدا می‌شوند.