رای کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال درباره بازیکن گابنی گل‌گهر واکنش‌های زیادی در یک هفته گذشته به همراه داشته تا جایی که حتی صدری، سرپرست مدیرعاملی باشگاه پرسپولیس به فدراسیون فوتبال رفت و جلسه‌ای پیرامون این موضوع با عزیزی خادم، رئیس فدراسیون فوتبال داشت. در بین واکنش‌ها و اظهارنظراتی که در هفته گذشته وجود داشته، چند مورد مهم و حائز اهمیت وجود دارد که در این گزارش به بررسی سه مورد آن پرداخته شده است. لازم به ذکر است که موارد حقوقی بررسی شده در این گزارش پس از مشورت با وکلای حقوقی ورزش آورده شده است.

بی‌اطلاعی گل‌گهر از جعل مدارک بازیکن گابنی

یکی از موارد مهم مطرح شده، ادعای بی‌اطلاعی باشگاه گل‌گهر درباره جعل مدارک بازیکن گابنی بوده است. این باشگاه مدعی است که باتوجه به این که از جعل بی‌خبر بوده پس نباید در این پرونده با چنین حکمی مواجه می‌شده است. ضمن این که در حکم کمیته انضباطی قید شده که هنوز هویت جاعلان مشخص نشده و پرونده آن باز است.

برای بررسی این موضوع باید دو مبحث مورد بررسی قرار بگیرد؛ بحث جرم و بحث تخلف. برای رخ دادن یک جرم، سه رکن لازم است که شامل رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی است. رکن قانونی می‌گوید آیا فعلی که رخ داده غیرقانونی بوده یا خیر. رکن مادی به انجام فعل غیر قانونی و رکن معنوی، سوءنیت برای انجام دادن فعل غیر قانونی است.

باشگاه گل‌گهر می‌گوید که آن‌ها دو رکن ابتدایی را انجام داده‌اند اما چون از جعلی بودن مدارک بی‌خبر بوده‌اند و این اتفاق بدون قصد و نیت انجام شده پس نباید تا این حد مورد محکومیت قرار بگیرند. در این موضوع اما نکته‌ حائز اهمیتی وجود دارد و آن، بحث تخلف است. چرا که در فوتبال و حقوق ورزش بحث تخلف مورد بررسی قرار می‌گیرد و جرم مربوط به موضوعات خارج از فوتبال است.

در کلاس‌های حقوق ورزش برای آموزش تخلف از مثال راهنمایی و رانندگی استفاده می‌شود. به این شکل که اگر شما از چراغ قرمز عبور کنید، جریمه می‌شوید و برای قانون مهم نیست که شما چراغ را دیده‌اید یا نه، سوءنیت داشته‌اید یا نه. بر همین اساس ادعای باشگاه گل‌گهر مبنی بر بی‌اطلاعی، براساس حقوق ورزشی رد می‌شود و مطرح نیست.

احتمالا طی هفته گذشته با "برهم خوردن یک‌پارچگی مسابقات" بارها روبرو شده‌اید. یک‌پارچگی مسابقات یا به طور دقیق‌تر سلامت و یک‌پارچگی مسابقات (Integrity) موردی است که فیفا کلاس‌ها و دوره‌های زیادی راجع به آن برگزار می‌کند اما در فوتبال ایران به آن پرداخته نمی‌شود.

باشگاه گل‌گهر و حامیانش مدعی هستند که رای کمیته انضباطی یک‌پارچگی مسابقات را برهم زده است، موضوعی که نصیرزاده، عضو هیات رئیسه سازمان لیگ فوتبال هم به آن تاکید و از واژه Integrity استفاده کرد. اما همین موضوع یک پارچگی و سلامت مسابقات می‌تواند علیه باشگاه گل‌گهر باشد چرا که از این پس هر باشگاهی پس از انجام هر تخلفی مدعی می‌شود که از آن بی‌خبر بوده و نباید علیه‌اش رای صادر شود. همین می‌شود که سلامت مسابقات خدشه‌دار می‌شود.

برای مثال آن می‌توان به رخ دادن تبانی در یک دیدار فوتبال استفاده کرد. ممکن است در مسابقه‌ای، یک بازیکن تبانی کرده باشد و باقی هم‌تیمی‌هایش از این موضوع بی‌خبر باشند. مراجع انضباطی برای این که سلامت مسابقات بر هم نخورد نمی‌توانند به خاطر هم‌تیمی‌های بازیکن تبانی کننده برخورد نکنند چرا که در این صورت سلامت مسابقات زیر سوال می‌رود.

بازیکن گل‌گهر، مصداق بازیکن غیرمجاز است؟

یکی از موارد دیگری که باشگاه گل‌گهر به آن پرداخته، بند ۸ ماده ۳۲ آیین‌نامه نقل و انتقالاتی مصوب سال ۹۳ است که می‌گوید: "در صورت اثبات عدم طی تشریفات قانونی توسط باشگاه در جذب بازیکن خارجی، تامین کلیه خسارات احتمالی برعهده باشگاه گیرنده بوده ولی بکارگیری این بازیکن در مسابقات تا زمان اثبات تخلف مصداق بازیکن غیرمجاز نبوده اما بعد از اثبات عدم طی تشریفات قانونی دیگر بکارگیری بازیکن مجاز نیست."

برای بررسی درستی ارجاع گل‌گهری‌ها ابتدا باید موضوع دیگری را باز کنیم. فیفا و AFC قوانین انضباطی خاص خودشان را دارند. در این بین AFC مسابقاتی تحت عنوان لیگ قهرمانان آسیا برگزار می‌کند که قوانین و آیین‌نامه خاص خودش را دارد و در آن ضمانت اجرا قید شده است. مثلا اگر سرمربی به نشست خبری بعد از بازی نرود، ۱۰ هزار دلار جریمه می‌شود.

با این حال ممکن است در قوانین مسابقات قید نشده باشد که اگر جعلی رخ دهد چه خواهد شد؟ به طور کلی بررسی موضوعی مانند جعل در صلاحیت برگزار کننده مسابقات و قوانینش نیست و این موضوع باید در کمیته انضباطی و براساس قوانین انضباطی به عنوان قوانین بالادستی بررسی شود.