روزنو :بودجه 1401 روز یکشنبه توسط رئیس‌جمهور به مجلس ارائه شد. این بودجه از همان لحظات اولیه انتشار واکنش‌های گسترده‌ای را در قالب موافقت و مخالفت در پی داشت. ارقامی که در لایحه نوشته شده دارای ابهاماتی است که عدم تحقق آن می‌تواند مشکلات فراوانی را به پیکره اقتصاد کشور وارد کند. عدم تحقق فروش نفت و در پی آن کسری بودجه دولت می‌تواند استقراض بیشتر از بانک مرکزی را در سال آینده در پی داشته باشد. این استقراض همچنین افزایش پایه پولی و تورم را همراه خواهد داشت. دراین‌ارتباط ستاره صبح با دکتر مهدی پازوکی که سال‌ها در قسمت‌های مختلف سازمان برنامه بودجه فعالیت کرده و به ریزودرشت بودجه‌ریزی در زمینه درآمدها و هزینه‌ها تسلط دارد، گفتگویی داشته که در ادامه می‌خوانید.

آیا ردیف‌های درآمدی بودجه مبنی بر فروش روزانه یک‌میلیون و 200 هزار بشکه نفت با قیمت 60 دلار و رشد 65 درصدی مالیات امکان‌پذیر است؟

ارقام این بودجه نشان می‌دهد که لایحه طی 40 سال گذشته بیشترین وابستگی را به نفت دارد. این درآمد به‌طور اسمی برای سال آینده رقمی بالغ‌بر 381 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. درحالی‌که این عدد در لایحه بودجه سال جاری 180 هزار میلیارد تومان بود. در همان زمان مجلس این عدد را به 349 هزار میلیارد تومان افزایش داد؛ بنابراین این وابستگی بودجه به نفت نسبت به سال جاری 9 درصد افزایش پیدا کرده است. درآمد حاصل از صندوق توسعه ملی هم که وابسته به فروش نفت است، سال جاری 36 هزار میلیارد تومان بوده، اما این عدد در لایحه سال آینده به 137 هزار میلیارد تومان رسیده است. در حقیقت این درآمد از سمت صندوق توسعه ملی حدود 290 درصد رشد داشته است. این ارقام به ما نشان می‌دهند که طراحان لایحه، بودجه را بر اساس خوش بینی به توافق هسته‌ای بسته‌اند، برخلاف اینکه می‌گویند بودجه را به مذاکرات و برجام گره نمی زنیم؛ البته تا امروز این مذاکرات به نتیجه نرسیده است. چنانچه ارقام یاد شده محقق نشود دولت با کسری بودجه قابل‌توجهی روبه‌رو خواهد شد.

نظر شما درباره درآمدهای مالیاتی چیست؟

درآمدهای مالیاتی با توجه به رقم تورم که چیزی حدود 40 درصد است، محقق می‌شود. دولت 526 هزار میلیارد تومان برای سال آینده از طریق اخذ مالیات دریافت می‌کند که این رقم نسبت به سال جاری 62 درصد رشد داشته و قابلیت تحقق دارد. لذا نگرانی مطرح است که در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین، ارقامی که در بودجه وابسته به فروش نفت و صندوق توسعه ملی است، محقق نشود. ما باید سیاست تنش‌زدایی را با دنیا در پیش بگیریم و از تقابل دوری کنیم. برخی سیاسیون بدانند که تقابل ما با دنیا به نفع دشمنان ما تمام خواهد شد.

ضعف بودجه در چیست؟

مهم‌ترین نقطه‌ضعفی که در این لایحه وجود دارد این است که مخارج بودجه غیر شفاف شده است. دراین‌ارتباط اختصاص بودجه به هر ارگان به تفکیک قابل‌رؤیت نیست و ارقام را به‌طورکلی اعلام کرده‌اند. پرسش این است که اگر می‌گوییم مردم و افکار عمومی محرم ما هستند، چرا این‌گونه مسائل را پنهان می‌کنیم؟ برخی نهادها و ارگان‌های دولتی مثل بنیاد سعد وجود دارند که بنده هرچه جستجو کردم نتوانستم رقم اختصاص‌یافته به آن را پیدا کنم. این لایحه غیر شفاف‌ترین بودجه از مشروطیت تاکنون است و امیدوارم که مجلس از دولت بخواهد که جزئیات دخل‌وخرج سال آینده را شفاف‌سازی کند تا ملت از آن آگاه شوند.

به نظر شما آیا رشد اقتصادی 8 درصدی در بودجه تحقق پیدا می‌کند؟

چنین رقمی تحقق پیدا نخواهد کرد. رشد اقتصادی با بودجه اتفاق نمی‌افتد. این لایحه اقتصاد را به سمت دولتی شدن هدایت کرده است. برخلاف اینکه ادعای انقباضی بودن بودجه را می‌کنند، بودجه به‌صورت انبساطی بسته شده است. ارقام نشان می‌دهد که بودجه کل کشور 27 درصد رشد داشته است. ما باید فضای کسب‌وکار را برای بخش خصوصی مهیا کنیم. سلامت اقتصادی در گرو ثبات اقتصادی است. رشد اقتصادی در گرو سرمایه‌گذاری و انتقال تکنولوژی است که باعث افزایش بهره‌وری می‌شود، به همین دلیل ما می‌گوییم سیاست تعامل با جهان باید جایگزین سیاست تقابل با غرب شود. آن‌همه بابت برنامه ششم به دولت روحانی انتقاد می‌کردند، اما اکنون همان برنامه را یک سال تمدید کردند.

نظر شما درباره نرخ ارز چیست؟

قیمت ارز ارتباط مستقیم با عرضه و تقاضای آن دارد، اگر اقتصاد بسته شود قیمت ارز هم بالا خواهد رفت. کنفرانس وین این ادعا را ثابت کرد که دلار در عرض یک هفته 2500 تومان افزایش قیمت داشت؛ بنابراین اگر انضباط مالی را درست کنیم، سلامت اقتصادی در پی خواهد داشت. وی در پایان در پاسخ به این سؤال که از 1 تا 20 به لایحه بودجه چه نمره‌ای می‌دهید گفت:10.