روز نو :جریان اصلاح‌طلبی در کشور بعد از انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی در سال 98 کم‌کم وارد حاشیه شد. بسیاری از نماینده‌های اصلاح‌طلب مجلس دهم رد صلاحیت شدند و جمعی از چهره‌های سیاسی وابسته به این جریان هم نتوانستند تأیید شورای نگهبان را به دست بیاورند و از ورود به انتخابات مجلس بازماندند. از میان چهره‌ها و نمایندگانی که توانسته بودند تأیید شورای نگهبان را بگیرند تعداد بسیاری کمی موفق شدند آرای لازم را برای ورود به مجلس کسب کنند البته که آنان خارج از استان تهران به موفقیت‌هایی دست یافتند؛ اما اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری 1400 شوک سنگین‌تری را تجربه کردند و هیچ‌کدام از چهره‌های موردنظر آنان نتوانستد درصحنه رقابت وارد شوند و فرد نزدیک به اصلاح‌طلبان هم نتوانست آرای مردمی لازم را به دست بیاورد. بعد از خرداد 1400 جلسات و گردهمایی‌های این جریان به حداقل رسید و آنان وارد دوران جدیدی شدند که به تعبیر برخی اصلاح‌طلبان دچار رخوت شده‌اند. هرچند که اصلاح‌طلبان این گزاره را قبول ندارند و می‌گویند که به خاطر شرایط سیاسی کشور مانند سابق نمی‌توانند فعالیت کنند و اگر فعالیت آنان کمتر شده به‌اجبار است و نه به خواست و اراده آنان، درعین‌حال تأکید دارند که در حال بازسازی ساختاری و مبنایی هستند تا بتوانند در آینده دوباره با قدرت بیشتری در میدان سیاست حاضر شوند؛ اما درعین‌حال برخی از اصلاح‌طلبان می‌گویند که این روزها بیشتر تمرکز جبهه اصلاحات بر آسیب‌شناسی است و این موضوع به‌قدری برایشان اهمیت دارد که ممکن است از انتخابات مجلس دوازدهم هم صرف‌نظر کنند و فقط روی آسیب‌شناسی کار کنند؛ اما جواد امام رئیس بنیاد باران و از چهره‌های نزدیک به سیدمحمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات و از اعضای جبهه اصلاحات در گفت‌وگویی با روزنامه همدلی می‌گوید که با این موضوع مخالف است و تأکید دارد که حضورشان در انتخابات مجلس آینده بستگی به رویکرد حاکمیت دارد.

جواد امام در پاسخ به این سؤال که برخی معتقدند اصلاح‌طلبان دچار رخوت شده‌اند می‌گوید: «جریان اصلاح‌طلبی دچار رخوت نشده است؛ بلکه شرایط موجود به سمتی رفته و در مسیری تلاش کرده است که اصلاح‌طلبان را از صحنه سپهر سیاسی کشور حذف کند. از طرف دیگر اصلاح‌طلبان به دلیل این‌که هیچ رسانه رسمی یا تریبون رسمی ندارند و در ارکان رسمی قدرت فاقد اختیار هستند، یک تلقی در برخی شکل‌گرفته که حالا بگویند اصلاح‌طلبان درصحنه نیستند درصورتی‌که اصلاح‌طلبان کماکان درصحنه حضور دارند و از سپهر سیاسی کشور هم حذف شدنی نیستند.»

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب معتقد است: «به خاطر شرایطی که در کشور شکل‌گرفته است و همچنین مجموعه اتفاقاتی که در سال‌های 98 و 1400 پیش آمد و شاهد بودیم که چگونه با نیروهای اصلاح‌طلب برخورد کردند، در نتیجه حالا اصلاح‌طلبان بیشتر مشغول بازیابی مجدد خود هستند و تلاش می‌کنند تا خود را آسیب‌شناسی کنند. در واقع نیروهای فعال می‌خواهند اشکالاتی را که به جریان اصلاحات برمی‌گردد رفع کنند. در این فضا باید گفت که سکوت اصلاح‌طلبان، سکوت ناشی از رخوت نیست. از طرف دیگر باید به دولتی که تازه سرکار آمده است فرصت کار و اجرا داد. هرچند دولت امروز ایران یک دولت برآمده از آرای اکثریت مردم نیست بلکه برآمده از یک رقابت درون جناحی است و منتخب یک اقلیت محسوب می‌شود اما به‌هرحال باید این امکان به آن داده شود که برنامه‌های خود را اجرایی کند. در همین حال هم اصلاح‌طلبان از فرصت استفاده می‌کنند و این روزها بیشتر به دنبال بازیابی تشکیلاتی خود هستند و می‌خواهند به سمت بازیابی گفتمانی پیش بروند.»
جواد امام درباره برگزاری جلسات جبهه اصلاحات هم در گفت‌وگو با روزنامه همدلی توضیحاتی ارائه کرد. از زمانی که انتخابات ریاست جمهوری 1400 برگزارشده خبر خاصی از این جبهه منتشرنشده است. این جبهه جدیدترین تشکیلات جناحی است که احزاب اصلاح‌طلب در روزهای منتهی به انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم با سرعت ایجاد کردند که بر اساس آن بتوانند نامزدهای نهایی خود را ارائه کنند که البته تمام تلاش‌های آنان با نظر شورای نگهبان بی‌اثر شد.

حالا اما امام می‌گوید که جلسات این جبهه به‌صورت منظم در حال تشکیل شدن است. امام توضیح می‌دهد: «فعالیت‌های این جبهه به‌هیچ‌وجه تعطیل نشده است و بر اساس آیین‌نامه‌ای که از قبل برای آن تدوین‌شده بود در حال اجراست و اگر رسانه‌های می‌خواهند درباره جزییات آن بدانند باید با سخنگوی این شورا خانم منصوری ارتباط بگیرند.» آذر منصوری سخنگوی جبهه اصلاحات به‌تازگی به‌عنوان دبیر کل حزب اتحاد ملت انتخاب‌شده است. منصوری طی ماه‌های گذشته توضیحی درباره جزییات جلسات جبهه اصلاحات ارائه نکرده است. امام درباره کلیات جلسات برگزارشده جبهه اصلاحات طی ماه‌های گذشته می‌گوید: «ما الان چیزی که در دستور کار داریم بحث رویکرد جامع محور است که بیشتر اصلاح‌طلبان بتوانند بر اساس آن با حوزه‌های اجتماعی ارتباط بهتری برقرار کنند. همچنین ما آسیب‌شناسی و افزایش انسجام کار تشکیلاتی را در دستور کار داریم. در کنار این‌ها یکی از موضوعات مهم ما بحث تشکیل اندیشکده ای در جبهه اصلاحات بوده است که پیش‌بینی‌شده بود. ما در پی ایجاد اندیشکده ای هستیم که بتواند برای احزاب جبهه اصلاحات خوراک محتوایی و فکری تولید کند.»
امام درباره این‌که برخی می‌گویند ممکن است جبهه اصلاحات از انتخابات مجلس دوازدهم به خاطر تمرکز بر بازسازی تشکیلاتی و فکری، عبور کند توضیح داد و گفت: «باید توجه داشت که تنها یک وجه انتخابات به ما برمی‌گردد و یک وجه مهم دیگر آن به حکومت بستگی دارد. متأسفانه بعد از گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی هنوز برخی هستند که اصلاح‌طلبانی را که در چارچوب نظام حرکت می‌کنند برخلاف قانون اساسی و قانون موضوعه کشور مجرم می‌شناسند؛ یعنی از اساس برخی قضات اصلاح‌طلبی را جرم انگاری کرده‌اند. اخیراً هم شاهد بودیم که آقای دکتر گرجی از استادان شناخته‌شده و برجسته حقوق عمومی که پیش‌ازاین سمت حقوقی هم در نهاد ریاست جمهوری داشتند، به دلیل ابراز نظرات خود و صرفاً به خاطر گرایش سیاسی محکوم شدند. این‌یک نوع تفتیش عقاید است که فردی صرفاً به خاطر گرایش سیاسی محکوم بشود. وقتی این اتفاق می‌افتد دیگر چه انتظاری می‌توان از مشارکت سیاسی داشت؟ وقتی افراد به جرم اصلاح‌طلبی رد صلاحیت می‌شوند دیگر چه صحبتی می‌توان درباره انتخابات کرد؟ چه وجهی از انتخابات باقی می‌ماند که حالا بتوان گفت ما می‌خواهیم یا می‌توانیم در انتخابات شرکت کنیم. در این شرایط آقایان فقط اعتقادشان این است که شما بیاید شرکت کنید و رأی بدهید.»

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تأکید دارد: «اگر اصلاح‌طلبان نماینده‌ای در انتخابات نداشته باشند؛ شرکت در انتخابات اصلاً چه موضوعیتی دارد. در نتیجه باید گفت شرکت در انتخابات آینده خیلی متکی به نظر اصلاح‌طلبان نیست بلکه بستگی به نظر و رویکرد شورای نگهبان و مجری انتخابات دارد.»

عضو جبهه اصلاحات ایران به «همدلی» خبر می‌دهد: «ما برای شرکت در انتخابات آینده حتماً برنامه داریم و برای این کار هم کادر مناسب داریم. باید گفت این کارهای تشکیلاتی ما و بررسی‌ها و آسیب‌شناسی‌ها برای اثرگذار بودن است. این برنامه‌ها برای ورود به قدرت است. البته تلاش ما صرفاً برای ورود به قدرت نیست، بلکه ما برای بقای کشور، برای اصلاحات و برای حمایت از مطالبات مردم تلاش می‌کنیم که یکی از راه‌ها ورود به قدرت است.»

امام درباره نحوه برخورد دولت با مطالبات مردم معتقد است: «به‌هرحال دولت هم یکسری محدودیت‌ها و موانعی دارد ولی خوشبختانه این دولت به جهت یکدست شدن دولت و حاکمیت خیلی از موانعی را که دولت‌های گذشته داشتند ندارد. در این شرایط امروز یکی از مشکلات اساسی که مردم با آن مواجه هستند بحث تنگناهای اقتصادی و معیشتی است. خصوصاً قشر آسیب‌پذیر جامعه که هر روز توان خرید خود را از دست می‌دهند. حل این مشکلات نیازمند منابع و نیازمند سرمایه است. با توجه به محدودیت‌های کشور یکی از راه‌های خروج از این مشکلات و سختی‌های اقتصادی جلب سرمایه‌گذار خارجی است. سرمایه‌گذاری خارجی هم‌زمانی امکان حضور در ایران را دارد که مانعی پیش پای آن نباشد و حداقل بتواند ارز خود را جابجا کند. در نتیجه تا زمانی که موانع مربوط به اف ای تی اف برطرف نشود، تحریم‌ها لغو نشود و برجام احیا نشود، نباید انتظار داشت که این مشکلات حل شود. الان مقدم بر همه این مشکلات برای غلبه بر این فضا، دولت ناگزیر است که به سمت برطرف کردن این تحریم‌ها با احیای برجام برود و از طرف دیگر درصدد تصویب لوایح موسوم به اف ای تی اف برآید، در غیر این صورت نمی‌تواند پاسخگوی مطالبات مردم باشد.»