یک ‌فصل از دولت سیزدهم و دو ماه از آغاز سال تحصیلی گذشت، اما وزارت آموزش‌وپرورش کشور هنوز وزیر ندارد، زیرا دو گزینه پیشنهادی دولت سیزدهم برای تصدی وزارت آموزش‌وپرورش مورد تأیید نمایندگان مجلس قرار نگرفت. رئیس‌جمهور از واکنش بهارستان‌نشین‌ها دریافته که وزیر آموزش‌وپرورش باید فردی بالاتر از یک کارشناس فرهنگی و تربیتی، یک فرد حوزوی و یا مسئولی باسابقه شرکت در پیاده‌روی اربعین باشد. ستاره صبح برای اطلاع ازنظر بدنه علمی و آموزشی کشور در رابطه با این موضوع، گفتگویی با دکتر میررضا مجیدی، رئیس پیشین دانشگاه تبریز داشته که در ادامه می‌خوانید.

انتخاب وزیر آموزش‌وپرورش در دولت سیزدهم به درازا کشیده و به نظر می‌رسد بین دولت و مجلس در مورد استانداردهای این وزارت توافقی وجود ندارد. به‌عنوان عضوی از بدنه جامعه علمی و دانشگاهی کشور چه کسی و با چه ویژگی‌هایی را شایسته تصدی پست وزارت در نهاد آموزش‌وپرورش می‌دانید؟

فردی که به‌عنوان وزیر آموزش‌وپرورش انتخاب می‌شود به‌طور طبیعی باید از بین افراد باسابقه و باتجربه آموزش‌وپرورش باشد. دراین‌ارتباط لازم است وزیر از بین افرادی که بالاترین مقام علمی را در این زمینه دارند، انتخاب شود. تجربه کاری هم بسیار مهم است و به نظر من وزیر آموزش‌وپرورش حداقل باید مدیرکل یکی از استان‌ها یا معاونت این وزارتخانه را تجربه کرده باشد. پرسش این است که به‌غیراز این طیف، چه کسانی مسائل و اشکالات سیستم آموزش‌وپرورش را می‌دانند؟! مدیریت در آموزش‌وپرورش کار آسانی نیست و مسئولیت بزرگی بر روی دوش وزیر قرار می‌گیرد. لازم است فردی برای این سمت معرفی شود که مقبولیتی در این مجموعه داشته باشد و بتواند از پس مشکلات بربیاید. در ایران طی دو سه دهه گذشته سیستم آموزشی عوض شده است. همین‌طور در دنیا هم آموزش روش‌های جدیدی را تجربه کرده و تربیت امروز قواعد تازه و شیوه‌های جدیدی دارد. ما در سال‌های دهه 60 نیستیم و امروز کسی که در رأس نظام آموزش‌وپرورش کشور قرار می‌گیرد باید به‌روزترین فرد در این وزارت باشد.

به نظر شما آموزش‌وپرورش کشور ما به چه اصلاحاتی نیاز دارد و چه کسی می‌تواند این تغییرات را اجرا کند؟
من ریاست دانشگاه تبریز را بر عهده داشتم و دیده‌ام که دانش‌آموزانی که از دوره متوسطه وارد دانشگاه می‌شوند به چه صورتی درس ‌خوانده‌اند. این دانش‌آموزان حاصل تربیت آموزش‌وپرورش تست محور بودند. در دنیا که این‌طور درس نمی‌خوانند! ما دانش آموزان و دانشجویان قبل از انقلاب بودیم، ما درس می‌خواندیم که یاد بگیریم. فقط همین مسئله کنکور یک چالش بزرگ برای نظام آموزش‌وپرورش است. نکته دوم مغزهای ریاضی ما است که دنیا روی آن‌ها حساب باز کرده بود، ولی نوع آموزش و تربیت ما همه را به سمت چند رشته خاص جهت داده و بچه‌ها فقط درس می‌خوانند و تست می‌زنند که وارد این رشته‌ها شوند. مسئله مهاجرت مغزهای ما تصمیم یک شبه نیست، بلکه یک روند است که اولین جرقه‌های آن زمانی زده می‌شود که این بچه‌ها در اختیار نظام آموزش‌وپرورش کشور قرار دارند. آموزش‌وپرورش و وزیر این وزارت باید در اولین قدم برای تغییر سیستم کنکور در کشور اقدام کند و روی این اصلاح فشار بیاورد. قدم بعدی تبدیل حفظ کردن به درس خواندن و یاد گرفتن است. به همین دلیل می‌گویم کار در این وزارت کار آسانی نیست، زیرا هم تفکر دانش‌آموز و هم تفکر معلمان و هم متون باید اصلاح شوند.

چه کسانی در دنیا به‌عنوان وزرای آموزش‌وپرورش انتخاب می‌شوند؟

انتخاب وزیر در کشورهای دموکراتیک مثل انتخاب تمام اعضای کابینه مسئله‌ای حزبی است و این افراد در درون حزب برای چنین روزی تربیت ‌شده‌اند. باتجربه‌ترین افراد در زمینه آموزش‌وپرورش در هر حزبی وزرای این وزارتخانه هستند که از روز اول، ابتدا برنامه‌های خود را اعلام می‌کنند و مشخص می‌شود که با این وزیر در این مدت‌زمان، از این نقطه به فلان نقطه می‌رسیم و اگر غیرازاین باشد وزیر و حزب او مواخذه می‌شود. دنیا روی علم و تجربه فرد تمرکز می‌کند و باقی مسائل حواشی است. همچنین در دنیا قوی‌ترین نیروها برای دوره ابتدایی جذب می‌شوند، زیرا آن‌ها پایه و اساس آموزش کودکان را در دوره ابتدایی می‌دانند. معلمان ابتدایی قوی‌ترین‌ها هستند و کامل‌ترین آموزش‌ها را می‌بینند و بالاترین حقوق را می‌گیرند. ازاین‌رو در کشور ما سیستم ارزش‌گذاری باید تغییر کند و راه برای حضور نیروهای با تجربه، خلاق و قوی در آموزش‌وپرورش باز شود. امروز چنین معلمانی را فقط می‌توان در تعداد انگشت‌شماری از مدارس پیدا کرد. مشکلات در وزارت آموزش‌وپرورش ما بسیار زیاد است و اگر دلسوزانه به آینده نگاه کنیم باید سیاست‌گذاری ما در زمینه آموزش‌وپرورش اصلاح شود و تغییر کند.

اگر از شما خواسته شود وزیر آموزش‌وپرورش دولت سیزدهم را معرفی کنید چه کسی را پیشنهاد می‌دهید؟
من دو گزینه پیشنهاد شده برای وزارت آموزش‌وپرورش را نمی‌شناختم و از طریق نمایندگان مجلس با این افراد و سوابقشان آشنا شدم. متأسفانه این افراد ضعیف بودند که رأی نیاوردند. من نمی‌توانم اسم فردی را بیاورم، در حیطه تخصصی خودم که آموزش عالی است از من سؤال شد و افرادی را پیشنهاد دادم. ولی در مورد وزارت آموزش‌وپرورش من از کسی اسم نمی‌برم، اما تأکید می‌کنم که حتماً باید وزیر آموزش‌وپرورش از بدنه این وزارت و از سطوح عالی مدیریتی باشد تا تجربه داشته باشد و وقت، انرژی و بودجه کشور برای آزمون‌وخطا صرف نشود.