از سفرهای استانی تا انتصابات حاشیهساز
روزنو :همان روز که ابراهیم رئیسی برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری وارد ساختمان وزارت کشور شد، میدانست به استقبال مدیریتی مملو از چالش و مانع میرود. حالا رئیسی در حالی ۱۰۰ روز دولت داری را تجربه کرده است که دولتش را در معرض قضاوت افکار عمومی میبیند و همچنین به خوبی میداند، از این به بعد توقع افکار عمومی روز به روز بیشتر و البته جدیتر خواهد شد.
البته دولت رئیسی در شرایطی شروع به کار کرد که کشور انواع و اقسام بحرانها را تجربه میکرد که همین موجب شد، توقعها از دولتیها برای بازگرداندن شرایط عادی زیاد باشد. آیا دولت توانسته است نشانههای گذر از بحران را به نمایش افکار عمومی بگذارد؟ البته ناگفته پیداست، ۱۰۰ روز نمیتواند ملاک خوبی برای قضاوت واقع بینانه درباره عملکرد دولت باشد، با این حال ظهور و بروز نشانههایی میتواند روشن کند دولت با چه رویکردی قرار است امور را پیگیری کند.
دولت رئیسی اعتماد عمومی را بازگرداند
عباس سلیمی نمین در گفتگو با فرارو دراینباره گفت: «آقای رئیسی در این ۱۰۰ روز نشان داد که مدیری پرتلاش است. یعنی ایشان در همه حوزهها به طور مستقیم ورود میکند. همچنین دولت آقای رئیسی با اقدامهایی که انجام داد، موجب احیای نهاد دولت و بازگشت اعتماد افکار عمومی شد. به عنوان مثال حل مشکل واکسیناسیون عمومی به طور عاجل موجب شد تا مردم به این باور برسند که قرار است به مرور زمان مشکلات شان حتی المقدور حل شود.»
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در ادامه گفت: «ابراهیم رئیسی با احیای همه شوراهای عالی که در حقیقت منشاء تصمیمهایی نهایی هستند، قدمی اساسی برای پیگیری منطقی امور برداشت. متاسفانه بسیاری از شوراهای عالی در دولت گذشته جدی گرفته نمیشد که تبعات سنگینی را در پی داشت. اما در شرایط جدید میتوان منتظر بود که مشکلات یکی پس دیگری از پیش رو برداشته شوند.»
او افزود: «آقای رئیسی در این مدت نشان داد که از رفتن به میان مردم هیچ واهمهای ندارد. این درست است که سفرهای استانی الزاما مشکلات را یک شبه حل نمیکند، اما همین که دولتیها از کاستی و نگرانیهای آحاد مردم مطلع باشند میتواند موجب شود که برای مانع زدایی برنامههای لازم تبیین شود و به مرحله اجرایی در بیاید.»
تحلیلگر سیاسی اصولگرا تصریح کرد: «عضویت ایران در پیمان شانگهای امتیاز بسیار بالایی دارد که با پیگیریهای رئیس جمهوری مشکل حل شد و ما میتوانیم از این پس از امتیازهای عضویت در این پیمان بهرهمند شویم. این در حالی است که حسن روحانی به دلیل ترس از ابتلا به کرونا این مسئله و البته مسائل مهم دیگری را هم به حال خودش رها کرده بود.»
وی توضیح داد: «مشکلی که در دولت ملموس است، این است که اطلاع رسانی آنطور که باید جدی گرفته نمیشود و با وجود گذاشت سه ماه هنوز هم خیلی از وزارت خانهها روابط عمومی ندارند که این میتواند مشکل ساز باشد. همچنین میتوانیم به این اشاره کنیم که جوانگرایی موجب برخی از تصمیمهای غلط شده است که این میتواند به مرور زمان مساله ساز شود. البته رئیس جمهوری صریحا به وزرای اعلام کرده است، اگر آمادگی لازم را برای مدیریت مطلوب نداشته باشند، به جابه جایی اقدام خواهد کرد.»
عباس سلیمی نمین در پایان گفت: «مهمترین دست آورد دولت بالا بردن اعتماد مردم به سیستم مدیریتی کشور است.»
هیچ روزنهای ۱۰۰ روز اول نمایان نشد
اما در مقابل احمد بخشایش نماینده پیشین مجلس در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه دولت سیزدهم نتوانست برای باز شدن گره اقتصادی کاری انجام دهد، اظهار داشت: «متاسفانه هیچ روزنهای در این ۱۰۰ روز نمایان نشد تا مردم به حل مشکلات معیشتی خود امیدوار شوند. در واقع باعث تاسف است که وزارت خانه مهم اقتصاد هیچ اقدامی را برای کمرنگ کردن مشکل معیشت نداشت. جالب است، وزیر کار هم در اقدامی که اصلا زیبنده یک وزیر نیست، اینطور عنوان کردند که وزیران هم میزان مخارج شان بیشتر از درآمدشان است. در کل میتوان گفت، ارادهای عملی در دولت برای ترمیم فضای کدر اقتصادی تا به امروز مشاهده نشده است.»
این فعال سیاسی اصولگرا در ادامه گفت: “آنچه مسلم است، رئیسی باید روی دلار تمرکز کند، چون به هم ریختگی اقتصادی کاملا به دلار ربط دارد و اگر بتوانیم ثبات را در نرخ ارز به وجود بیاوریم و همچنین قیمت دلار را حداکثر به ۱۸ هزار تومان برسانیم، میتوانیم برنامههای لازم برای رشد اقتصاد را در فضایی بهتر اجرایی کنیم. البته رئیس جمهوری گفته بود دنبال این است تا تاثیر مناسبات بین الملل را در اقتصاد به صفر برساند که این مهم فقط با رونق تولید محقق میشود. ما باید در وهله اول بدانیم که همه دنیا فقط آمریکا نیست و باید رایزنیهای لازم را برای تعامل با کشورهای دیگر مخصوصا همسایهها پیگیری کنیم.
او درباره چندپارچه بودن تیم اقتصادی دولت خاطرنشان کرد: «فکر میکنم تیم اقتصادی نه تنها با هم هماهنگ نیستند، بلکه اختلاف سلیقههایی جدی باهم دارند که مشخصا بین محسن رضایی و محمد مخبر اختلافهایی جدی است که باعث شده مشکلات همچنان پابرجا بمانند. البته محسن رضایی اقتصاددانی برجسته است، در حالی که مخبر اقتصاد را به طور علمی نمیشناسند و فقط یک فعال اقتصادی است. اینجا باید رئیسی یک نفر را به عنوان رئیس تیم اقتصادی معرفی کند و بقیه در قالب خرد جمعی امور را پیگیری کنند.»
احمد بخشایش در پایان گفت: به عنوان مثال اگر رضایی مسئول شد، معاون اول و وزیر با او کار کنند و اگر به هر دلیلی نتوانند، کنار برود تا از این طریق برنامه اقتصادی توسط یک اقتصاددان تهیه و تنظیم شود.
گزینش برخی از وزیران مردم و نخبگان را متعجب و نگران کرد
ناصر ایمانی در گفتوگو با فرارو درباره نکتههای قابل قبول و غیرقابل قبول ۱۰۰ روز دولت سیزدهم اظهار کرد: «برخی از انتصابهای دولت موجب نگرانی شدهاند. در واقع وقتی قرار به گزینش وزیر یا معاون وزیر گذاشته میشود، طبیعی است که گزینهها حتما از سابقه و تخصص لازم برخوردار باشند تا بلکه امور بر اساس واقعیتها اداره شوند. متاسفانه در برخی از انتصابها به قدری به این مساله بیتوجهی شده است که باعث تعجب و نگرانی مردم و نخبگان شده است. به هر حال در موقعیت بحران نیاز به تخصص، تجربه و در نتیجه کارآمدی بیش از هر مقطعی ضروری به نظر میرسد. به همین دلیل امیدوارم تصمیمهای غلط اصلاح شوند تا دولت بتواند در کاهش بحرانها به موفقیت برسند.»
این فعال سیاسی اصولگرا در ادامه گفت: ایراد دیگر رئیس جمهوری و عدهای دیگر از مدیران سطح بالای دولت این است که در این ۱۰۰ روز برای گفتگو با مردم و همچنین ارائه گزارش به افکار عمومی رغبت چندانی از خود نشان نداده اند. این اهمال در حالی از جانب دولت مردان مشاهده میشود که برای اینکه مردم بتوانند به سیستم اعتماد کنند و در مواقع لازم کمک حال دولت شوند، باید از همه آنچه در پیرامون شان میگذرد، اطلاع کافی داشته باشند. البته در این بین نزدیک به ۱۰ سفر استانی انجام گرفته است که باید گفت، این برای به وجود آمدن رابطه تعاملی بین دولت و مردم کافی نیست.
او در ادامه با اشاره به روند واکسیناسیون افزود: نکته شاخص دولت در ایام شروع به کار این است که به یکباره شاهد جهشی خیره کننده در مساله واکسن زدن به مردم بودیم. به طوری که حتی کشورهایی که خود تولید کننده واکسن هستند، به اندازه ایران در واکسیناسیون مردم خود موفق نبوده اند. هم اکنون به تعداد همه ایرانیها واکسن موجود است و اگر هم عدهای هنوز واکسیناسیون نشده اند، دلیلش فقط غفلت و کوتاهی خودشان است.
این تحلیلگر سیاسی تصریح کرد: «شخص ابراهیم رئیسی در ماههای ابتدایی دولت تلاش زیادی داشتند تا به نوعی آرامش به کشور تزریق شود، به طوریکه تنشهای داخلی کمرنگ شده است. دولت همچنین در فضای دیپلماسی هم روندی معقول و چالش زدا دارد. یعنی ما نمیبینیم دولتیها تیز با کشورهای خارجی و حتی بدخواهان نظام جمهوری ادبیاتی تند و داشته باشد که باید گفت، این میتواند در تعال با نظام بین الملل گام مثبتی باشد. آقای رئیسی حتی تعدادی از چهرههای شاخص را برای همفکری دعوت کرد تا عملا نشان بدهد، دغدغه دولت فعلی ورای رویاروییهای سیاسی و فقط بر اساس مصالح ملی است.»
او با اشاره به به اقدامات اقتصادی دولت گفت: «همچنین دولت ادعا دارد، از بانک مرکزی استقراضی نداشته اند که اگر واقعا دولتیها در این ۱۰۰ روز به حساب بانک مرکزی دست نزده اند باید گفت، در این شرایط که گره کوری در اقتصاد افتاده است، اقدامی ارزشمند است. البته صحت و تاثیر این مساله در آینده روشن میشود و اگر درست باشد، میتوان به کارنامه اقتصادی دولت نمره قبولی داد.»
ناصر ایمانی در پایان گفت: «درباره دولت سیزدهم نکته مسلم این است؛ در دورهای شروع به کار کرده است که کشور به معنای واقعی کلمه بحران و مردم هم به طور کاملا جدی تنگنای مالی را تجربه میکنند. پس لازم است همه امور با کمترین ضریب خطا و کوتاهی اداره شوند بلکه گرهی از گرههای موجود باز شود.»