روزنو :سوء قصد به جان مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق در ساعات اولیه بامداد یکشنبه واکنشهای بسیاری را به دنبال داشت. اگرچه از ایران تا امریکا تقریبا تمامی کشورهای موثر در صحنه جهانی، اقدام به ترور مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق را محکوم کردهاند اما؛ نگاه و نظر به این رویداد، فاصلهی بسیار عمیق دیدگاهها را نشان میدهد ضمن آن که تمامی بازیگران عرصهی سیاست منطقه ای، بینالمللی و جهانی، اگرچه اصل موضوع را محکوم کردهاند اما در خلالِ محکوم کردن، طرف مقابل را ذینفع یا عامل موثر در این حادثه معرفی میکنند.
مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق، از یک ترور نافرجام جان به در برد. ماجرا از این قرار است که تلاش برای ترور نخستوزیر عراق از طریق سه پهپاد صورت گرفت که دو پهپاد توسط نیروهای امنیتی ساقط شد. گزارشها حاکی است که ۶ نفر از نیروهای محافظ نخستوزیر، در جریان بمباران محل اقامت وی با پهپاد در منطقه سبز زخمی شدند؛ اما آسیبی به نخستوزیر نرسید. ترور نافرجام الکاظمی پس از آن صورت میگیرد که یک انتخابات پرمناقشه پارلمانی در این کشور برگزار شد که اعتراضاتی را برانگیخت. الجزیره در گزارش ۷ نوامبر نوشت، برخی منابع به رویترز گفتند که اگرچه آسیبی به نخستوزیر نرسید، اما دستکم ۶ نفر از نیروهای محافظ او در حمله پهپادی روز یکشنبه ۱۶ آبان ماه زخمی شدند. الجزیره همچنین نوشت، نیروهای امنیتی در منطقه دو پهپاد را ساقط کردند؛ اما پهپاد سوم موفق شد وارد منطقه سبز شود و عملیات خود را انجام دهد. هیچ گروهی مسئولیت این حمله را که الکاظمی آن را اقدامی «بزدلانه» توصیف کرد، بر عهده نگرفته است.
روزنامه دنیای اقتصاد با تیتر: «حمله پهپادی به اقامتگاه نخست وزیر عراق» هیچ موضعگیری مشخصی را بروز نمیدهد. این روزنامه صرفاً به شرح ماجرا و انعکاس واکنشها به این رویداد بسنده کرده است.
در کنار روزنامههای سازندگی، همشهری، فرهیختگان و هفت صبح که اساساً به این خبر واکنشی نشان نداده اند؛ روزنامه آرمان ملی در گفتگو با حسن هانی زاده، تیتر: «توطئهی جنگ طایفهای با سوءقصد به نخست وزیر» را بر میگزیند. هانی زاده، تحلیلگر مسائل خاورمیانه به آرمان ملی میگوید: «آمریکاییها در آستانه شکلگیری پارلمان عراق و احتمال اجرایی کردن مصوبه سال گذشته پارلمان برای اخراج نیروهای آمریکایی از عراق، قصد دارد نوعی تقابل فیزیکی در کف خیابانها و شهرهای عراق ایجاد بکند و طبیعتا بازنده این درگیریها هم جریانهای نزدیک به مرجعیت و ایران هستند و لذا بهنظر میرسد که آمریکا و برخی از رژیمهای منطقهای و مخصوصا رژیم صهیونیستی در پشت حادثه حمله به منزل مسکونی نخستوزیر عراق قرار دارند. آمریکاییها تجربه بالایی در ایجاد جنگ طایفهای در کشورهای منطقه دارند. آنچه که در افغانستان رخ داد
الان در حال اجرایی شدن در عراق است. در حقیقت آمریکاییها سناریوهای مشابهی در منطقه ایجاد کردهاند از جمله درگیر کردن طوایف مختلف در عراق هست و اینکه جریانهای وابسته به مرجعیت و وابسته به ایران از صحنه عملیاتی و سیاسی حدف بشوند و الان اتهامزنیها به جریانهای نزدیک به ایران آغاز شده و بسیاری از شخصیتهای منطقه علیه جریانهای شیعه موضعگیری کردهاند و این نشان میدهد سناریو جنگ طایفهای و اختلافافکنی از سوی آمریکا و برخی رژیمهای منطقه طراحی شده است»
آفتاب یزد از قول محسن جلیلوند: «شاید بازی خود الکاظمی باشد» را روی جلد میآورد و در متن مصاحبه به دو احتمال یعنی ساختگی یا واقعی بودن رویداد اشاره دارد.
روزنامه اعتماد با این تیتر: «ترور نافرجام امنیتیترین نخست وزیر»، روی دو عبارت «نافرجام» و «امنیتی ترین» تاکید دارد و به خودی خود مخاطب پالسهای لازم را از این تیتر و عبارتهای مندرج خواهد گرفت.
روزنامه ایران با تیتر: «عراق در آستانه بحران بزرگ» غائلهی اخیر در عراق را پیش درآمدی برای یک «بحران بزرگ» معرفی کرده است.
روزنامه کیهان اگر چه تیتر: «ترور نافرجام نخست وزیر عراق» را برگزیده اما با افزودن دو عبارت: «واقعی» یا «نمایشی» خواننده را ترغیب به خواندن متن تحلیلی این خبر میکند.
این روزنامه با طرح این سوال که: حمله چرا مشکوک است؟ به پرسش خود این گونه پاسخ داده است: «اما چرا این حادثه مشکوک مینماید؟ از همان آغاز برخی رسانههای نزدیک به سعودی انگشت اتهام را به سوی جریان مقاومت عراق گرفتند در حالی که هرگونه ناامنی و بیثباتی در عراق به طور قطع با منافع جریانهای مقاومت که برای ایجاد امنیت در این کشور دهها شهید و جانباز تقدیم کردهاند، در تضاد است. واکنش سریع برخی عناصر، رسانهها و گروههای غربگرا به رخداد حمله پهپادی به منزل الکاظمی و متهمسازی گروههای مقاومت به دست داشتن در این اقدام، موضوعی است که ابهامات این رخداد مشکوک را بیشتر میکند، به ویژه اینکه اظهارات و اظهارنظرهایی از این دست در رسانههای منطقهای و بینالمللی نیز بازتاب گستردهای داشته است. به این نکته مهم هم باید توجه داشت که، سرکوب خونین تظاهرات معترضین به نتایج انتخابات که مصطفی کاظمی را تحت فشار قرار داده بود، با این حادثه به حاشیه رفت! معترضین به نتایج انتخابات در عراق تاکنون به صورت مسالمتآمیز درخواستهای خود را مطرح کردهاند اما با حمله نیروهای امنیتی و کشته و زخمی شدن گروهی از مردم در تظاهرات روز جمعه مشخص شد که برخی حاضر به شنیدن اعتراض آرام مردم نیستند و به آن با گلوله پاسخ میدهند. اما این حمله کذایی تمام مسئله انتخابات را تحت الشعاع قرار میدهد. همچنین در حالی که کمیته حقیقتیاب برای بررسی رخدادهای خونین روز جمعه در بغداد تشکیل شده و در تلاش برای شناسایی آمرین و عاملین کشتار معترضان است، رخداد حمله به اقامتگاه نخست وزیر عراق به طور قطع موجب به حاشیه رفتن وقایع روز جمعه و نادیده انگاشتن مطالبات معترضان به نتیجه انتخابات خواهد شد و نمیتواند منفعتی برای آنان به دنبال داشته باشد. در کنار موارد ذکر شدهعدم فعالیت پدافند آمریکایی «سیرام» که در سفارت این کشور در بغداد مستقر بوده و با کوچکترین تحرکی در آسمان پایتخت عراق فعال شده و واکنش نشان میدهد نیز از موضوعاتی است که به ابهامات موجود در این رخداد دامن میزند. تمام این دلایل، شائبه نمایشی بودن این حمله را تقویت میکند و ادعاهای مسئول امنیتی کتائب حزب الله را در ذهن پررنگتر میکند. »
جام جم نوشته: «نقش ارتش سری در بحران عراق» اما شرق از دریچهای دیگر به موضوع مینگرد:
- ایران و زلزلهی انتخاباتی در عراق
- حمله به کاظمی برای متهم کردن ایران بود
- تلاش ناموفق برای حذف نخست وزیر عراق در حمله پهپادی
- ترور یا نمایش سوء قصد
حسن رویوران، کارشناس مسائل عراق و خاورمیانه به شرق میگوید: «این حملهای که انجام گرفته به نظرم سه گزینه بیشتر ندارد:
- یک گزینه این است که مخالفان آقای کاظمی اقدام کردهاند. اما الان مخالفان آقای کاظمی کاملا قانونمدار رفتار میکنند، نسبت به انتخابات اعتراض دارند و اعتراضشان را به کمیساری انتخابات گفتهاند و در اطراف منطقه سبز تحصن کردهاند. علیرغم اینکه دولت آمد چادرهای اینها را آتش زد و به اینها حمله مسلحانه کرد و افرادی کشته و زخمی شدند، تا همین الان در چارچوب قانون حقوق خودشان را دنبال میکنند و هیچ اقدام غیرقانونی انجام ندادهاند. به همین دلیل این اقدام غیرقانونی هم نمیتواند از طرف اینها باشد.
- گزینه دوم اینکه آیا ممکن است آقای کاظمی خودزنی کرده باشد؟ این احتمال وجود دارد؛ مخصوصا که آقای کاظمی الان رفتارهای فراقانونی زیادی انجام داده است. مردم را سرکوب کرده است. این حق مردم است که میتوانند اعتراض کنند و قانون اساسی آن را ضمانت کرده است. در شرایطی که او در مقابل مردم قرار گرفته، ممکن است با همین حادثه موضوع پوشیده شود و تحتالشعاع قرار بگیرد و ممکن است اقدامات بیشتری برای سرکوب مردم انجام شود و به خواست مردمعدم تمکین شود. الان معترضان انتخابات چیزی جز شمارش دستی درخواست نکردهاند. چرا نباید شمارش دستی انجام شود؟ چرا نباید پاسخی به مردم و اعتراض آنها داده شود؟ بنابراین، این احتمال وجود دارد که حادثه اتفاق افتاده باشد که تمام این رفتارهای غیرقانونی دولت را به گونهای توجیه کند. مثلا دادن سه میلیارد دلار به اقلیم کردستان، خارج از چارچوب بودجه و تحت این عنوان که سیل و بارندگی در اربیل بوده است. من متوجه نمیشوم این چه معنایی دارد. اساسا این دولت توان دادن این پول خارج از چارچوب قانون بودجه را ندارد. بودجه در مجلس باید تصویب شود.