روزنو :نزدیک به 100 روز از روی کار آمدن دولت رئیسی سپری ‌شده است. هرچند تیم اقتصادی دولت تاکنون حرف‌های معناداری گفته‌اند که با این حرف‌ها خودشان را با مردم هم‌نوا نشان دهند و از آلام آن‌ها بکاهند، اما در عمل شاهد رشد قیمت‌ها و کوچک شدن سفره مردم هستیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با انگشت گذاشتن بر روی مشکلات کارگران گفته نه‌تنها وضع کارگران خوب نیست، بلکه وضع مدیران ارشد هم خوب نیست، زیرا قدرت خرید مدیران پایین است.

پرسش از حجت عبدالملکی این است که آیا مقایسه وزرا، مدیران و نمایندگان مجلس یازدهم که دنا پلاس و وام مسکن گرفته‌اند با مردم عادی درست است؟ مدیران علاوه بر داشتن حقوق بالا از امکانات وزارتخانه‌ها نیز استفاده می‌کنند، مثلاً وزرا از ماشین دولتی استفاده می‌کنند که دیگران از چنین امکانی برخوردار نیستند. دولت سیزدهم وعده بهبود زندگی اقشار آسیب‌پذیر را داده است. دراین‌ارتباط پرسش این است که آیا با حرف می‌توان به این وعده‌ها جامه عمل پوشاند یا اینکه باید با تغییر رفتار روابط خارجی، نگاه به داخل و استفاده ازنظر کارشناسان، صاحب‌نظران و اقتصاددانان از بار مشکلات کاست و سفره مردم را رونق داد؟ آمارهای رسمی نشان‌دهنده این واقعیت تلخ است که روند تورم، گرانی و کاهش ارزش پول ملی که از سال 1397 با خروج آمریکا از برجام شدت گرفته و همچنان ادامه دارد. در این میان سایه‌ سرنوشت مبهم برجام و FATF نیز بر سر بازارها همچنان پابرجاست. تیم اقتصادی دولت باید توجه کند که وقتی بیش از 26 میلیون ایرانی زیر خط فقر زندگی می‌کنند، چقدر نگران‌کننده است و می‌طلبد که رویکردها در روابط خارجی و داخلی تغییر کند، نه اینکه گفته شود که «نفت را قاچاقی می‌فروشیم و پولش را هم قاچاقی وارد می‌کنیم»، این افتخار نیست.

بازار ارز تحت تأثیر چهار عامل سیاسی

سیدکمال سیدعلی معاون پیشین بانک مرکزی گفته قیمت ارز از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون 18 درصد افزایش‌ یافته است. وقتی قیمت ارز افزایش می‌یابد به‌تبع آن قیمت دیگر کالاها نیز به دلیل نبود نظارت دقیق و هوشمند افزایش می‌یابد.

به گفته وی بازار ارز هنوز به این نتیجه نرسیده که برجام احیا شدنی است و درنتیجه با بدبینی وقایع را رصد می‌کند که البته تأثیر این بدبینی را در قیمت ارز در بازار می‌توان مشاهده کرد. این اقتصاددان افزود: ایران شرایطی را برای مذاکره مطرح کرده که ممکن است محقق نشود، همین امر سبب می‌شود فعالان بازار نسبت به موضوع حساسیت بیشتری را نشان دهند.

لازم به ذکر است که موعد تسویه‌حساب‌های بین‌المللی که در ژانویه انجام می‌شود، تقاضای ارز در بازار را افزایش می‌دهد. این نکته مهم نیز فشار بر بازار را افزایش می‌دهد و زمینه را برای رشد قیمت مهیا می‌کند. سیدعلی به خبر آنلاین گفت: هنوز تغییری در وضعیت فروش نفت و بازگشت ارز به کشور رخ نداده است و هر افزایش تقاضا، هرچند اندک، قیمت را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به گفته وی بازار ارز در شرایط کنونی تحت تأثیر چهار عامل نزدیکی موعد تسویه‌حساب‌های بین‌المللی، تداوم تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی، موضع سخت طرفین مذاکره برای آغاز مذاکرات در هشت آذر و عدم‌تغییر شرایط در فروش نفت و حضور در لیست سیاه FATF است، ازاین‌رو افزایش قیمت دلار در این شرایط قابل پیش‌بینی بود.

چرا نباید دستاوردهای قبلی مذاکرات وین را نادیده گرفت؟

رضا نصری کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ایسنا بابیان این‌که «لغو کامل تحریم‌ها» یکی از عناصر ضروری برای توسعه و آسایش اقتصادی کشور است، اما همه آن نیست؛ خاطرنشان کرد: دستور کار دور جدید مذاکرات نباید به‌گونه‌ای توسط ایران یا سایر کشورها بازتعریف شود که در آن توافقات و دستاوردهای شش دور گذشته هرز برود. اگر دستاوردهای دوره‌های قبل مذاکرات وین از بین برود، به نقطه صفر هم بازنمی‌گردیم! بلکه به نقطه‌ای زیر صفر می‌رسیم. دراین‌ارتباط اگر تیم مذاکره‌کننده جدید دستاوردهای دوره قبل را به رسمیت نشناسد یا خواستار اعمال تغییرات عمده‌ای در آن‌ها شود، برای طرف مقابل چندان دشوار نخواهد بود دولت اصولگرای ایران را به «دبه درآوردن» متهم کند و مسیر مذاکرات را به سمت تقابل و «فشار چندجانبه» منحرف سازد.

اقتصاد ایران به روابط خارجی گره‌خورده است

همچنین مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفت‌وگو با ستاره صبح گفت: اقتصاد ایران به روابط خارجی گره‌خورده و اگر مشکلات حل نشوند گشایشی در منابع اعتباری دولت حاصل نمی‌شود و قطعاً کسری بودجه خواهیم داشت. اگر مذاکرات هسته‌ای به توافق برسد و برجام احیا شود، در این صورت آمریکا بخشی از تحریم‌ها را برمی‌دارد و ما می‌توانیم در چهار ماه باقیمانده سال صادرات نفتی داشته باشیم و درآمدهای نفتی تحقق پیدا کند که در این صورت کسری بودجه کمتری خواهیم داشت. امید است حال که هر سه قوه هماهنگ هستند برجام را بپذیرند، لوایح FATF را تأیید کنند و با جهان خارج ارتباط برقرار شود. این رویکرد به نفع مردم و کشور خواهد بود.