روزنو :گمانه‌زنی‌ها درباره سرنوشت علی لاریجانی به سمت و سویی واقعی‌تر میرود. سمتی که پیش از این بسیاری تأکید داشتند احتمالا او هم مانند دیگر چهرههای مهم موثر عرصه سیاست ایران کم‌کم از میدان خارج میشود. هرچند که خیلیها موافق این نظر نبودند اما به نظر میرسد این اتفاق کمکم در حال رخ دادن است. لاریجانی آخرین مسئولیتی را که رهبری به او واگذار کرده بود بنا به درخواست رئیسی به دولت واگذار کرده است و از حالا قرار بر این است که موضوع قرارداد ایران و چین را نه علی لاریجانی بلکه یاران ابراهیم رئیسی در دولت پیگیری کنند.

خطر از میدان به در شدن علی لاریجانی زمانی برای همه عیان شدن که در قم مورد حمله برخی از نیروهای حزب‌اللهی قرار گرفت. آنان وقتی او رئیس مجلس و نماینده قم بود او را در حرم حضرت معصومه در حین سخنرانی با مهر مورد حمله قرار دادند. از همان موقع برخی پیش‌بینی می‌‌کردند که احتمال دارد دیر یا زود لاریجانی مجبور شود با میدان سیاست خداحافظی کند. اما با این حال لاریجانی رئیس مجلس ماند و نقش مهمی در مجلس نهم و دولت اول روحانی برای به ثمر رسیدن برجام ایفا کرد که البته همین هم باعث شد که فاصله او با خاستگاه اصول‌گرایی‌اش بیشتر شود؛ موضوعی که دقیقا آینده سیاسی او را به خطر انداخت. از همان روزهایی که لاریجانی تلاش می‌‌کرد هرچه زودتر برجام را در مجلس تصویب میکرد همان خشمی که در قم به او نشان داده بودند در مجلس، علنی شد. اصول‌گرایان رسما خط لاریجانی را با خود از همان روزها جدا و به طور علنی شروع به فعالیت علیه او کردند.

در عین حال برخی بر این باور بودند که لاریجانی میتواند در پیوندی با اصلاح‌طلبان آینده روشنی برای خود تصور کند و با توجه به جایگاه اصلاحات و دولت روحانی این گونه پیش‌بینی می‌‌شد که اگر در آینده دولتی دوباره از اصلاح‌طلبان روی کار بیاید احتمالا لاریجانی اگر در رأس آن نباشد ولی حتما مسئولیت مهمی برعهده خواهد داشت. اما روشن شد که پیش‌بینی‌ها خیلی خوش‌بینانه بوده و شرایط خیلی زود کاملا برعکس شد. هیچ اصلاح‌طلبی نتوانست از فیلتر شورای نگهبان عبور کند، ولی علی لاریجانی هم رسما برای همیشه از حضور در صحنه انتخابات ریاست جمهوری خط خورد. حالا همان سمتی پایانی را هم از دست داده است.

تا چندی پیش زمزمههایی از این که لاریجانی مسئولیت توافق با چین را واگذار کرده به گوش می‌‌رسید، اما این خبر دیروز رسما از سوی یکی از نزدیکانش تأیید شد.

دیروز منصور حقیقت‌پور مشاور علی لاریجانی در گفت و گو با «انتخاب» درباره علت استعفای لاریجانی از سمت خود در توافقنامه ۲۵ ساله ایران و چین، گفت: «سابقه موضوع را باید نگاه کنیم. بعد از برجام دولت آقای روحانی تمایلی به کار کردن با شرق و به خصوص چین نداشت. برآورد خودشان این بود که با غربی‌ها می‌توانند کار را به صورت اقتصادی و صنعتی جلو ببرند و این باعث شد بسیاری از کار‌ها و حوزه‌هایی که می‌شد با شرق و چین انجام شود، در دولت روحانی جلو نرفت. ما کم‌ترین بهره‌برداری توسعه اقتصادی برای کشورمان را از سبد چین برداشت کردیم. در سفری که رئیس جمهور چین به ایران داشتند وقتی مقام معظم رهبری بحث توافقنامه طولانی مدت و راهبردی را با ایشان مطرح کردند، مشکلات را ارزیابی کردند و دیدند که دولت روحانی تمایل سیاسی برای همکاری با شرق و چین را ندارند بنابراین تدبیر هوشمندانه‌ای را انجام دادند و رئیس مجلس وقت یعنی دکتر لاریجانی را برای این کار انتخاب کردند.»

وی ادامه داد: «دکتر لاریجانی هم محبت کردند در چندین مرحله پیش‎نویسی تهیه و دو طرف باهم گفت و گو کردند. در نهایت در سفر اخیر وزیر خارجه چین به ایران این توافقنامه امضا شد. در این فاصله هم آقای لاریجانی بر اساس مفاد توافق 25ساله چین که یک موافقتنامه همه‌جانبه است، تعداد قابل توجهی کمیته اجرایی سازماندهی کردند که برآورد‌های خوبی هم به همراه داشتند و بعضی از آن کمیته‌ها توانستند کار را جلو ببرند. دولت که تغییر کرد، آقای لاریجانی حرف‌شان این بود که دولت روحانی تمایل نداشت با شرق همکاری کند، اما این دولت گویا می‌خواهد کار کند و اگر تمایل به کار دارند بهتر است که خودشان آن را پیش لبرند. لذا ایشان با آقای رئیسی تماس گرفتند و گفتند اگر تمایل دارید ما کار را به شما منتقل کنیم و شما ادامه دهید. بر این اساس هم آقای رئیسی گفتند که معاون اول کار را تحویل می‌گیرد و جلو می‌برد.»

هرچند که حقیقتپور تلاش کرده ماجرا را به گونهای تشریح کند که یک واگذاری ساده انجام شده است، اما در واقعیت مسئله این است که کنار گذاشتن یک شخصیت سیاسی تفسیر می‌‌شود. دولت رئیسی می‌‌توانست مانند کاری که با همه رقبای انتخاباتی‌اش کرد از لاریجانی هم برای پیشبرد امور کمک بگیرد اما ترجیح داد به جای این که کار توافق 25 ساله را با همکاری او به پیش ببرد کار را از او تحویل بگیرد.

البته به غیر از حقیقتپور دیگر نزدیکان لاریجانی هم تلاش میکنند که این اتفاق را عادی جلوه دهند. میرمحمد صادقی معاون سابق لاریجانی در مجلس دهم با اقتصاد نیوز نیز در این باره گفته: «به نظر من مسئله مهمی نیست، این قرارداد مراحلی در راستای آمادگی و انعقاد قرارداد داشت که باید انجام می‌‌شد. زمانی که این مراحل آماده شد؛ یک سری بحث‌ها به امور اجرایی مربوط می‌‌شود که باید در مجموعه اقتصادی دولت حل شود. بنابراین، این استعفا در این راستا است که مراحل قرارداد طی شده و دولت باید ان را اجرا کند. به نظر می‌‌رسد که آقای لاریجانی قصد داشتند که دولت مسئله را پیگیری کرده و از تداخل کارها جلوگیری شود. بنابراین استعفای ایشان مسئله مهمی نیست و فاز کاری مربوط به ایشان به پایان رسیده است.»

او همچنین تأکرد کرده:«آقای لاریجانی خودشان خواستند کناره گیری کنند. زیرا موضوع اجرایی قراردادها را وزرا باید پیگیری کنند، طبعا دولت بهتر می‌‌تواند این کار را انجام بدهد و اگر وزرا حرفی بزنند امکان تداخل کار وجود دارد.» این مسلم است که لاریجانی با خواست خود از این سمت استفعا داده است اما موضوع این است که دولت هم تمایلی به حضور او در این کار نداشته و به جای همکاری ترجیح داده که لاریجانی نباشد.
حالا حقیقت‌پور می‌‌گوید: «کار با چین با محوریت دولت و آقای مخبر پیش خواهد رفت و هیچ نگرانی بابت عدم اجرای مفاد توافقنامه نیست. توافقنامه بسیار منطقی و برد برد است. در زمینه‌های پتروشیمی، صنعت، معدن، انرژی، راه و راهسازی، و... سرمایه‌گذاری‌های بسیاری را فراهم می‌کند و برای جمهوری اسلامی فرصت بسیار خوبی است که برای ترمیم کرسی‌های سرمایه‌ای خود استفاده کند. ضمن ‌این‌که ما می‌دانیم که چینی‌ها در زمینه‌های مختلف پیشرفت خوبی داشتند و می‌توانیم به تبادل و انتقال تجربه و علم روز بپردازیم که بتوانیم سرمایه، معادن و سازمان‌های مورد نیاز را به نحوی با تکنولوژی چینی‌ها به روز کنیم.»

به هرحال معلوم است که علی لاریجانی یک قدم دیگر با عرصه سیاست ایران فاصله گرفته است و این موضوع را هم حتی نزدیکانش تأیید می‌‌کنند.

حقیقت‌پور در این باره گفته:«ایشان نظام و پیشرفت انقلاب را مدنظر قرار داده‌اند و حاضر به سکوت شده‌اند. اگر در مقطعی نیاز باشد نقدی صورت گیرد، منصفانه نقد هم می‌کنند؛ اگر نیاز به حمایت باشد حتما ورود پیدا می‎کنند. ایشان اقتدا کرده‌اند به حضرت علی(ع) و در خانه نشسته و سکوت کرده‌اند.» البته به نظر می‌‌رسد که فعلا حذف لاریجانی در مرحله انکار کلامی است، هرچند که به طور عملی شاهد آن هستیم.