قالیباف می تواند با بهره برداری از ضعف رئیسی بر او تسلط پیدا کند/با کنار گذاشته شدن برادران لاریجانی تندروها از شر یک رقیب واقعی خلاص شدند | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۶:۴۴
کد خبر: ۴۹۴۴۳۰
تاریخ انتشار: ۱۰:۵۵ - ۱۴ شهريور ۱۴۰۰
ارزیابی مطبوعات عرب زبان درباره تحولات مرتبط با سیاست داخلی و خارجی ایران در دوره رئیسی
"حسن فحص" تحلیلگر شناخته شده مطبوعات عربی در امور ایران در یادداشتی با اشاره به روند رو به گسترش نفوذ و تاثیرگذاری قالیباف در سیاست ایران می نویسد:"در انتخابات ریاست جمهوری سال 2005 میلادی توجه عمومی مردم و نخبگان سیاسی به سوی نامزدی معطوف شد که برآمده از نهاد خاص بود: محمد باقر قالیباف.

قالیباف رییسی

به گزارش سایت روزنو، او محتمل ترین نامزد برای کسب مقام ریاست جمهوری و جانشینی "محمد خاتمی" رئیس جمهوری اسبق ایران قلمداد می شد. زمانی که بسیاری احمدی نژاد شهردار وقت تهران را نامزدی قابل برای رقابت با سایر نامزدها نمی دانستند به ویژه آن که تنش در روابط او با "هاشمی رفسنجانی" رئیس جمهوری اسبق به برکناری اش از پست استانداری اردبیل ختم شده بود.

در آن زمان قالیباف توانست با تکیه بر ادبیاتی که در واژگان اش متفاوت از گفتمان رایج میان نیروهای تندرو بود و خارج از چارچوب های نیروهای راست اصولگرا محسوب می شد متفاوت جلوه کند.

او از آزادی ها و کثرت گرایی سیاسی صحبت می کرد و تلاش کرد تا خود را فردی متفاوت نشان دهد. در آن زمان، هیچ تردیدی وجود نداشت که این ژنرال همان گزینه ای است که نظام سیاسی برای جانشینی خاتمی در راس قوه مجریه بر روی آن حساب باز کرده است تا پس از آن، پایان دوره اصلاحات اعلام شود.

با این وجود، ورود "هاشمی رفسنجانی" به رقابت های انتخاباتی در آن زمان و اعلام نامزدی او نظام سیاسی ایران را بر آن داشت تا دوباره ارزیابی و محاسبه وضعیت انجام دهد به ویژه آن که به نظر می رسد رقابت در مقابل "هاشمی رفسنجانی" دشوار باشد و قالیباف نتواند در برابر منطق او مقاومت کند.

بنابراین، لازم بود تا استراتژی رقابت تغییر کند و قالیباف به نفع یک نامزد پوپولیست تر که قادر به در هم شکستن همه هنجارهای پذیرفته شده اخلاقی و سیاسی باشد کناره گیری کند تا او بتواند به هاشمی رفسنجانی حمله کرده و وی را از نظر سیاسی، اداری و مالی زیر سوال ببرد و او را متهم به فساد و سوء استفاده از قدرت و نهادهای دولتی برای منافع شخصی، خانوادگی و حزبی کند.

در آخرین لحظات رقابت انتخاباتی، نهاد خاص پذیرفت که احمدی نژاد نامزدی است که می تواند این اقدامات را انجام دهد. برجسته ترین هدف از این پروژه از بین بردن موقعیت، نقش و نفوذ "هاشمی رفسنجانی" و پایان دادن به دوگانگی در راس هرم قدرت در ایران بود.

خروج قالیباف از رقابت و پذیرش قربانی شدن بدون پاداش و امتیاز نبود و او به عنوان شهردار تهران انتخاب شد و باز هم از تلاش خود برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری دست نکشید.

قالیباف یکی از برجسته ترین نام هایی بود که در انتخابات اخیر مطرح شد اما او تسلیم اراده تصمیم گیرندگان ارشد شد و با حمایت از نامزدی "ابراهیم رئیسی" خروج خود از رقابت را اعلام کرد.

در انتخابات مجلس او با کم ترین تعداد رای ممکن که به یک میلیون نیز نرسیده بود رئیس مجلس شد. اکنون دولت رئیسی راه حل های جادویی برای بحران های اقتصادی، سیاست خارجی و هسته ای ارائه می دهد راه حل هایی که روحانی نیز نتوانست به آن دست یابد.

در انتخابات ریاست جمهوری اخیر، دولت موازی و در سایه برای آن که ریسک انتخابات را به صفر برساند هیچ یک از نامزدهای نزدیک به اعتدال گرایان و اصلاح طلبان را تایید صلاحیت نکرد.

شورای نگهبان حتی "علی لاریجانی" اصولگرا را نیز حذف کرد که یادآور تصمیم آن نهاد درباره رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی در انتخابات هشت سال پیش بود".

این ستون نویس و تحلیلگر مسائل ایران در مطبوعات عرب زبان می افزاید:"اگر علت رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی سن بالای او اعلام شد در مورد لاریجانی تاکنون دلیل رد صلاحیت مطرح نشده است. کنار گذاشتن "علی لاریجانی" و نابود ساختن جاه طلبی او برای دستیابی به مقام ریاست جمهوری دومین شلیک به او بود پس از آن که برادرش نیز متهم به نقش داشتن در پرونده های فساد شده بود.

دیگر برادر آنان که ریاست قوه قضائیه را برعهده داشت و از او به عنوان یکی از نامزدها برای دوره خلاء قدرت یاد می شد نیز به حاشیه رانده شد.

با کنار گذاشته شدن برادران لاریجانی نهاد خاص توانست از شر یک رقیب واقعی که ممکن بود بر آینده روند تحولات سیاسی تاثیر بگذارد خلاص شود.

کناره گیری قالیباف از رقابت ریاست جمهوری به نفع رئیسی از روی سخاوت نبود چرا که سازوکار رویدادهای بعدی نشان داد که توافقی آشکار برای توزیع سهم صورت گرفته است.

اکنون مردان مشهدی در دو سوی جریان اصولگرا قرار دارند یکی از آنان رئیسی است و دیگری قالیباف. شاید اولین نقض قانون و نشانه فشار و لابی گری از سوی قالیباف در مورد شهردار شدن "علیرضا زاکانی" بود. زاکانی نقش مهمی در حذف علی لاریجانی از قوه مقننه پس از حذف او از فهرست نامزدهای اصولگرایان قم داشت.

حمایت قالیباف از زاکانی برای شهردار شدن، پرونده شهرداری اصلاح طلبان و اعتدال گرایان را بست. نفوذ و نقش قالیباف در محدود شهرداری پایتخت و یا ریاست قوه مقننه محدود و متوقف نشده بلکه فراتر می رود و در تدوین سیاست خارجی دولت رئیسی نیز تاثیرگذار بوده است.

شاید نقش و نفوذ قالیباف را بتوان در انتصاب "حسین امیرعبداللهیان" مشاور او در امور بین الملل و سیاست خارجی در مقام وزیر امور خارجه و جانشین "محمد جواد ظریف" مشاهده کرد.

این انتخاب با هزینه کردن رئیسی صورت گرفت چرا که اگر او خود مختار به انتخاب بود "علی باقری کنی" که به عنوان دستیارش که در امور بین الملل در قوه قضائیه فعالیت می کرد را به عنوان وزیر خارجه معرفی می کرد.

هم چنین، او دستیار "سعید جلیلی" در جریان مذاکرات هسته ای بود. علاوه بر آن، امیر عبداللهیان یکی از برجسته ترین تئوریسین ها در مسیر تهیه و تصویب قانون استراتژی لغو تحریم ها و توسعه برنامه هسته ای بوده استراتژی ای که روحانی و ظریف آن را یکی از موانع اصلی پیشرفت مذاکرات هسته ای و چالشی برای تلاش به منظور احیای توافق هسته ای با امریکا قلمداد می کردند.

به نظر می رسد گسترش دامنه نفوذ و قدرت قالیباف برای تصمیم گیری و تاثیرگذاری در جریان اصولگرا و مراکز تصمیم گیری مقدمه ای برای تحمیل نظرات او در سیاست های آینده نظام باشد و باعث شود که رقابت بین دو قطب اصولگرا بر سر منافع و تسلط بر ارگان های تصمیم گیرنده به مرحله ای بیانجامد که در آن قالیباف و تیم حامی او در دولت در سایه و موازی امکان دستیابی به موقعیت برتر نسبت به دیگران و یا دست کم تحت محاصره درآوردن رئیسی را در آینده کسب کنند به خصوص در صورت ایجاد خلاء قدرت و در مرحله انقتالی قالیباف می تواند با بهره برداری از ضعف رئیسی بر او تسلط پیدا کند.

ضعف رئیسی و در اختیار نداشتن افراد کلیدی در موسسات دولتی و نهادی آنجا مشخص شد که وی برای تشکیل تیم وزرا مجبور به همکاری با تیم احمدی نژاد رئیس جمهوری اسبق ایران شده است.

پس از حذف خطر متوجه از جانب اصلاح طلبان و اعتدال گرایان برای اصولگرایان و خارج کردن آنان از دایره نفوذ سیاسی و اجتماعی، مرحله بعدی کاشت بذر یک نزاع تازه درون اردوگاه اصولگرایان و شروع جنگ بین جناح های درون آن اردوگاه بر سر تقسیم و توزیع سهم و کنترل بر مراکز تصمیم گیری مالی، اقتصادی و سیاسی خواهد بود. این نزاع با آغاز مذاکرات هسته ای و موضوع بازگشت ایران به جامعه بین المللی بیش تر نمایان خواهد شد".

نظر شما
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
نام:
ایمیل:
* نظر:
عکس روز
خبر های روز